1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031
1032
1033
1034
1035
1036
1037
1038
1039
1040
1041
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049
1050
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
1071
1072
1073
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
1112
1113
1114
1115
1116
1117
1118
1119
1120
1121
1122
1123
1124
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134
1135
1136
1137
1138
1139
1140
1141
1142
1143
1144
1145
1146
1147
1148
1149
1150
1151
1152
1153
1154
1155
1156
1157
1158
1159
1160
1161
1162
1163
1164
1165
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
1186
1187
1188
1189
1190
1191
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
1211
1212
1213
1214
1215
1216
1217
1218
1219
1220
1221
1222
1223
1224
1225
1226
1227
1228
1229
1230
1231
1232
1233
1234
1235
1236
1237
1238
1239
1240
1241
1242
1243
1244
1245
1246
1247
1248
1249
1250
1251
1252
1253
1254
1255
1256
1257
1258
1259
1260
1261
1262
1263
1264
1265
1266
1267
1268
1269
1270
1271
1272
1273
1274
1275
1276
1277
1278
1279
1280
1281
1282
1283
1284
1285
1286
1287
1288
1289
1290
1291
1292
1293
1294
1295
1296
1297
1298
1299
1300
1301
1302
1303
1304
1305
1306
1307
1308
1309
1310
1311
1312
1313
1314
1315
1316
1317
1318
1319
1320
1321
1322
1323
1324
1325
1326
1327
1328
1329
1330
1331
1332
1333
1334
1335
1336
1337
1338
1339
1340
1341
1342
1343
1344
1345
1346
1347
1348
1349
1350
1351
1352
1353
1354
1355
1356
1357
1358
1359
1360
1361
1362
1363
1364
1365
1366
1367
1368
1369
1370
1371
1372
1373
1374
1375
1376
1377
1378
1379
1380
1381
1382
1383
1384
1385
1386
1387
1388
1389
1390
1391
1392
1393
1394
1395
1396
1397
1398
1399
1400
1401
1402
1403
1404
1405
1406
1407
1408
1409
1410
1411
1412
1413
1414
1415
1416
1417
1418
1419
1420
1421
1422
1423
1424
1425
1426
1427
1428
1429
1430
1431
1432
1433
1434
1435
1436
1437
1438
1439
1440
1441
1442
1443
1444
1445
1446
1447
1448
1449
1450
1451
1452
1453
1454
1455
1456
1457
1458
1459
1460
1461
1462
1463
1464
1465
1466
1467
1468
1469
1470
1471
1472
1473
1474
1475
1476
1477
1478
1479
1480
1481
1482
1483
1484
1485
1486
1487
1488
1489
1490
1491
1492
1493
1494
1495
1496
1497
1498
1499
1500
1501
1502
1503
1504
1505
1506
1507
1508
1509
1510
1511
1512
1513
1514
1515
1516
1517
1518
1519
1520
1521
1522
1523
1524
1525
1526
1527
1528
1529
1530
1531
1532
1533
1534
1535
1536
1537
1538
1539
1540
1541
1542
1543
1544
1545
1546
1547
1548
1549
1550
1551
1552
1553
1554
1555
1556
1557
1558
1559
1560
1561
1562
1563
1564
1565
1566
1567
1568
1569
1570
1571
1572
1573
1574
1575
1576
1577
1578
1579
1580
1581
1582
1583
1584
1585
1586
1587
1588
1589
1590
1591
1592
1593
1594
1595
1596
1597
1598
1599
1600
1601
1602
1603
1604
1605
1606
1607
1608
1609
1610
1611
1612
1613
1614
1615
1616
1617
1618
1619
1620
1621
1622
1623
1624
1625
1626
1627
1628
1629
1630
1631
1632
1633
1634
1635
1636
1637
1638
1639
1640
1641
1642
1643
1644
1645
1646
1647
1648
1649
1650
1651
1652
1653
1654
1655
1656
1657
1658
1659
1660
1661
1662
1663
1664
1665
1666
1667
1668
1669
1670
1671
1672
1673
1674
1675
1676
1677
1678
1679
1680
1681
1682
1683
1684
1685
1686
1687
1688
1689
1690
1691
1692
1693
1694
1695
1696
1697
1698
1699
1700
1701
1702
1703
1704
1705
1706
1707
1708
1709
1710
1711
1712
1713
1714
1715
1716
1717
1718
1719
1720
1721
1722
1723
1724
1725
1726
1727
1728
1729
1730
1731
1732
1733
1734
1735
1736
1737
1738
1739
1740
1741
1742
1743
1744
1745
1746
1747
1748
1749
1750
1751
1752
1753
1754
1755
1756
1757
1758
1759
1760
1761
1762
1763
1764
1765
1766
1767
1768
1769
1770
1771
1772
1773
1774
1775
1776
1777
1778
1779
1780
1781
1782
1783
1784
1785
1786
1787
1788
1789
1790
1791
1792
1793
1794
1795
1796
1797
1798
1799
1800
1801
1802
1803
1804
1805
1806
1807
1808
1809
1810
1811
1812
1813
1814
1815
1816
1817
1818
1819
1820
1821
1822
1823
1824
1825
1826
1827
1828
1829
1830
1831
1832
1833
1834
1835
1836
1837
1838
1839
1840
1841
1842
1843
1844
1845
1846
1847
1848
1849
1850
1851
1852
1853
1854
1855
1856
1857
1858
1859
1860
1861
1862
1863
1864
1865
1866
1867
1868
1869
1870
1871
1872
1873
1874
1875
1876
1877
1878
1879
1880
1881
1882
1883
1884
1885
1886
1887
1888
1889
1890
1891
1892
1893
1894
1895
1896
1897
1898
1899
1900
1901
1902
1903
1904
1905
1906
1907
1908
1909
1910
1911
1912
1913
1914
1915
1916
1917
1918
1919
1920
1921
1922
1923
1924
1925
1926
1927
1928
1929
1930
1931
1932
1933
1934
1935
1936
1937
1938
1939
1940
1941
1942
1943
1944
1945
1946
1947
1948
1949
1950
1951
1952
1953
1954
1955
1956
1957
1958
1959
1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1967
1968
1969
1970
1971
1972
1973
1974
1975
1976
1977
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031
2032
2033
2034
2035
2036
2037
2038
2039
2040
2041
2042
2043
2044
2045
2046
2047
2048
2049
2050
2051
2052
2053
2054
2055
2056
2057
2058
2059
2060
2061
2062
2063
2064
2065
2066
2067
2068
2069
2070
2071
2072
2073
2074
2075
2076
2077
2078
2079
2080
2081
2082
2083
2084
2085
2086
2087
2088
2089
2090
2091
2092
2093
2094
2095
2096
2097
2098
2099
2100
2101
2102
2103
2104
2105
2106
2107
2108
2109
2110
2111
2112
2113
2114
2115
2116
2117
2118
2119
2120
2121
2122
2123
2124
2125
2126
2127
2128
2129
2130
2131
2132
2133
2134
2135
2136
2137
2138
2139
2140
2141
2142
2143
2144
2145
2146
2147
2148
2149
2150
2151
2152
2153
2154
2155
2156
2157
2158
2159
2160
2161
2162
2163
2164
2165
2166
2167
2168
2169
2170
2171
2172
2173
2174
2175
2176
2177
2178
2179
2180
2181
2182
2183
2184
2185
2186
2187
2188
2189
2190
2191
2192
2193
2194
2195
2196
2197
2198
2199
2200
2201
2202
2203
2204
2205
2206
2207
2208
2209
2210
2211
2212
2213
2214
2215
2216
2217
2218
2219
2220
2221
2222
2223
2224
2225
2226
2227
2228
2229
2230
2231
2232
2233
2234
2235
2236
2237
2238
2239
2240
2241
2242
2243
2244
2245
2246
2247
2248
2249
2250
2251
2252
2253
2254
2255
2256
2257
2258
2259
2260
2261
2262
2263
2264
2265
2266
2267
2268
2269
2270
2271
2272
2273
2274
2275
2276
2277
2278
2279
2280
2281
2282
2283
2284
2285
2286
2287
2288
2289
2290
2291
2292
2293
2294
2295
2296
2297
2298
2299
2300
2301
2302
2303
2304
2305
2306
2307
2308
2309
2310
2311
2312
2313
2314
2315
2316
2317
2318
2319
2320
2321
2322
2323
2324
2325
2326
2327
2328
2329
2330
2331
2332
2333
2334
2335
2336
2337
2338
2339
2340
2341
2342
2343
2344
2345
2346
2347
2348
2349
2350
2351
2352
2353
2354
2355
2356
2357
2358
2359
2360
2361
2362
2363
2364
2365
2366
2367
2368
2369
2370
2371
2372
2373
2374
2375
2376
2377
2378
2379
2380
2381
2382
2383
2384
2385
2386
2387
2388
2389
2390
2391
2392
2393
2394
2395
2396
2397
2398
2399
2400
2401
2402
2403
2404
2405
2406
2407
2408
2409
2410
2411
2412
2413
2414
2415
2416
2417
2418
2419
2420
2421
2422
2423
2424
2425
2426
2427
2428
2429
2430
2431
2432
2433
2434
2435
2436
2437
2438
2439
2440
2441
2442
2443
2444
2445
2446
2447
2448
2449
2450
2451
2452
2453
2454
2455
2456
2457
2458
2459
2460
2461
2462
2463
2464
2465
2466
2467
2468
2469
2470
2471
2472
2473
2474
2475
2476
2477
2478
2479
2480
2481
2482
2483
2484
2485
2486
2487
2488
2489
2490
2491
2492
2493
2494
2495
2496
2497
2498
2499
2500
2501
2502
2503
2504
2505
2506
2507
2508
2509
2510
2511
2512
2513
2514
2515
2516
2517
2518
2519
2520
2521
2522
2523
2524
2525
2526
2527
2528
2529
2530
2531
2532
2533
2534
2535
2536
2537
2538
2539
2540
2541
2542
2543
2544
2545
2546
2547
2548
2549
2550
2551
2552
2553
2554
2555
2556
2557
2558
2559
2560
2561
2562
2563
2564
2565
2566
2567
2568
2569
2570
2571
2572
2573
2574
2575
2576
2577
2578
2579
2580
2581
2582
2583
2584
2585
2586
2587
2588
2589
2590
2591
2592
2593
2594
2595
2596
2597
2598
2599
2600
2601
2602
2603
2604
2605
2606
2607
2608
2609
2610
2611
2612
2613
2614
2615
2616
2617
2618
2619
2620
2621
2622
2623
2624
2625
2626
2627
2628
2629
2630
2631
2632
2633
2634
2635
2636
2637
2638
2639
2640
2641
2642
2643
2644
2645
2646
2647
2648
2649
2650
2651
2652
2653
2654
2655
2656
2657
2658
2659
2660
2661
2662
2663
2664
2665
2666
2667
2668
2669
2670
2671
2672
2673
2674
2675
2676
2677
2678
2679
2680
2681
2682
2683
2684
2685
2686
2687
2688
2689
2690
2691
2692
2693
2694
2695
2696
2697
2698
2699
2700
2701
2702
2703
2704
2705
2706
2707
2708
2709
2710
2711
2712
2713
2714
2715
2716
2717
2718
2719
2720
2721
2722
2723
2724
2725
2726
2727
2728
2729
2730
2731
2732
2733
2734
2735
2736
2737
2738
2739
2740
2741
2742
2743
2744
2745
2746
2747
2748
2749
2750
2751
2752
2753
2754
2755
2756
2757
2758
2759
2760
2761
2762
2763
2764
2765
2766
2767
2768
2769
2770
2771
2772
2773
2774
2775
2776
2777
2778
2779
2780
2781
2782
2783
2784
2785
2786
2787
2788
2789
2790
2791
2792
2793
2794
2795
2796
2797
2798
2799
2800
2801
2802
2803
2804
2805
2806
2807
2808
2809
2810
2811
2812
2813
2814
2815
2816
2817
2818
2819
2820
2821
2822
2823
2824
2825
2826
2827
2828
2829
2830
2831
2832
2833
2834
2835
2836
2837
2838
2839
2840
2841
2842
2843
2844
2845
2846
2847
2848
2849
2850
2851
2852
2853
2854
2855
2856
2857
2858
2859
2860
2861
2862
2863
2864
2865
2866
2867
2868
2869
2870
2871
2872
2873
2874
2875
2876
2877
2878
2879
2880
2881
2882
2883
2884
2885
2886
2887
2888
2889
2890
2891
2892
2893
2894
2895
2896
2897
2898
2899
2900
2901
2902
2903
2904
2905
2906
2907
2908
2909
2910
2911
2912
2913
2914
2915
2916
2917
2918
2919
2920
2921
2922
2923
2924
2925
2926
2927
2928
2929
2930
2931
2932
2933
2934
2935
2936
2937
2938
2939
2940
2941
2942
2943
2944
2945
2946
2947
2948
2949
2950
2951
2952
2953
2954
2955
2956
2957
2958
2959
2960
2961
2962
2963
2964
2965
2966
2967
2968
2969
2970
2971
2972
2973
2974
2975
2976
2977
2978
2979
2980
2981
2982
2983
2984
2985
2986
2987
2988
2989
2990
2991
2992
2993
2994
2995
2996
2997
2998
2999
3000
3001
3002
3003
3004
3005
3006
3007
3008
3009
3010
3011
3012
3013
3014
3015
3016
3017
3018
3019
3020
3021
3022
3023
3024
3025
3026
3027
3028
3029
3030
3031
3032
3033
3034
3035
3036
3037
3038
3039
3040
3041
3042
3043
3044
3045
3046
3047
3048
3049
3050
3051
3052
3053
3054
3055
3056
3057
3058
3059
3060
3061
3062
3063
3064
3065
3066
3067
3068
3069
3070
3071
3072
3073
3074
3075
3076
3077
3078
3079
3080
3081
3082
3083
3084
3085
3086
3087
3088
3089
3090
3091
3092
3093
3094
3095
3096
3097
3098
3099
3100
3101
3102
3103
3104
3105
3106
3107
3108
3109
3110
3111
3112
3113
3114
3115
3116
3117
3118
3119
3120
3121
3122
3123
3124
3125
3126
3127
3128
3129
3130
3131
3132
3133
3134
3135
3136
3137
3138
3139
3140
3141
3142
3143
3144
3145
3146
3147
3148
3149
3150
3151
3152
3153
3154
3155
3156
3157
3158
3159
3160
3161
3162
3163
3164
3165
3166
3167
3168
3169
3170
3171
3172
3173
3174
3175
3176
3177
3178
3179
3180
3181
3182
3183
3184
3185
3186
3187
3188
3189
3190
3191
3192
3193
3194
3195
3196
3197
3198
3199
3200
3201
3202
3203
3204
3205
3206
3207
3208
3209
3210
3211
3212
3213
3214
3215
3216
3217
3218
3219
3220
3221
3222
3223
3224
3225
3226
3227
3228
3229
3230
3231
3232
3233
3234
3235
3236
3237
3238
3239
3240
3241
3242
3243
3244
3245
3246
3247
3248
3249
3250
3251
3252
3253
3254
3255
3256
3257
3258
3259
3260
3261
3262
3263
3264
3265
3266
3267
3268
3269
3270
3271
3272
3273
3274
3275
3276
3277
3278
3279
3280
3281
3282
3283
3284
3285
3286
3287
3288
3289
3290
3291
3292
3293
3294
3295
3296
3297
3298
3299
3300
3301
3302
3303
3304
3305
3306
3307
3308
3309
3310
3311
3312
3313
3314
3315
3316
3317
3318
3319
3320
3321
3322
3323
3324
3325
3326
3327
3328
3329
3330
3331
3332
3333
3334
3335
3336
3337
3338
3339
3340
3341
3342
3343
3344
3345
3346
3347
3348
3349
3350
3351
3352
3353
3354
3355
3356
3357
3358
3359
3360
3361
3362
3363
3364
3365
3366
3367
3368
3369
3370
3371
3372
3373
3374
3375
3376
3377
3378
3379
3380
3381
3382
3383
3384
3385
3386
3387
3388
3389
3390
3391
3392
3393
3394
3395
3396
3397
3398
3399
3400
3401
3402
3403
3404
3405
3406
3407
3408
3409
3410
3411
3412
3413
3414
3415
3416
3417
3418
3419
3420
3421
3422
3423
3424
3425
3426
3427
3428
3429
3430
3431
3432
3433
3434
3435
3436
3437
3438
3439
3440
3441
3442
3443
3444
3445
3446
3447
3448
3449
3450
3451
3452
3453
3454
3455
3456
3457
3458
3459
3460
3461
3462
3463
3464
3465
3466
3467
3468
3469
3470
3471
3472
3473
3474
3475
3476
3477
3478
3479
3480
3481
3482
3483
3484
3485
3486
3487
3488
3489
3490
3491
3492
3493
3494
3495
3496
3497
3498
3499
3500
3501
3502
3503
3504
3505
3506
3507
3508
3509
3510
3511
3512
3513
3514
3515
3516
3517
3518
3519
3520
3521
3522
3523
3524
3525
3526
3527
3528
3529
3530
3531
3532
3533
3534
3535
3536
3537
3538
3539
3540
3541
3542
3543
3544
3545
3546
3547
3548
3549
3550
3551
3552
3553
3554
3555
3556
3557
3558
3559
3560
3561
3562
3563
3564
3565
3566
3567
3568
3569
3570
3571
3572
3573
3574
3575
3576
3577
3578
3579
3580
3581
3582
3583
3584
3585
3586
3587
3588
3589
3590
3591
3592
3593
3594
3595
3596
3597
3598
3599
3600
3601
3602
3603
3604
3605
3606
3607
3608
3609
3610
3611
3612
3613
3614
3615
3616
3617
3618
3619
3620
3621
3622
3623
3624
3625
3626
3627
3628
3629
3630
3631
3632
3633
3634
3635
3636
3637
3638
3639
3640
3641
3642
3643
3644
3645
3646
3647
3648
3649
3650
3651
3652
3653
3654
3655
3656
3657
3658
3659
3660
3661
3662
3663
3664
3665
3666
3667
3668
3669
3670
3671
3672
3673
3674
3675
3676
3677
3678
3679
3680
3681
3682
3683
3684
3685
3686
3687
3688
3689
3690
3691
3692
3693
3694
3695
3696
3697
3698
3699
3700
3701
3702
3703
3704
3705
3706
3707
3708
3709
3710
3711
3712
3713
3714
3715
3716
3717
3718
3719
3720
3721
3722
3723
3724
3725
3726
3727
3728
3729
3730
3731
3732
3733
3734
3735
3736
3737
3738
3739
3740
3741
3742
3743
3744
3745
3746
3747
3748
3749
3750
3751
3752
3753
3754
3755
3756
3757
3758
3759
3760
3761
3762
3763
3764
3765
3766
3767
3768
3769
3770
3771
3772
3773
3774
3775
3776
3777
3778
3779
3780
3781
3782
3783
3784
3785
3786
3787
3788
3789
3790
3791
3792
3793
3794
3795
3796
3797
3798
3799
3800
3801
3802
3803
3804
3805
3806
3807
3808
3809
3810
3811
3812
3813
3814
3815
3816
3817
3818
3819
3820
3821
3822
3823
3824
3825
3826
3827
3828
3829
3830
3831
3832
3833
3834
3835
3836
3837
3838
3839
3840
3841
3842
3843
3844
3845
3846
3847
3848
3849
3850
3851
3852
3853
3854
3855
3856
3857
3858
3859
3860
3861
3862
3863
3864
3865
3866
3867
3868
3869
3870
3871
3872
3873
3874
3875
3876
3877
3878
3879
3880
3881
3882
3883
3884
3885
3886
3887
3888
3889
3890
3891
3892
3893
3894
3895
3896
3897
3898
3899
3900
3901
3902
3903
3904
3905
3906
3907
3908
3909
3910
3911
3912
3913
3914
3915
3916
3917
3918
3919
3920
3921
3922
3923
3924
3925
3926
3927
3928
3929
3930
3931
3932
3933
3934
3935
3936
3937
3938
3939
3940
3941
3942
3943
3944
3945
3946
3947
3948
3949
3950
3951
3952
3953
3954
3955
3956
3957
3958
3959
3960
3961
3962
3963
3964
3965
3966
3967
3968
3969
3970
3971
3972
3973
3974
3975
3976
3977
3978
3979
3980
3981
3982
3983
3984
3985
3986
3987
3988
3989
3990
3991
3992
3993
3994
3995
3996
3997
3998
3999
4000
4001
4002
4003
4004
4005
4006
4007
4008
4009
4010
4011
4012
4013
4014
4015
4016
4017
4018
4019
4020
4021
4022
4023
4024
4025
4026
4027
4028
4029
4030
4031
4032
4033
4034
4035
4036
4037
4038
4039
4040
4041
4042
4043
4044
4045
4046
4047
4048
4049
4050
4051
4052
4053
4054
4055
4056
4057
4058
4059
4060
4061
4062
4063
4064
4065
4066
4067
4068
4069
4070
4071
4072
4073
4074
4075
4076
4077
4078
4079
4080
4081
4082
4083
4084
4085
4086
4087
4088
4089
4090
4091
4092
4093
4094
4095
4096
4097
4098
4099
4100
4101
4102
4103
4104
4105
4106
4107
4108
4109
4110
4111
4112
4113
4114
4115
4116
4117
4118
4119
4120
4121
4122
4123
4124
4125
4126
4127
4128
4129
4130
4131
4132
4133
4134
4135
4136
4137
4138
4139
4140
4141
4142
4143
4144
4145
4146
4147
4148
4149
4150
4151
4152
4153
4154
4155
4156
4157
4158
4159
4160
4161
4162
4163
4164
4165
4166
4167
4168
4169
4170
4171
4172
4173
4174
4175
4176
4177
4178
4179
4180
4181
4182
4183
4184
4185
4186
4187
4188
4189
4190
4191
4192
4193
4194
4195
4196
4197
4198
4199
4200
4201
4202
4203
4204
4205
4206
4207
4208
4209
4210
4211
4212
4213
4214
4215
4216
4217
4218
4219
4220
4221
4222
4223
4224
4225
4226
4227
4228
4229
4230
4231
4232
4233
4234
4235
4236
4237
4238
4239
4240
4241
4242
4243
4244
4245
4246
4247
4248
4249
4250
4251
4252
4253
4254
4255
4256
4257
4258
4259
4260
4261
4262
4263
4264
4265
4266
4267
4268
4269
4270
4271
4272
4273
4274
4275
4276
4277
4278
4279
4280
4281
4282
4283
4284
4285
4286
4287
4288
4289
4290
4291
4292
4293
4294
4295
4296
4297
4298
4299
4300
4301
4302
4303
4304
4305
4306
4307
4308
4309
4310
4311
4312
4313
4314
4315
4316
4317
4318
4319
4320
4321
4322
4323
4324
4325
4326
4327
4328
4329
4330
4331
4332
4333
4334
4335
4336
4337
4338
4339
4340
4341
4342
4343
4344
4345
4346
4347
4348
4349
4350
4351
4352
4353
4354
4355
4356
4357
4358
4359
4360
4361
4362
4363
4364
4365
4366
4367
4368
4369
4370
4371
4372
4373
4374
4375
4376
4377
4378
4379
4380
4381
4382
4383
4384
4385
4386
4387
4388
4389
4390
4391
4392
4393
4394
4395
4396
4397
4398
4399
4400
4401
4402
4403
4404
4405
4406
4407
4408
4409
4410
4411
4412
4413
4414
4415
4416
4417
4418
4419
4420
4421
4422
4423
4424
4425
4426
4427
4428
4429
4430
4431
4432
4433
4434
4435
4436
4437
4438
4439
4440
4441
4442
4443
4444
4445
4446
4447
4448
4449
4450
4451
4452
4453
4454
4455
4456
4457
4458
4459
4460
4461
4462
4463
4464
4465
4466
4467
4468
4469
4470
4471
4472
4473
4474
4475
4476
4477
4478
4479
4480
4481
4482
4483
4484
4485
4486
4487
4488
4489
4490
4491
4492
4493
4494
4495
4496
4497
4498
4499
4500
4501
4502
4503
4504
4505
4506
4507
4508
4509
4510
4511
4512
4513
4514
4515
4516
4517
4518
4519
4520
4521
4522
4523
4524
4525
4526
4527
4528
4529
4530
4531
4532
4533
4534
4535
4536
4537
4538
4539
4540
4541
4542
4543
4544
4545
4546
4547
4548
4549
4550
4551
4552
4553
4554
4555
4556
4557
4558
4559
4560
4561
4562
4563
4564
4565
4566
4567
4568
4569
4570
4571
4572
4573
4574
4575
4576
4577
4578
4579
4580
4581
4582
4583
4584
4585
4586
4587
4588
4589
4590
4591
4592
4593
4594
4595
4596
4597
4598
4599
4600
4601
4602
4603
4604
4605
4606
4607
4608
4609
4610
4611
4612
4613
4614
4615
4616
4617
4618
4619
4620
4621
4622
4623
4624
4625
4626
4627
4628
4629
4630
4631
4632
4633
4634
4635
4636
4637
4638
4639
4640
4641
4642
4643
4644
4645
4646
4647
4648
4649
4650
4651
4652
4653
4654
4655
4656
4657
4658
4659
4660
4661
4662
4663
4664
4665
4666
4667
4668
4669
4670
4671
4672
4673
4674
4675
4676
4677
4678
4679
4680
4681
4682
4683
4684
4685
4686
4687
4688
4689
4690
4691
4692
4693
4694
4695
4696
4697
4698
4699
4700
4701
4702
4703
4704
4705
4706
4707
4708
4709
4710
4711
4712
4713
4714
4715
4716
4717
4718
4719
4720
4721
4722
4723
4724
4725
4726
4727
4728
4729
4730
4731
4732
4733
4734
4735
4736
4737
4738
4739
4740
4741
4742
4743
4744
4745
4746
4747
4748
4749
4750
4751
4752
4753
4754
4755
4756
4757
4758
4759
4760
4761
4762
4763
4764
4765
4766
4767
4768
4769
4770
4771
4772
4773
4774
4775
4776
4777
4778
4779
4780
4781
4782
4783
4784
4785
4786
4787
4788
4789
4790
4791
4792
4793
4794
4795
4796
4797
4798
4799
4800
4801
4802
4803
4804
4805
4806
4807
4808
4809
4810
4811
4812
4813
4814
4815
4816
4817
4818
4819
4820
4821
4822
4823
4824
4825
4826
4827
4828
4829
4830
4831
4832
4833
4834
4835
4836
4837
4838
4839
4840
4841
4842
4843
4844
4845
4846
4847
4848
4849
4850
4851
4852
4853
4854
4855
4856
4857
4858
4859
4860
4861
4862
4863
4864
4865
4866
4867
4868
4869
4870
4871
4872
4873
4874
4875
4876
4877
4878
4879
4880
4881
4882
4883
4884
4885
4886
4887
4888
4889
4890
4891
4892
4893
4894
4895
4896
4897
4898
4899
4900
4901
4902
4903
4904
4905
4906
4907
4908
4909
4910
4911
4912
4913
4914
4915
4916
4917
4918
4919
4920
4921
4922
4923
4924
4925
4926
4927
4928
4929
4930
4931
4932
4933
4934
4935
4936
4937
4938
4939
4940
4941
4942
4943
4944
4945
4946
4947
4948
4949
4950
4951
4952
4953
4954
4955
4956
4957
4958
4959
4960
4961
4962
4963
4964
4965
4966
4967
4968
4969
4970
4971
4972
4973
4974
4975
4976
4977
4978
4979
4980
4981
4982
4983
4984
4985
4986
4987
4988
4989
4990
4991
4992
4993
4994
4995
4996
4997
4998
4999
5000
5001
5002
5003
5004
5005
5006
5007
5008
5009
5010
5011
5012
5013
5014
5015
5016
5017
5018
5019
5020
5021
5022
5023
5024
5025
5026
5027
5028
5029
5030
5031
5032
5033
5034
5035
5036
5037
5038
5039
5040
5041
5042
5043
5044
5045
5046
5047
5048
5049
5050
5051
5052
5053
5054
5055
5056
5057
5058
5059
5060
5061
5062
5063
5064
5065
5066
5067
5068
5069
5070
5071
5072
5073
5074
5075
5076
5077
5078
5079
5080
5081
5082
5083
5084
5085
5086
5087
5088
5089
5090
5091
5092
5093
5094
5095
5096
5097
5098
5099
5100
5101
5102
5103
5104
5105
5106
5107
5108
5109
5110
5111
5112
5113
5114
5115
5116
5117
5118
5119
5120
5121
5122
5123
5124
5125
5126
5127
5128
5129
5130
5131
5132
5133
5134
5135
5136
5137
5138
5139
5140
5141
5142
5143
5144
5145
5146
5147
5148
5149
5150
5151
5152
5153
5154
5155
5156
5157
5158
5159
5160
5161
5162
5163
5164
5165
5166
5167
5168
5169
5170
5171
5172
5173
5174
5175
5176
5177
5178
5179
5180
5181
5182
5183
5184
5185
5186
5187
5188
5189
5190
5191
5192
5193
5194
5195
5196
5197
5198
5199
5200
5201
5202
5203
5204
5205
5206
5207
5208
5209
5210
5211
5212
5213
5214
5215
5216
5217
5218
5219
5220
5221
5222
5223
5224
5225
5226
5227
5228
5229
5230
5231
5232
5233
5234
5235
5236
5237
5238
5239
5240
5241
5242
5243
5244
5245
5246
5247
5248
5249
5250
5251
5252
5253
5254
5255
5256
5257
5258
5259
5260
5261
5262
5263
5264
5265
5266
5267
5268
5269
5270
5271
5272
5273
5274
5275
5276
5277
5278
5279
5280
5281
5282
5283
5284
5285
5286
5287
5288
5289
5290
5291
5292
5293
5294
5295
5296
5297
5298
5299
5300
5301
5302
5303
5304
5305
5306
5307
5308
5309
5310
5311
5312
5313
5314
5315
5316
5317
5318
5319
5320
5321
5322
5323
5324
5325
5326
5327
5328
5329
5330
5331
5332
5333
5334
5335
5336
5337
5338
5339
5340
5341
5342
5343
5344
5345
5346
5347
5348
5349
5350
5351
5352
5353
5354
5355
5356
5357
5358
5359
5360
5361
5362
5363
5364
5365
5366
5367
5368
5369
5370
5371
5372
5373
5374
5375
5376
5377
5378
5379
5380
5381
5382
5383
5384
5385
5386
5387
5388
5389
5390
5391
5392
5393
5394
5395
5396
5397
5398
5399
5400
5401
5402
5403
5404
5405
5406
5407
5408
5409
5410
5411
5412
5413
5414
5415
5416
5417
5418
5419
5420
5421
5422
5423
5424
5425
5426
5427
5428
5429
5430
5431
5432
5433
5434
5435
5436
5437
5438
5439
5440
5441
5442
5443
5444
5445
5446
5447
5448
5449
5450
5451
5452
5453
5454
5455
5456
5457
5458
5459
5460
5461
5462
5463
5464
5465
5466
5467
5468
5469
5470
5471
5472
5473
5474
5475
5476
5477
5478
5479
5480
5481
5482
5483
5484
5485
5486
5487
5488
5489
5490
5491
5492
5493
5494
5495
5496
5497
5498
5499
5500
5501
5502
5503
5504
5505
5506
5507
5508
5509
5510
5511
5512
5513
5514
5515
5516
5517
5518
5519
5520
5521
5522
5523
5524
5525
5526
5527
5528
5529
5530
5531
5532
5533
5534
5535
5536
5537
5538
5539
5540
5541
5542
5543
5544
5545
5546
5547
5548
5549
5550
5551
5552
5553
5554
5555
5556
5557
5558
5559
5560
5561
5562
5563
5564
5565
5566
5567
5568
5569
5570
5571
5572
5573
5574
5575
5576
5577
5578
5579
5580
5581
5582
5583
5584
5585
5586
5587
5588
5589
5590
5591
5592
5593
5594
5595
5596
5597
5598
5599
5600
5601
5602
5603
5604
5605
5606
5607
5608
5609
5610
5611
5612
5613
5614
5615
5616
5617
5618
5619
5620
5621
5622
5623
5624
5625
5626
5627
5628
5629
5630
5631
5632
5633
5634
5635
5636
5637
5638
5639
5640
5641
5642
5643
5644
5645
5646
5647
5648
5649
5650
5651
5652
5653
5654
5655
5656
5657
5658
5659
5660
5661
5662
5663
5664
5665
5666
5667
5668
5669
5670
5671
5672
5673
5674
5675
5676
5677
5678
5679
5680
5681
5682
5683
5684
5685
5686
5687
5688
5689
5690
5691
5692
5693
5694
5695
5696
5697
5698
5699
5700
5701
5702
5703
5704
5705
5706
5707
5708
5709
5710
5711
5712
5713
5714
5715
5716
5717
5718
5719
5720
5721
5722
5723
5724
5725
5726
5727
5728
5729
5730
5731
5732
5733
5734
5735
5736
5737
5738
5739
5740
5741
5742
5743
5744
5745
5746
5747
5748
5749
5750
5751
5752
5753
5754
5755
5756
5757
5758
5759
5760
5761
5762
5763
5764
5765
5766
5767
5768
5769
5770
5771
5772
5773
5774
5775
5776
5777
5778
5779
5780
5781
5782
5783
5784
5785
5786
5787
5788
5789
5790
5791
5792
5793
5794
5795
5796
5797
5798
5799
5800
5801
5802
5803
5804
5805
5806
5807
5808
5809
5810
5811
5812
5813
5814
5815
5816
5817
5818
5819
5820
5821
5822
5823
5824
5825
5826
5827
5828
5829
5830
5831
5832
5833
5834
5835
5836
5837
5838
5839
5840
5841
5842
5843
5844
5845
5846
5847
5848
5849
5850
5851
5852
5853
5854
5855
5856
5857
5858
5859
5860
5861
5862
5863
5864
5865
5866
5867
5868
5869
5870
5871
5872
5873
5874
5875
5876
5877
5878
5879
5880
5881
5882
5883
5884
5885
5886
5887
5888
5889
5890
5891
5892
5893
5894
5895
5896
5897
5898
5899
5900
5901
5902
5903
5904
5905
5906
5907
5908
5909
5910
5911
5912
5913
5914
5915
5916
5917
5918
5919
5920
5921
5922
5923
5924
5925
5926
5927
5928
5929
5930
5931
5932
5933
5934
5935
5936
5937
5938
5939
5940
5941
5942
5943
5944
5945
5946
5947
5948
5949
5950
5951
5952
5953
5954
5955
5956
5957
5958
5959
5960
5961
5962
5963
5964
5965
5966
5967
5968
5969
5970
5971
5972
5973
5974
5975
5976
5977
5978
5979
5980
5981
5982
5983
5984
5985
5986
5987
5988
5989
5990
5991
5992
5993
5994
5995
5996
5997
5998
5999
6000
6001
6002
6003
6004
6005
6006
6007
6008
6009
6010
6011
6012
6013
6014
6015
6016
6017
6018
6019
6020
6021
6022
6023
6024
6025
6026
6027
6028
6029
6030
6031
6032
6033
6034
6035
6036
6037
6038
6039
6040
6041
6042
6043
6044
6045
6046
6047
6048
6049
6050
6051
6052
6053
6054
6055
6056
6057
6058
6059
6060
6061
6062
6063
6064
6065
6066
6067
6068
6069
6070
6071
6072
6073
6074
6075
6076
6077
6078
6079
6080
6081
6082
6083
6084
6085
6086
6087
6088
6089
6090
6091
6092
6093
6094
6095
6096
6097
6098
6099
6100
6101
6102
6103
6104
6105
6106
6107
6108
6109
6110
6111
6112
6113
6114
6115
6116
6117
6118
6119
6120
6121
6122
6123
6124
6125
6126
6127
6128
6129
6130
6131
6132
6133
6134
6135
6136
6137
6138
6139
6140
6141
6142
6143
6144
6145
6146
6147
6148
6149
6150
6151
6152
6153
6154
6155
6156
6157
6158
6159
6160
6161
6162
6163
6164
6165
6166
6167
6168
6169
6170
6171
6172
6173
6174
6175
6176
6177
6178
6179
6180
6181
6182
6183
6184
6185
6186
6187
6188
6189
6190
6191
6192
6193
6194
6195
6196
6197
6198
6199
6200
6201
6202
6203
6204
6205
6206
6207
6208
6209
6210
6211
6212
6213
6214
6215
6216
6217
6218
6219
6220
6221
6222
6223
6224
6225
6226
6227
6228
6229
6230
6231
6232
6233
6234
6235
6236
6237
6238
6239
6240
6241
6242
6243
6244
6245
6246
6247
6248
6249
6250
6251
6252
6253
6254
6255
6256
6257
6258
6259
6260
6261
6262
6263
6264
6265
6266
6267
6268
6269
6270
6271
6272
6273
6274
6275
6276
6277
6278
6279
6280
6281
6282
6283
6284
6285
6286
6287
6288
6289
6290
6291
6292
6293
6294
6295
6296
6297
6298
6299
6300
6301
6302
6303
6304
6305
6306
6307
6308
6309
6310
6311
6312
6313
6314
6315
6316
6317
6318
6319
6320
6321
6322
6323
6324
6325
6326
6327
6328
6329
6330
6331
6332
6333
6334
6335
6336
6337
6338
6339
6340
6341
6342
6343
6344
6345
6346
6347
6348
6349
6350
6351
6352
6353
6354
6355
6356
6357
6358
6359
6360
6361
6362
6363
6364
6365
6366
6367
6368
6369
6370
6371
6372
6373
6374
6375
6376
6377
6378
6379
6380
6381
6382
6383
6384
6385
6386
6387
6388
6389
6390
6391
6392
6393
6394
6395
6396
6397
6398
6399
6400
6401
6402
6403
6404
6405
6406
6407
6408
6409
6410
6411
6412
6413
6414
6415
6416
6417
6418
6419
6420
6421
6422
6423
6424
6425
6426
6427
6428
6429
6430
6431
6432
6433
6434
6435
6436
6437
6438
6439
6440
6441
6442
6443
6444
6445
6446
6447
6448
6449
6450
6451
6452
6453
6454
6455
6456
6457
6458
6459
6460
6461
6462
6463
6464
6465
6466
6467
6468
6469
6470
6471
6472
6473
6474
6475
6476
6477
6478
6479
6480
6481
6482
6483
6484
6485
6486
6487
6488
6489
6490
6491
6492
6493
6494
6495
6496
6497
6498
6499
6500
6501
6502
6503
6504
6505
6506
6507
6508
6509
6510
6511
6512
6513
6514
6515
6516
6517
6518
6519
6520
6521
6522
6523
6524
6525
6526
6527
6528
6529
6530
6531
6532
6533
6534
6535
6536
6537
6538
6539
6540
6541
6542
6543
6544
6545
6546
6547
6548
6549
6550
6551
6552
6553
6554
6555
6556
6557
6558
6559
6560
6561
6562
6563
6564
6565
6566
6567
6568
6569
6570
6571
6572
6573
6574
6575
6576
6577
6578
6579
6580
6581
6582
6583
6584
6585
6586
6587
6588
6589
6590
6591
6592
6593
6594
6595
6596
6597
6598
6599
6600
6601
6602
6603
6604
6605
6606
6607
6608
6609
6610
6611
6612
6613
6614
6615
6616
6617
6618
6619
6620
6621
6622
6623
6624
6625
6626
6627
6628
6629
6630
6631
6632
6633
6634
6635
6636
6637
6638
6639
6640
6641
6642
6643
6644
6645
6646
6647
6648
6649
6650
6651
6652
6653
6654
6655
6656
6657
6658
6659
6660
6661
6662
6663
6664
6665
6666
6667
6668
6669
6670
6671
6672
6673
6674
6675
6676
6677
6678
6679
6680
6681
6682
6683
6684
6685
6686
6687
6688
6689
6690
6691
6692
6693
6694
6695
6696
6697
6698
6699
6700
6701
6702
6703
6704
6705
6706
6707
6708
6709
6710
6711
6712
6713
6714
6715
6716
6717
6718
6719
6720
6721
6722
6723
6724
6725
6726
6727
6728
6729
6730
6731
6732
6733
6734
6735
6736
6737
6738
6739
6740
6741
6742
6743
6744
6745
6746
6747
6748
6749
6750
6751
6752
6753
6754
6755
6756
6757
6758
6759
6760
6761
6762
6763
6764
6765
6766
6767
6768
6769
6770
6771
6772
6773
6774
6775
6776
6777
6778
6779
6780
6781
6782
6783
6784
6785
6786
6787
6788
6789
6790
6791
6792
6793
6794
6795
6796
6797
6798
6799
6800
6801
6802
6803
6804
6805
6806
6807
6808
6809
6810
6811
6812
6813
6814
6815
6816
6817
6818
6819
6820
6821
6822
6823
6824
6825
6826
6827
6828
6829
6830
6831
6832
6833
6834
6835
6836
6837
6838
6839
6840
6841
6842
6843
6844
6845
6846
6847
6848
6849
6850
6851
6852
6853
6854
6855
6856
6857
6858
6859
6860
6861
6862
6863
6864
6865
6866
6867
6868
6869
6870
6871
6872
6873
6874
6875
6876
6877
6878
6879
6880
6881
6882
6883
6884
6885
6886
6887
6888
6889
6890
6891
6892
6893
6894
6895
6896
6897
6898
6899
6900
6901
6902
6903
6904
6905
6906
6907
6908
6909
6910
6911
6912
6913
6914
6915
6916
6917
6918
6919
6920
6921
6922
6923
6924
6925
6926
6927
6928
6929
6930
6931
6932
6933
6934
6935
6936
6937
6938
6939
6940
6941
6942
6943
6944
6945
6946
6947
6948
6949
6950
6951
6952
6953
6954
6955
6956
6957
6958
6959
6960
6961
6962
6963
6964
6965
6966
6967
6968
6969
6970
6971
6972
6973
6974
6975
6976
6977
6978
6979
6980
6981
6982
6983
6984
6985
6986
6987
6988
6989
6990
6991
6992
6993
6994
6995
6996
6997
6998
6999
7000
7001
7002
7003
7004
7005
7006
7007
7008
7009
7010
7011
7012
7013
7014
7015
7016
7017
7018
7019
7020
7021
7022
7023
7024
7025
7026
7027
7028
7029
7030
7031
7032
7033
7034
7035
7036
7037
7038
7039
7040
7041
7042
7043
7044
7045
7046
7047
7048
7049
7050
7051
7052
7053
7054
7055
7056
7057
7058
7059
7060
7061
7062
7063
7064
7065
7066
7067
7068
7069
7070
7071
7072
7073
7074
7075
7076
7077
7078
7079
7080
7081
7082
7083
7084
7085
7086
7087
7088
7089
7090
7091
7092
7093
7094
7095
7096
7097
7098
7099
7100
7101
7102
7103
7104
7105
7106
7107
7108
7109
7110
7111
7112
7113
7114
7115
7116
7117
7118
7119
7120
7121
7122
7123
7124
7125
7126
7127
7128
7129
7130
7131
7132
7133
7134
7135
7136
7137
7138
7139
7140
7141
7142
7143
7144
7145
7146
7147
7148
7149
7150
7151
7152
7153
7154
7155
7156
7157
7158
7159
7160
7161
7162
7163
7164
7165
7166
7167
7168
7169
7170
7171
7172
7173
7174
7175
7176
7177
7178
7179
7180
7181
7182
7183
7184
7185
7186
7187
7188
7189
7190
7191
7192
7193
7194
7195
7196
7197
7198
7199
7200
7201
7202
7203
7204
7205
7206
7207
7208
7209
7210
7211
7212
7213
7214
7215
7216
7217
7218
7219
7220
|
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.1//EN"
"http://www.w3.org/TR/xhtml11/DTD/xhtml11.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="en">
<head>
<meta http-equiv="Content-Type" content="application/xhtml+xml; charset=UTF-8" />
<meta name="generator" content="AsciiDoc 8.6.9" />
<title></title>
<style type="text/css">
/*
* compact_subsurface.css, a special style sheet for Subsurface,
* modified by Willem Ferguson and derived from:
* compact.css, version 1.3 by Alex Efros <powerman@powerman.name>
* Licence: Public Domain
*
* Usage: asciidoc -a theme=compact_subsurface ...
*/
* { padding: 0; margin: 0; }
img { border: 0; }
/*** Layout ***/
body { margin: 10px 20px; }
#header br { display: none; }
#revnumber { display: block; }
#toc { margin: 1em 0; }
.toclevel2 { margin-left: 1em; }
.toclevel3 { margin-left: 2em; }
#footer { margin-top: 2em; }
#preamble .sectionbody,
h2,
h3,
h4,
h5 { margin: 1em 0 0 0; }
.admonitionblock,
.listingblock,
.sidebarblock,
.exampleblock,
.tableblock,
.literalblock { margin: 1em 0; }
.admonitionblock td.icon { padding-right: 0.5em; }
.admonitionblock td.content { padding-left: 0.5em; }
.listingblock .content { padding: 0.5em; }
.sidebarblock > .content { padding: 0.5em; }
.exampleblock > .content { padding: 0 0.5em; }
.tableblock caption { padding: 0 0 0.5em 0; }
.tableblock thead th,
.tableblock tbody td,
.tableblock tfoot td { padding: 0 0.5em; }
.quoteblock { padding: 0 2.0em; }
.paragraph { margin: 1em 0 0 0; }
.sidebarblock .paragraph:first-child,
.exampleblock .paragraph:first-child,
.admonitionblock .paragraph:first-child { margin: 0; }
.ulist, .olist, .dlist, .hdlist, .qlist { margin: 1em 0; }
li .ulist, li .olist, li .dlist, li .hdlist, li .qlist,
dd .ulist, dd .olist, dd .dlist, dd .hdlist, dd .qlist { margin: 0; }
ul { margin-left: 1.5em; }
ol { margin-left: 2em; }
dd { margin-left: 3em; }
td.hdlist1 { padding-right: 1em; }
/*** Fonts ***/
body { font-family: Verdana, sans-serif; }
#header { font-family: Arial, sans-serif; }
#header h1 { font-family: Arial, sans-serif; }
#footer { font-family: Georgia, serif; }
#email { font-size: 0.85em; }
#revnumber { font-size: 0.75em; }
#toc { font-size: 0.9em; }
#toctitle { font-weight: bold; }
#footer { font-size: 0.8em; }
h2, h3, h4, h5, .title { font-family: Arial, sans-serif; }
h2 { font-size: 1.5em; }
.sectionbody { font-size: 0.85em; }
.sectionbody .sectionbody { font-size: inherit; }
h3 { font-size: 159%; } /* 1.35em */
h4 { font-size: 141%; } /* 1.2em */
h5 { font-size: 118%; } /* 1em */
.title { font-size: 106%; /* 0.9em */
font-weight: bold;
}
tt, .monospaced { font-family: monospace; font-size: 106%; } /* 0.9em */
dt, td.hdlist1, .qlist em { font-family: Times New Roman, serif;
font-size: 118%; /* 1em */
font-style: italic;
}
.tableblock tfoot td { font-weight: bold; }
/*** Colors and Backgrounds ***/
h1 { color: #527bbd; border-bottom: 2px solid silver; }
#footer { border-top: 2px solid silver; }
h2 { color: #527bbd; border-bottom: 2px solid silver; }
h3 { color: #5D7EAE; border-bottom: 2px solid silver; }
h3 { display: inline-block; }
h4,h5 { color: #5D7EAE; }
.admonitionblock td.content { border-left: 2px solid silver; }
.listingblock .content { background: #f4f4f4; border: 1px solid silver; border-left: 5px solid #e0e0e0; }
.sidebarblock > .content { background: #ffffee; border: 1px solid silver; border-left: 5px solid #e0e0e0; }
.exampleblock > .content { border-left: 2px solid silver; }
.quoteblock { border-left: 5px solid #e0e0e0; }
.tableblock table {
border-collapse: collapse;
border-width: 3px;
border-color: #527bbd;
}
.tableblock table[frame=hsides] { border-style: solid none; }
.tableblock table[frame=border] { border-style: solid; }
.tableblock table[frame=void] { border-style: none; }
.tableblock table[frame=vsides] { border-style: none solid; }
.tableblock table[rules=all] tbody tr *,
.tableblock table[rules=rows] tbody tr * {
border-top: 1px solid #527bbd;
}
.tableblock table[rules=all] tr *,
.tableblock table[rules=cols] tr * {
border-left: 1px solid #527bbd;
}
.tableblock table tbody tr:first-child * {
border-top: 1px solid white; /* none don't work here... %-[] */
}
.tableblock table tr *:first-child {
border-left: none;
}
.tableblock table[frame] thead tr *,
.tableblock table[frame] thead tr * {
border-top: 1px solid white;
border-bottom: 2px solid #527bbd;
}
.tableblock table tr td p.table,
.tableblock table tr td p.table * {
border: 0px;
}
tt, .monospaced { color: navy; }
li { color: #a0a0a0; }
li > * { color: black; }
span.aqua { color: aqua; }
span.black { color: black; }
span.blue { color: blue; }
span.fuchsia { color: fuchsia; }
span.gray { color: gray; }
span.green { color: green; }
span.lime { color: lime; }
span.maroon { color: maroon; }
span.navy { color: navy; }
span.olive { color: olive; }
span.purple { color: purple; }
span.red { color: red; }
span.silver { color: silver; }
span.teal { color: teal; }
span.white { color: white; }
span.yellow { color: yellow; }
span.aqua-background { background: aqua; }
span.black-background { background: black; }
span.blue-background { background: blue; }
span.fuchsia-background { background: fuchsia; }
span.gray-background { background: gray; }
span.green-background { background: green; }
span.lime-background { background: lime; }
span.maroon-background { background: maroon; }
span.navy-background { background: navy; }
span.olive-background { background: olive; }
span.purple-background { background: purple; }
span.red-background { background: red; }
span.silver-background { background: silver; }
span.teal-background { background: teal; }
span.white-background { background: white; }
span.yellow-background { background: yellow; }
span.big { font-size: 2em; }
span.small { font-size: 0.6em; }
span.underline { text-decoration: underline; }
span.overline { text-decoration: overline; }
span.line-through { text-decoration: line-through; }
/*** Misc ***/
.admonitionblock td.icon { vertical-align: top; }
.attribution { text-align: right; }
ul { list-style-type: disc; }
ol.arabic { list-style-type: decimal; }
ol.loweralpha { list-style-type: lower-alpha; }
ol.upperalpha { list-style-type: upper-alpha; }
ol.lowerroman { list-style-type: lower-roman; }
ol.upperroman { list-style-type: upper-roman; }
.hdlist td { vertical-align: top; }
@media screen {
body {
max-width: 50em; /* approximately 80 characters wide */
margin-left: 16em;
}
#toc {
position: fixed;
top: 0;
left: 0;
bottom: 0;
width: 13em;
padding: 0.5em;
padding-bottom: 1.5em;
margin: 0;
overflow: auto;
border-right: 3px solid #f8f8f8;
background-color: white;
}
#toc .toclevel1 {
margin-top: 0.5em;
}
#toc .toclevel2 {
margin-top: 0.25em;
display: list-item;
color: #aaaaaa;
}
#toctitle {
margin-top: 0.5em;
}
}
</style>
<script type="text/javascript">
/*<+'])');
// Function that scans the DOM tree for header elements (the DOM2
// nodeIterator API would be a better technique but not supported by all
// browsers).
var iterate = function (el) {
for (var i = el.firstChild; i != null; i = i.nextSibling) {
if (i.nodeType == 1 /* Node.ELEMENT_NODE */) {
var mo = re.exec(i.tagName);
if (mo && (i.getAttribute("class") || i.getAttribute("className")) != "float") {
result[result.length] = new TocEntry(i, getText(i), mo[1]-1);
}
iterate(i);
}
}
}
iterate(el);
return result;
}
var toc = document.getElementById("toc");
if (!toc) {
return;
}
// Delete existing TOC entries in case we're reloading the TOC.
var tocEntriesToRemove = [];
var i;
for (i = 0; i < toc.childNodes.length; i++) {
var entry = toc.childNodes[i];
if (entry.nodeName.toLowerCase() == 'div'
&& entry.getAttribute("class")
&& entry.getAttribute("class").match(/^toclevel/))
tocEntriesToRemove.push(entry);
}
for (i = 0; i < tocEntriesToRemove.length; i++) {
toc.removeChild(tocEntriesToRemove[i]);
}
// Rebuild TOC entries.
var entries = tocEntries(document.getElementById("content"), toclevels);
for (var i = 0; i < entries.length; ++i) {
var entry = entries[i];
if (entry.element.id == "")
entry.element.id = "_toc_" + i;
var a = document.createElement("a");
a.href = "#" + entry.element.id;
a.appendChild(document.createTextNode(entry.text));
var div = document.createElement("div");
div.appendChild(a);
div.className = "toclevel" + entry.toclevel;
toc.appendChild(div);
}
if (entries.length == 0)
toc.parentNode.removeChild(toc);
},
/////////////////////////////////////////////////////////////////////
// Footnotes generator
/////////////////////////////////////////////////////////////////////
/* Based on footnote generation code from:
* http://www.brandspankingnew.net/archive/2005/07/format_footnote.html
*/
footnotes: function () {
// Delete existing footnote entries in case we're reloading the footnodes.
var i;
var noteholder = document.getElementById("footnotes");
if (!noteholder) {
return;
}
var entriesToRemove = [];
for (i = 0; i < noteholder.childNodes.length; i++) {
var entry = noteholder.childNodes[i];
if (entry.nodeName.toLowerCase() == 'div' && entry.getAttribute("class") == "footnote")
entriesToRemove.push(entry);
}
for (i = 0; i < entriesToRemove.length; i++) {
noteholder.removeChild(entriesToRemove[i]);
}
// Rebuild footnote entries.
var cont = document.getElementById("content");
var spans = cont.getElementsByTagName("span");
var refs = {};
var n = 0;
for (i=0; i<spans.length; i++) {
if (spans[i].className == "footnote") {
n++;
var note = spans[i].getAttribute("data-note");
if (!note) {
// Use [\s\S] in place of . so multi-line matches work.
// Because JavaScript has no s (dotall) regex flag.
note = spans[i].innerHTML.match(/\s*\[([\s\S]*)]\s*/)[1];
spans[i].innerHTML =
"[<a id='_footnoteref_" + n + "' href='#_footnote_" + n +
"' title='View footnote' class='footnote'>" + n + "</a>]";
spans[i].setAttribute("data-note", note);
}
noteholder.innerHTML +=
"<div class='footnote' id='_footnote_" + n + "'>" +
"<a href='#_footnoteref_" + n + "' title='Return to text'>" +
n + "</a>. " + note + "</div>";
var id =spans[i].getAttribute("id");
if (id != null) refs["#"+id] = n;
}
}
if (n == 0)
noteholder.parentNode.removeChild(noteholder);
else {
// Process footnoterefs.
for (i=0; i<spans.length; i++) {
if (spans[i].className == "footnoteref") {
var href = spans[i].getElementsByTagName("a")[0].getAttribute("href");
href = href.match(/#.*/)[0]; // Because IE return full URL.
n = refs[href];
spans[i].innerHTML =
"[<a href='#_footnote_" + n +
"' title='View footnote' class='footnote'>" + n + "</a>]";
}
}
}
},
install: function(toclevels) {
var timerId;
function reinstall() {
asciidoc.footnotes();
if (toclevels) {
asciidoc.toc(toclevels);
}
}
function reinstallAndRemoveTimer() {
clearInterval(timerId);
reinstall();
}
timerId = setInterval(reinstall, 500);
if (document.addEventListener)
document.addEventListener("DOMContentLoaded", reinstallAndRemoveTimer, false);
else
window.onload = reinstallAndRemoveTimer;
}
}
asciidoc.install(3);
/*]]>*/
</script>
</head>
<body class="article">
<div id="header">
</div>
<div id="content">
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Subsurface4Banner.jpg" alt="Banner" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p><span class="big">GEBRUIKERSHANDLEIDING</span></p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Auteurs van de handleiding</strong>: Willem Ferguson, Jacco van Koll, Dirk Hohndel,
Reinout Hoornweg,Linus Torvalds, Miika Turkia, Amit Chaudhuri, Jan Schubert,
Salvador Cuñat, Pedro Neves, Stefan Fuchs</p></div>
<div class="paragraph"><p><span class="blue"><em>Versie 4.7, oktober 2017</em></span></p></div>
<div class="paragraph"><p>Welkom als gebruiker van <em>Subsurface</em>, een geavanceerd duiklogboek programma
met een breed scala aan functionaliteiten om je duiken vast te leggen, organiseren,
interpreteren, printen en plannen van duiken van welke aard dan ook. <em>Subsurface</em>
biedt vele voordelen ten opzichte van vergelijkbare programmatuur:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Heb je behoefte aan een flexibele manier van vastleggen van de recreatieve
duiken zelfs zonder gebruik van een duikcomputer?
</p>
</li>
<li>
<p>
Wil je naadloos locaties van duikplekken vastleggen voor je duiken?
</p>
</li>
<li>
<p>
Gebruik je twee verschillende merken duikcomputers, ieder met zijn eigen,
te bepekte en gesloten, programmatuur om je duiken in je digitale logboek te stoppen?
Duik je met rebreathers en ook misschien wel met een recreatieve configuratie?
Gebruik je een Reefnet Sensus tijd-diepte logger tezamen met een volwaardige
duikcomputer? <em>Subsurface</em> biedt een standaard platform om je duiken te laden,
organiseren en analyseren vanuit al deze apparatuur op een gelijke wijze.
</p>
</li>
<li>
<p>
Gebruik je meer dan één besturingssysteem? <em>Subsurface</em> werkt volledig op
zowel Windows, Linux als Mac’s. Met <em>Subsurface</em> kan je je duiklogboek
bewerken op alle platforms.
</p>
</li>
<li>
<p>
Gebruik je Linux of een Mac, maar jouw duikcomputer heeft alleen Windows
gebaseerde programmatuur (bijvoorbeeld Mares of Scubapro). <em>Subsurface</em> maakt het
mogelijk ook op Linux of Mac te werken.
</p>
</li>
<li>
<p>
Wil je een intuïtieve grafische planner die geïntegreerd is met, en rekening
houdt met de al gelogde duiken?
</p>
</li>
<li>
<p>
Wil je opslag of back-up van je duiken op internet, waar je bij je duiken kan
bekijken met een normale webbrowser.
</p>
</li>
<li>
<p>
Wil je duiken bekijken en bewerken op een mobiele telefoon?
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p><em>Subsurface</em> is beschikbaar voor Windows PC’s (Windows 7 of nieuwer vanaf
versie 4.6 van <em>Subsurface</em>), Intel gebaseerde Mac’s (OS/X) en vele
Linux distributies. <em>Subsurface</em> kan gecompileerd worden voor vele hardware
platforms waar Qt en libdivecomputer beschikbaar zijn.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Deze handleiding legt het gebruik van <em>Subsurface</em> uit. Hoe je het programma
moet installeren staat uitgelegd op <em>Downloaden</em> page on the
<a href="https://subsurface-divelog.org/"><em>Subsurface</em> website</a>. Vragen over of problemen met
het programma kunnen bij de ontwikkelaars gemeld worden via email op
<a href="mailto:subsurface@subsurface-divelog.org">onze mailinglijst</a>. Fouten kunnen
ook gemeld worden op <a href="https://github.com/Subsurface-divelog/subsurface/issues">onze bugtracker</a>.
Instructies hoe <em>Subsurface</em> zelf te compileren vanuit de broncode staan ook op
onze website en in het INSTALL bestand in de broncode.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Doelgroep</strong>: Recreatieve duikers, Tec duikers, Apneu duikers,
Professionele duikers.</p></div>
<div id="toc">
<div id="toctitle">Table of Contents</div>
<noscript><p><b>JavaScript must be enabled in your browser to display the table of contents.</b></p></noscript>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="_gebruik_van_deze_handleiding">1. Gebruik van deze handleiding</h2>
<div class="sectionbody">
<div class="paragraph"><p>Wanneer geopend vanuit <em>Subsurface</em> biedt deze handleiding geen paginering of
bladeren door pagina’s. De volgende zoek mogelijkheden zijn echter wel beschikbaar:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
De <em>SEARCH</em> functie wordt geactiveerd door ctrl-F of cmd-F op het toesenbord.
Een invoerveld verschijnt aan de rechter onderkant (zie figuur hieronder). Bijvoorbeeld,
het woord "<em>gewichten</em>" ingevoerd zoekt naar dat woord door de gehele handleiding.
Met de twee pijlen zoek je naar het vorige of volgende voorkomen van het woord.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/UserManualSearch.jpg" alt="gebruikershandleiding functies" />
</div>
</div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>VORIGE/VOLGENDE LINK</em>. Verplaats tussen links (onderstreepte woorden in de tekst
die wijzen naar andere delen in de handleiding) door rechts in de tekst te klikken.
Er verschijnt dan een context menu met een <em>VORIGE</em> knop om terug te keren
naar de plek van de link. Teruggekeerd kan het context menu opnieuw gevraagd
worden; er is nu ook een <em>VOLGENDE</em> link om terug te keren naar de plek voordat op
<em>VORIGE</em> werd geklikt. Vergelijkbaar met een webbrowser derhalve. De <em>Reload</em> knop
herlaadt de handleiding.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/UserManualLinksBack.jpg" alt="gebruikershandleiding functies" />
</div>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="S_UserSurvey">2. Het gebruikersonderzoek</h2>
<div class="sectionbody">
<div class="paragraph"><p>Om <em>Subsurface</em> te ontwikkelen in een richting die nuttig is voor de gebruikers
is het belangrijk om gebruikersonderzoek te doen. Na ongeveer een week gebruik
verschijnt bij opstarten van <em>Subsurface</em> een één pagina grote pop-up met een
aantal vragen. Het invullen hiervan is volledig vrijwillig en je bent geheel
vrij informatie wel of niet te delen met het <em>Subsurface</em> team. Alle
informatie is nuttig, en wordt uitsluitend gebruikt om richting te geven aan
verdere ontwikkeling van de programmatuur. Als je het onderzoek hebt ingevuld of
hebt gekozen om het niet meer te vragen, krijg je nooit meer een
gebruikersonderzoek pop-up. Echter, als je ooit opnieuw een onderzoek in wilt
vullen, bijvoorbeeld omdat je duiken of <em>Subsurface</em> gebruik daar aanleiding toe
geven, kan je <em>Subsurface</em> opstarten met de <em>--survey</em> optie tijdens het opstarten.</p></div>
</div>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="S_StartUsing">3. Het programma voor het eerst gebruiken</h2>
<div class="sectionbody">
<div class="paragraph"><p>Normaal gesproken is het Subsurface_ scherm verdeeld in 4 panelen, met een
<strong>hoofdmenu</strong> (Bestand Bewerken Importeren Logboek Toon Deel Help) bovenaan het
programmascherm (op Windows en Linux) of bovenaan het beeldscherm (
op Mac en Ubuntu Unity). De vier panelen zijn:</p></div>
<div class="olist arabic"><ol class="arabic">
<li>
<p>
De <strong>Duiklijst</strong> linksonder toont alle duiken uit het (geopende) duiklogboek
van de gebruiker. Een duik kan geselecteerd worden door erop te klikken. Veelal
kunnen de pijl omhoog/omlaag gebruikt worden om te bladeren door de duiken. De
<strong>Duiklijst</strong> is het centrale hulpmiddel om het logboek te bewerken.
</p>
</li>
<li>
<p>
De <strong>Duikkaart</strong> rechtsonder toont de bezochte duikplekken op een kaart
en is gecentreerd op de laatst geselecteerde duik in de <strong>Duiklijst</strong>. De schaal
van de kaart kan aangepast worden.
</p>
</li>
<li>
<p>
Het <strong>Informatie</strong> paneel linksboven toont de details van de geselecteerde
duik, inclusief enige statistieken van de geselecteerde duik of meerdere
duiken als deze geselecteerd zijn in de duiklijst.
</p>
</li>
<li>
<p>
het <strong>Duikprofiel</strong> rechtsboven toon een grafisch duikprofiel van de geselecteerde
duik. In- en uit-zoomen in het profiel is mogelijk.
</p>
</li>
</ol></div>
<div class="paragraph"><p>De scheidslijnen tussen de panelen kunnen worden versleept naar wens, en deze
instelling blijft behouden bij een nieuwe opstart van het programma.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Als er één duik is geselecteerd worden tegelijkertijd de duikkaart, informatiepaneel,
en het duikprofiel getoond van deze duik. Als er meerdere duiken zijn geselecteerd
wordt de informatie van de laatst (enkel) geselecteerde duik getoond. Echter, het
<strong>Statistieken</strong> tabblad toont geaggregeerde data voor alle geselecteerde duiken.</p></div>
<div class="imageblock" id="S_ViewPanels" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/main_window_f22.jpg" alt="Het hoofdscherm" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>De gebruiker beslist welke panelen zichtbaar zijn met de opties in het <strong>Toon</strong>
menu. De volgende keuzes zijn mogelijk:</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Alle</strong>: Toon de vier panelen zoals hierboven getoond.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Duiklijst</strong>: Toon allen de Duiklijst.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Profiel</strong>: Toon alleen het profiel van de geselecteerde duik.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Info</strong>: Toon alleen het informatie paneel van de geselecteerde duik, en
de statistieken van alle geselecteerde duiken.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Wereldbol</strong>: Toon alleen de kaart, gecentreerd op de laatst geselecteerde duik.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Zoals andere functies die uit het hoofdmenu kunnen worden geselecteerd, kunnen
deze ook met behulp van sneltoetsen geselecteerd worden. Een deel van de gebruikte
toetscombinaties staan in de menu’s (ctrl/cmd combinaties). Een ander deel van de
sneltoetsen zijn bereikbaar door de Alt-toets in te drukken. Er verschijnt
dan een streepje onder de in te typen letter.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Als het programma voor het eerst wordt opgestart, en de duiklijst nog geheel leeg is,
wordt er een vrijwel leeg scherm getoond. In de volgende paragraaf wordt uitgelegd
hoe een nieuw logboek aan te maken.</p></div>
</div>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="S_NewLogbook">4. Een nieuw logboek maken</h2>
<div class="sectionbody">
<div class="paragraph"><p>Selecteer <em>Bestand → Nieuw logboek</em> uit het hoofdmenu. Alle bestaande duiken in
de duiklijst worden gesloten, en je krijgt een vraag of het oude logboek moet
worden bewaard als er openstaande wijzigingen zijn.</p></div>
</div>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="S_GetInformation">5. Informatie opslaan in het logboek</h2>
<div class="sectionbody">
<div class="paragraph"><p>Nu er een nieuw logboek is gemaakt is het eenvoudig een nieuwe duik toe
te voegen. <em>Subsurface</em> kent een aantal manieren.</p></div>
<div class="paragraph"><p>1) Als je een handgeschreven, spreadsheet of een andere handmatig bijgehouden
logboek hebt, kan data op de volgende manieren worden toegevoegd:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Voeg de data handmatig toe. Dit is zinvol als de duiker geen duikcomputer heeft
gebruikt en de duiken handmatig zijn bijgehouden. Zie
<a href="#S_EnterData">Duiken handmatig toevoegen</a>
</p>
</li>
<li>
<p>
Importeer duiken die als spreadsheet of als CSV bestand zijn bijgehouden. Zie
<a href="#S_Appendix_D">Bijlage D: Exporteer een spreadsheet naar CSV formaat</a> en
<a href="#S_ImportingCSVDives">Importeer duiken in CSV formaat</a>.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>2) Als een duik is vastgelegd in een duikcomputer kan het diepteprofiel en
vele andere vastgelegde data opgeslagen worden in het logboek. De duiken kunnen
geïmporteerd worden van:
- De duikcomputer zelf. Zie:
<a href="#S_ImportDiveComputer">Importeer nieuwe duiken uit een duikcomputer</a>;
- Duikcomputer specifieke programmatuur die bij de duikcomputer is geleverd. Zie:
<a href="#S_ImportingAlienDiveLogs">Importeer duik informatie van andere bronnen of andere formaten</a>.
- Spreadsheet of CSV bestanden die duik data bevatten. Zie:
<a href="#S_ImportingCSVDives">Importeer duiken in CSV formaat uit duikcomputers of andere programmatuur</a></p></div>
<div class="sect2">
<h3 id="S_EnterData">5.1. Duiken handmatig toevoegen</h3>
<div class="paragraph"><p>Dit is de gebruikelijke manier voor duikers zonder duikcomputer. Het basis gegeven
in <em>Subsurface</em> is de duik. De belangrijkste informatie dat een eenvoudig
duiklogboek meestal bevat is duiktype, datum, tijd, duikduur, diepte, namen
buddy’s, duikleider of gids, en wat vrije opmerkingen over de duik.
<em>Subsurface</em> kan veel meer informatie opslaan van een duik.
Om een duik toe te voegen, selecteer <em>Logboek → Duik toevoegen</em> uit het hoofdmenu.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Het programma laat dan drie panelen zien om informatie op toe te voegen:
twee tabbladen in het <strong>Info</strong> paneel (<strong>Notities</strong> en <strong>Uitrusting</strong>) en daarnaast
het <strong>Duikprofiel</strong> paneel welke de duikgrafiek toont.
Deze panelen zijn respectievelijk gemarkeerd met <span class="red">A</span>, <span class="red">B</span> en
<span class="red">C</span> in het figuur hieronder. De drie panelen zullen nu verder worden beschreven
voor wat betreft data invoer.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/AddDive1_f22.jpg" alt="Figuur: Duik toevoegen" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Op moment dat je een veld van een duik bewerkt gaat <em>Subsurface</em> in
<strong>Bewerken Mode</strong>, hetgeen wordt aangegeven met de blauwe rechthoek in de
bovenzijde van het <strong>Notities</strong> paneel (zie de figuur hieronder).</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/BlueEditBar_f22.jpg" alt="Blauwe bewerk mode" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>De <em>Wijzigingen Toepassen</em> knop wordt normaal gesproken pas geselecteerd als
de gehele invoer compleet is. Merk op dat de <em>Wijzigingen Toepassen</em> knop de informatie
in het geheugen opslaat, maar niet op de harde schijf. Op het moment van verlaten
het programma volgt de vraag of je het gehele logboek wilt opslaan, aangenomen dat
je iets hebt gewijzigd tijdens het gebruik van <em>Subsurface</em>.</p></div>
<div class="sect3">
<h4 id="S_CreateProfile">5.1.1. Een duikprofiel maken</h4>
<div class="paragraph"><p>Het <strong>Duikprofiel</strong> (een grafische representatie van de diepte van de duik als
een functie van de tijd) wordt rechtsboven op het scherm getoond. Als een duik
handmatig toegevoegd is, verschijnt er een standaard profiel dat handmatig
aangepast kan worden om de duik beter te representeren:</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/DiveProfile1_f20.jpg" alt="Figuur: Initiële duikprofiel" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p><em>Het duikprofiel wijzigen</em>: Op moment dat de cursor over het profiel wordt
bewogen, tonen 2 rode lijnen de positie van de cursor zoals getoond in bovenstaand
figuur. De tijd en diepte staan in het grijze informatie scherm (@ en D). De
eenheden (metrisch/imperiaal) worden gedefinieerd in de <strong>Voorkeuren</strong> instelling.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Het duikprofiel zelf bestaat uit een aantal lijnsegmenten tussen routepunten
(witte punten in het profiel). De standaard diepte is 15m. Als de duikdiepte
bijvoorbeeld 20m was, versleep je benodigde punten naar beneden. Met dubbelklikken
op een lijnsegment voeg je een routepunt toe. Met de rechter muisknop op een route
punt, krijg je een context menu waarmee je "verwijder dit punt" kan doen.
Ook kan een punt verplaats worden voor het te selecteren en met de pijltjes
toetsen in 1m of 1s stappen te verplaatsen.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Versleep de punten zodanig dat een accuraat beeld van de duik wordt geschetst.
Hieronder staat bijvoorbeeld een duik naar 20 meter voor 30 minuten, met
een veiligheidsstop van 5 minuten.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/DiveProfile2_f20.jpg" alt="Figuur: Bewerkt duikprofiel" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p><em>De gassamenstelling specificeren:</em> Het gebruikte gas wordt getoond langs
de lijnen van het profiel. Standaard wordt het eerste gas gebruikt zoals weergegeven
in het <strong>Uitrusting</strong> tabblad, en dat was lucht in het hierboven getoonde profiel.
Gas keuze kan gemaakt worden op een routepunt door rechts te klikken voor het context
menu en daar het gewenste gas te kiezen. Een gaswissel heeft effect <em>rechts</em> van
het punt waarop deze wordt gedaan. Er kan alleen uit gassen worden gekozen die
zijn gedefinieerd in het <strong>Uitrusting</strong> tabblad (zie figuur hieronder).</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/DiveProfile3_f20.jpg" alt="Figuur: Gaswissel context menu" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Met het nu gedefinieerde profiel kan er meer data toegevoegd worden om een
completer beeld te geven van de duik. Hiertoe kunnen de <strong>Notities</strong> en
<strong>Uitrusting</strong> tabbladen gebruikt worden.
Klik op
<a href="#S_Notes_dc"><strong>hier</strong></a> voor meer instructies hoe deze tabbladen te gebruiken.</p></div>
</div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="S_ImportDiveComputer">5.2. Importeer nieuwe duiken uit een duikcomputer</h3>
<div class="sect3">
<h4 id="_aansluiten_van_en_importeren_uit_een_duikcomputer">5.2.1. Aansluiten van en importeren uit een duikcomputer.</h4>
<div class="paragraph"><p>Het gebruik van een duikcomputer maakt het verzamelen van veel data tijdens
een duik mogelijk, zoals een gedetailleerd diepteprofiel, duikduur, opstijg- en
afdaal-snelheid, en partitiele gasdrukken. <em>Subsurface</em> kan deze informatie uit een
breed scala van duikcomputers lezen. De meest recente lijst van ondersteunde
duikcomputers staat op:
<a href="https://subsurface-divelog.org/nl/documentation/supported-dive-computers/">
Ondersteunde duikcomputers</a>.</p></div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/warning2.png" alt="Warning" />
</td>
<td class="content">Verschillende duikcomputers verbruiken meer stroom als ze in PC communicatie
mode staan. <strong>Dit kan de batterij van de duikcomputer uitputten</strong>. Aangeraden wordt
om vooraf de toestand van de batterij te beoordelen alvorens deze op de USB
poort aan te sluiten. Diverse computers van bijvoorbeeld Suunto en Mares laden
niet op via de USB aansluiting. De handleiding van de duikcomputer kan hierover
uitsluitsel geven.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><p>Om duik informatie van de duikcomputer naar een (desktop) computer te sturen moeten
de twee stukken apparatuur met elkaar communiceren. Hiertoe dient de communicatie
poort van de desktop PC (welke gebruikt gaat worden om met de duikcomputer te
communiceren) geselecteerd te worden in <em>Subsurface</em>.
<a href="#_appendix_a_operating_system_specific_information_for_importing_dive_information_from_a_dive_computer">Bijlage A</a>
geeft technische details voor de ondersteunde besturingssystemen van <em>Subsurface</em>, en
<a href="#_appendix_b_dive_computer_specific_information_for_importing_dive_information">Bijlage B</a>
bevat specifieke duikcomputer details.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Hierna kan de duikcomputer aangesloten worden op de desktop PC op de volgende wijze:</p></div>
<div class="olist arabic"><ol class="arabic">
<li>
<p>
De interface kabel moet worden aangesloten op een vrije USB poort (of een
Bluetooth of infrarood verbinding moet worden gedefinieerd zoals later in deze
handleiding beschreven).
</p>
</li>
<li>
<p>
De duikcomputer moet in PC communicatie mode worden gezet (zie de handleiding van
de duikcomputer).
</p>
</li>
<li>
<p>
Selecteer uit het hoofdmenu <em>Importeer → Importeer uit duikcomputer</em>.
Scherm <strong>A</strong> zoals hieronder getoond verschijnt:
</p>
</li>
</ol></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/DC_import_f20.jpg" alt="Figuur: Download scherm 1" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Duikcomputers hebben vaak een bepaald aantal duiken in het geheugen, zelfs
als deze eerder met <em>Subsurface</em> zijn geïmporteerd. Daarom download Subsurface_
standaard alleen duiken die nog niet eerder gedownload zijn. Hierdoor is de
download sneller en kost dus minder batterijcapaciteit van de duikcomputer
(in ieder geval voor computers die niet opladen via de USB poort).</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Het scherm heeft twee keuzelijsten <strong>Merk</strong> en <strong>Duikcomputer</strong>. De <strong>Merk</strong> lijst
bevat de fabrikanten van de ondersteunde duikcomputers (bijvoorbeeld Mares,
Suunto), en <strong>Duikcomputer</strong> het specifieke type (bijvoorbeeld D4 (Suunto), Puck (Mares)).
</p>
</li>
<li>
<p>
De <strong>Device of mountpoint</strong> keuzelijst bevat de USB of Bluetooth poort die
<em>Subsurface</em> dient te gebruiken om met de duikcomputer te communiceren.
De juiste poort dient geselecteerd te worden. Raadpleeg
<a href="#_appendix_a_operating_system_specific_information_for_importing_dive_information_from_a_dive_computer">Bijlage A</a>
and
<a href="#_appendix_b_dive_computer_specific_information_for_importing_dive_information">Bijlage B</a>
voor nadere technische details hoe de juste poort te bepalen, voor een specifieke
duikcomputer, en in sommige gevallen, specifieke instellingen op de desktop PC
waarop <em>Subsurface</em> wordt gebruikt.
</p>
</li>
<li>
<p>
Als alle duiken uit de duikcomputer gedownload moten worden, selecteer
dan het keuzevakje <em>Forceer download van alle duiken</em>. Normaal gesproken,
download <em>Subsurface</em> alleen duiken die nieuwer zijn dan de nieuwste in
de <strong>Duiklijst</strong>. Als, bij vergissing, één of meer duiken uit de <strong>Duiklijst</strong>
zijn verwijderd, of als er nog oudere duiken in de duikcomputer aanwezig zijn,
is dit keuzevakje de handigste manier. Sommige duikcomputers (bijvoorbeeld
de Mares Puck) bevatten geen inhoudsopgave van de duiken zoals deze
op de duikcomputer staan, zodat niet bepaald kan worden welke duiken nieuw
genoeg zijn om te laden. <em>Subsurface</em> laadt dan altijd alle duiken, ongeacht
de instelling van dit keuzevakje.
</p>
</li>
<li>
<p>
Als het keuzevakje <em>Altijd gedownloade duiken gebruiken</em> is geselecteerd, worden
duiken met identieke tijd-datum, welke op de duikcomputer staan, overschreven
in de <strong>Duiklijst</strong> met deze duiken uit de duikcomputer
</p>
</li>
<li>
<p>
Als het keuzevakje <em>Ophalen als een nieuwe trip</em> is geselecteerd, worden
de gedownloade duiken gegroepeerd als een nieuwe trip in de <strong>Duiklijst</strong>.
</p>
</li>
<li>
<p>
Gebruik de keuzevakjes <em>Libdivecomputer logbestand opslaan</em> en
<em>Libdivecomputer dump opslaan</em> niet. Deze worden alleen gebruikt om problemen
met downloaden te kunnen oplossen door de ontwikkelaars.
</p>
</li>
<li>
<p>
Selecteer dan de downloaden knop. Als de verbinding tot stand is gekomen, is
te zien dat er data verkeer plaatsvindt. Afhankelijk van het type duikcomputer en het
aantal te downloaden duiken kan het wel even duren. Heb geduld derhalve. Het
scherm toont onderaan een balk die de voortgang weergeeft, maar deze is niet altijd
betrouwbaar. <em>Subsurface</em> weet niet altijd vooraf hoeveel data ontvangen gaat worden.
Als de download klaar is, verschijnen de duiken in tabelvorm aan rechter zijde
van het scherm (zie figuur <strong>B</strong> hierboven). Iedere rij in de tabel is één duik, en
toont de diepte en duikduur en het moment waarop de duik was. Hiervoor staat
een keuzevakje, dat aangeeft welke duiken naar de <strong>Duiklijst</strong> verplaatst moeten
worden. In het voorbeeld hierboven, worden de 6 nieuwste duiken naar de
<strong>Duiklijst</strong> verplaatst. Klik dan OK onder aan het scherm. De <strong>Duiklijst</strong>
wordt getoond inclusief de zojuist geïmporteerde duiken. Ontkoppel je duikcomputer
en zet hem uit om de batterij te sparen.
</p>
</li>
<li>
<p>
Als er een probleem is in de communicatie met de duikcomputer wordt er meestal
een foutmelding getoond die lijkt op: "Unable to open /dev/ttyUSB0 Mares
(Puck Pro)". Kijk hieronder verder.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="sidebarblock">
<div class="content">
<div class="paragraph"><p><strong>PROBLEMEN MET DE DATA DOWNLOAD VANAF EEN DUIKCOMPUTER?</strong></p></div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/important.png" alt="Important" />
</td>
<td class="content">Controleer het volgende:</td>
</tr></table>
</div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Is de duikcomputer nog steeds in PC communicatie mode of Upload mode?
</p>
</li>
<li>
<p>
Is de batterij van de duikcomputer’s vol genoeg? Laad hem op of vervang hem.
</p>
</li>
<li>
<p>
Geeft de aansluitkabel problemen? Doet de kabel het wel met andere programmatuur?
Heeft het eerder gewerkt, of is dit de eerste keer dat deze kabel wordt gebruikt?
Zijn de contacten van de duikcomputer en de kabel schoon?
</p>
</li>
<li>
<p>
Controleer
<a href="#_appendix_a_operating_system_specific_information_for_importing_dive_information_from_a_dive_computer">Bijlage A</a>
om er zeker van te zijn dat het correcte device of mountpoint wordt gebruikt (zie hierboven).
</p>
</li>
<li>
<p>
Controleer of de gebruiker schrijf-rechten heeft op de USB poort op Unix-acchtige systemen. Zo niet, raadpleeg
<a href="#_appendix_a_operating_system_specific_information_for_importing_dive_information_from_a_dive_computer">Bijlage A</a>
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Als <em>Subsurface</em> de USB adapter niet kan vinden, bestaat de mogelijkheid dat de kabel
of de adapter niet werkt. Een defecte kabel, naast vuile contacten, is de meest
voorkomende reden dat de communicatie tussen duikcomputer en <em>Subsurface</em> niet werkt.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Het kan ook voorkomen dat <em>Subsurface</em> de ontvangen data niet kan interpreteren.
Laad nieuw data van de duikcomputer, nu met de twee bijzondere keuzevakjes
zoals hierboven beschreven geselecteerd:</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>Libdivecomputer logbestand opslaan
Libdivecomputer dump opslaan</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Belangrijk</strong>: Deze twee keuzevakjes uitsluitend gebruiken bij problemen bij het
downloaden van duiken (en in het bijzonder het falen van de interpretatie van de data).
Bij normaal gebruik deze vakjes niet selecteren.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Als deze vakjes wel geselecteerd zijn, komt, bij het downloaden, de vraag
om een folder te selecteren. Standaard staat deze ingesteld op de folder
waar de <em>Subsurface</em> duiklogboeken staan opgeslagen.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Belangrijk:</strong> _Na de download met de 2 genoemde vakjes geselecteerd, worden er
geen duiken aan de <strong>Duiklijst</strong> toegevoegd, maar zijn er wel twee bestanden aangemaakt
in de ingestelde folder:</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>subsurface.log
subsurface.bin</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>Deze bestanden kunnen naar de <em>Subsurface</em> mailinglijst worden gestuurd:
<em>subsurface@subsurface-divelog.org</em> met het verzoek tot onderzoek ervan.
Geef zoveel mogelijk (extra) informatie, zoals merk en type van de duikcomputer,
alsmede informatie over de duiken die niet gedownload konden worden.</p></div>
</div></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="S_Bluetooth">5.2.2. <em>Subsurface</em> verbinden met een duikcomputer met Bluetooth</h4>
<div class="paragraph"><p>Bluetooth wordt een steeds normalere manier om met een duikcomputer te communiceren.
<em>Subsurface</em> biedt een grotendeels besturingssysteem onafhankelijke wijze van
koppeling met duikcomputers met Bluetooth. Een toenemend aantal duikcomputers
gebruikt Bluetooth Low Energy (BTLE) als manier van communiceren. Helaas is BTLE
geen gestandaardiseerd protocol, en bij gevolg moeten voor ieder type duikcomputer
specifieke aanpassingen worden gedaan. Zie de
<a href="https://subsurface-divelog.org/documentation/supported-dive-computers/">lijst van ondersteunde duikcomputers</a>.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Bluetooth communicatie is vaak meer betrouwbaar na het opnieuw koppelen met de
<em>Subsurface</em> host computer. Bluetooth en BTLE interfaces worden actief ontwikkeld,
inclusief het toevoegen van nieuwe modellen.</p></div>
<div class="paragraph"><p>De volgende vier stappen zijn nodig om Bluetooth communicatie op te zetten:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Controleer dat Bluetooth aan staat op de host computer met <em>Subsurface</em>.
</p>
</li>
<li>
<p>
Controleer dat <em>Subsurface</em> de Bluetooth adapter ziet.
</p>
</li>
<li>
<p>
Zet de duikcomputer als Bluetooth vindbaar en in upload mode.
</p>
</li>
<li>
<p>
Controleer dat <em>Subsurface</em> gekoppeld is met Bluetooth duikcomputer.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Selecteer uit het hoofdmenu <em>Importeer → Importeer uit duikcomputer</em>. Bij selecteren
van het keuzevakje <em>"Kies Bluetooth download mode"</em>, verschijnt het volgende
scherm.</p></div>
<div class="sect4">
<h5 id="_op_linux_of_os_x">Op Linux of OS/X:</h5>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/DC_import_Bluetooth.jpg" alt="Figuur: Download Bluetooth" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Hoewel de <em>Subsurface</em> Bluetooth interface bedoeld is te werken zonder eerst
op niveau van het besturingssysteem de pairing uit te voeren, is het verstandig
dit toch te doen. Verwijder eerst de bestaande pairing, en pair opnieuw. De kans
groot dat het laden over Bluetooth van duikdata dan goed verloopt.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Op Linux en OS/X verschijnt rechts op het scherm staat de naam van de <em>Subsurface</em>
computer, het Bluetooth adres (van de Bluetooth controller), een melding of Bluetooth
aan of uit staat, en een knop om aan en uit te zetten. Aan de linkerzijde
verschijnt een keuzelijst met alle eerder gevonden Bluetooth apparatuur, en hier
selecteer je de gewenste duikcomputer.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Als het Bluetooth adres niet is ingevuld, ziet <em>Subsurface</em> de Bluetooth interface
van de computer niet. Verifieer dat de juiste Bluetooth drivers zijn geïnstalleerd
op de (desktop) computer bijvoorbeeld met andere Bluetooth programmatuur zoals
<em>bluetoothctl</em> of <em>bluemoon</em>. Dit completeert de eerste 2 stappen.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Zet de duikcomputer in PC communicatie/upload mode en zorg dat hij vindbaar is
voor andere Bluetooth apparatuur. Zie de handleiding van de duikcomputer
hoe dit te doen. Stap 3 is nu ook doorlopen.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Selecteer de <em>Scan</em> knop en in de keuzelijst dient nu ook de duikcomputer
te verschijnen, naast alle andere Bluetooth apparatuur die binnen bereik is
(en vindbaar is). Als dit niet werkt, kies <em>Wissen</em> en scan opnieuw.
Een label van de gevonden duikcomputer bevat de naam van de computer, zijn adres, en zijn
koppeling status. Adressen van BTLE apparatuur beginnen met "LE".
Als hij in rood wordt getoond, is de duikcomputer nog niet
gekoppeld. Met de rechter muisknop kan met het context menu een verzoek tot koppeling
worden gedaan, en wacht op afronding van dit proces. Mogelijk komt er een vraag
een PIN code of Pass Code. Meestal is deze 0000, maar raadpleeg de handleiding van je
duikcomputer om dit zeker te weten.</p></div>
<div class="sidebarblock">
<div class="content">
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/important.png" alt="Important" />
</td>
<td class="content">Op dit moment ondersteund <em>Subsurface</em> geen koppeling van Bluetooth met niet-standaard
PIN code. Hieronder staan een aantal suggesties om met behulp van hulpmiddelen uit
het besturingssysteem wel een succesvolle koppeling uit te voeren.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><p>Een manier is het gebruik van <code>bluetoothctl</code>:</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>$ bluetoothctl
[bluetooth]# agent KeyboardOnly
Agent registered
[bluetooth]# default-agent
Default agent request successful
[bluetooth]# pair 00:80:25:49:6C:E3
Attempting to pair with 00:80:25:49:6C:E3
[CHG] Device 00:80:25:49:6C:E3 Connected: yes
Request PIN code
[agent] Enter PIN code: 0000</code></pre>
</div></div>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>Nadat de duikcomputer gekoppeld is, kies de <em>Save</em> knop. Dit sluit de instelling
van de Bluetooth verbinding, en je keert terug naar het <em>Downloaden uit duikcomputer</em>
scherm. De gedownloade duiken verschijnen aan de rechter zijde van het scherm.</p></div>
</div>
<div class="sect4">
<h5 id="_op_windows">Op Windows:</h5>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/DC_import_Bluetooth_Windows.png" alt="Figuur: Download Bluetooth op Windows" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Op <em>Windows</em> platforms worden de lokale Bluetooth controller
details aan de rechterzijde van het scherm niet getoond zoals op de Linux/Mac
systemen. Controleer of de Bluetooth interface aan staat door op <em>Scan</em> te drukken.
De duikcomputer dient natuurlijk vindbaar te zijn op dat moment, en zal dan
achtereenvolgens verschijnen in de keuzelijst (zie figuur hierboven). Als de computer
voor het eerst gekoppeld wordt, wordt mogelijk om een PIN of Pass code gevraagd.
Voer het, nummer in zoals beschreven in de handleiding van de duikcomputer. Vaak
is 0000 de standaard instelling.</p></div>
<div class="paragraph"><p>De koppeling wordt automatisch gecontroleerd tijdens de download. Als de duikcomputer
nog niet eerder gekoppeld is, verschijnt er aan de rechterzijde een bericht
<em>Apparaat toevoegen, Klik om je duikcomputer toe te voegen</em>. Sta deze koppeling toe.
Nadat de gevonden duikcomputer is geselecteerd, klik <em>Bewaren</em>. Je keert nu terug
in het <em>Download uit duikcomputer scherm</em>, waar je <em>Download</em> kiest om de werkelijke
download te starten.</p></div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/important.png" alt="Important" />
</td>
<td class="content">Op dit moment ondersteund <em>Subsurface</em> alleen lokale Bluetooth
adapters die gebruik maken van de Microsoft Bluetooth Stack.
Lokale conrollers die <em>Widcomm</em>, <em>Stonestreet One Bluetopia Bluetooth</em> of <em>BlueSoleil</em> drivers
gebruiken, zal het niet werken.
Echter, Bluetooth hardware/dongles van deze leveranciers
(bijvoorbeeld iSonic) die de Microsoft Bluetooth Stack gebruiken werken wel.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><p>Een log melding linksonder op het <em>Extern Bluetooth toestel selecteren</em>
scherm toont detail van de huidige status van de Bluetooth agent. Om een andere
computer te downloaden, met dit scherm, selecteer de 3-punten knop van de
<em>"Kies Bluetooth download mode"</em> optie.</p></div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/important.png" alt="Important" />
</td>
<td class="content"><strong>IN GEVAL VAN PROBLEMEN</strong>: Als de Bluetooth adapter van de <em>Subsurface</em> computer
blokkeert en het <em>Download</em> proces herhaaldelijk faalt, verbreek dan de koppeling en
herhaal de stappen hierboven. Als dit niet leidt tot succes, raadpleeg dan
<a href="#S_HowFindBluetoothDeviceName"><em>Appendix A</em></a> welke informatie bevat
voor het handmatig opzetten en controleren van de Bluetooth verbinding met
<em>Subsurface</em>.</td>
</tr></table>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="S_DeviceNames">5.2.3. De naam van de duikcomputer wijzigen</h4>
<div class="paragraph"><p>Soms is het nodig om onderscheid te maken tussen verschillende duikcomputers die
gebruikt worden in combinatie met dezelfde desktop PC. Bijvoorbeeld als jij en
je buddy hetzelfde merk en type duikcomputer hebben, dan wil je ze misschien
hernoemen tot "Alice’s Suunto D4" en "Bob’s Suunto D4". Of een technische duiker
die duikt met twee gelijke duikcomputers. Je zou ze in dit geval bijvoorbeeld
"Suunto D4 (1)" en "Suunto D4 (2)" kunnen noemen.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Dit kan eenvoudig in <em>Subsurface</em>. Vanuit het hoofdmenu, kies <em>Logboek → Namen duikcomputers wijzigen</em>.
Er opent een scherm met model, toestel ID, en apparaatnaam van alle gebruikte
duikcomputers. Stel de apparaatnaam in zoals gewenst, en in het vervolg wordt deze
gebruikt in plaats van de model naam, waardoor het onderscheid eenvoudig wordt.</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="S_MultipleDiveComputers">5.2.4. Meer dan één duikcomputer tijdens één duik gebruiken.</h4>
<div class="paragraph"><p>Sommige duikers, zoals bijvoorbeeld technische duikers, gebruiken soms meer dan
één duikcomputer tijdens één duik. De gegevens van meerdere duikcomputers kunnen
door <em>Subsurface</em> worden geladen, en de gegevens kunnen individueel worden bekeken.
Gedurende het downloaden worden de duiken automatisch samengevoegd. De verschillende
profielen worden aangegeven in het <strong>Profiel</strong> paneel linksonder, met de naam
van de getoonde duikcomputer. <strong>Met de betreffende duik geselecteerd in de *Duiklijst</strong>, kan
je wisselen tussen de verschillende profielen met de links/rechts toetsten op het
toetsenbord of met het hoofdmenu <em>View → Vorige DC</em> of <em>View → Volgende DC</em>.
De gegevens in het <em>Notities</em> paneel zijn onafhankelijk van de keuze van de
specifieke duikcomputer.</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="S_EditDiveInfo">5.2.5. Bewerken van geïmporteerde duiken uit de duikcomputer.</h4>
<div class="paragraph"><p>Met het vullen van de <strong>Duiklijst</strong> via import uit de duikcomputer, is de informatie
van de duik niet volledig, en toevoegen van data is zinvol om een goed naslagwerk
te hebben. De <strong>Notities</strong> en <strong>Uitrusting</strong> panelen zijn de aangewezen plek hiervoor.</p></div>
<div class="sect4">
<h5 id="S_Notes_dc">Notities</h5>
<div class="paragraph"><p>Om het logboek een goed naslagwerk te laten zijn, dient er handmatig informatie
toegevoegd te worden. Zelfs de meest geavanceerde duikcomputers bevatten geen informatie
over bijvoorbeeld buddy’s of type duik. De hieronder beschreven procedure is
vrijwel identiek voor duiken die volledig handmatig worden ingevoerd, als duiken
die geïmporteerd worden uit een duikcomputer.</p></div>
<div class="paragraph"><p>In enkele gevallen dien je datum/tijd van de duik in te vullen, bijvoorbeeld bij
handmatig ingevoerde duiken of bij duikcomputers die geen klok hebben. Normaal
gesproken worden echter velden als tijdstip van de duik, duiktijd, diepte, watertemperatuur,
type ademgas (lucht, nitrox, trimix) geleverd door de duikcomputer, naast natuurlijk
het duikprofiel.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Als er iets veranderd wordt in het <strong>Notities</strong> paneel, verschijnt er een blauwe rechthoek
die aangeeft dat de duik wordt bewerkt.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Het <strong>Notities</strong> paneel bevat de volgende velden (linker figuur hieronder):</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/AddDive3_f22.jpg" alt="Figuur: Het Notities paneel" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Het rechter figuur hierboven toont een <strong>Notities</strong> paneel ingevuld met duik data.
De <strong>Datum</strong> en <strong>Tijd</strong> geven het moment van de duik weer. Door op de datum te
klikken verschijnt er een kalender, die met ESC, of ergens buiten de kalender klikken
gesloten kan worden. De tijdwaarde kan ook met behulp van het toetsenbord worden bewerkt.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Lucht/water temperaturen</strong>: Lucht- en watertemperatuur velden staan achter het tijd veld.
Veel duikcomputers leveren informatie over de watertemperatuur, dus dit veld
is waarschijnlijk al gevuld.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Als luchttemperatuur niet door de duikcomputer wordt geleverd, is vaak de eerste
temperatuur meting in het profiel een goede benadering. Als bewerken gewenst is, is
alleen het invoeren van de waarde nodig. De eenheid is gedefinieerd in de
<em>Voorkeuren</em> (metrisch of imperiaal).</p></div>
<div class="paragraph" id="S_locations"><p><strong>Locatie</strong>:</p></div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/warning2.png" alt="Warning" />
</td>
<td class="content">Duik locaties worden bewerkt in een <strong>apart</strong> deel van het programma.
De <strong>Notities</strong> en <strong>Uitrusting</strong> panelen kunnen daarom niet tegelijkertijd
bewerkt worden als de locatie gegevens. Bewaar alle wijzigingen in de
<strong>Notities</strong> en <strong>Uitrusting</strong> panelen (met de "Wijzigingen toepassen" knop VOORDAT
de locatie bewerkt gaat worden. Een bestaande locatie kiezen kan overigens wel
tegelijkertijd toegevoegd worden.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><p><strong>Bestaande locaties gebruiken:</strong> Tik de naam in van de locatie, bijvoorbeeld "Tihany, Lake Balaton, Hungary".
Als er meerdere duiken op dezelfde locatie worden gemaakt, wordt de locatie
informatie van de eerste duik hergebruikt.
Als een locatie eerder is gebruikt verschijnt bij intikken van de eerste letters
een lijst met mogelijke locaties. Kies de gewenste, en deze locatie is dan van
toepassing op de duik die wordt bewerkt. Klik dan <em>Wijzigingen toepassen</em> (figuur beneden)
om de informatie op te slaan.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Location1.jpg" alt="FIGURE:Locatie keuze panel" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p><strong>Nieuwe locatie invoeren:</strong> Wanneer er op een nieuwe locatie is gedoken, dient deze
te worden ingevoerd voor deze duik en later gebruik. Voer de naam in (figuur A
hieronder)</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Globe_image1.jpg" alt="FIGURE:Locatie creatie panel" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Klik op het plus (+) symbool rechts (of dubbelklik) in de blauwe balk om de
nieuwe locatie vast te leggen. Bewaar de duik om de nieuwe locatie verder te bewerken.
Bewerken kan door op het globe icoon te klikken (image B hierboven), achtereenvolgens
verschijnt dan figuur A (zie hieronder)</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Globe_image2.jpg" alt="FIGURE:Locatie creatie panel" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Er zijn drie manieren om coördinaten in te voeren:</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>(1):</strong> Voer de coördinaten met de hand in, volgens één van de volgende vier
formaten (latitude gevolgd door longitude):</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>ISO 6709 Annex D formaat: 30°13'28.9"N 30°49'1.5"E
Graden en decimale minuten: N30° 13.49760' , E30° 49.30788'
Graden minuten seconden: N30° 13' 29.8" , E30° 49' 1.5"
Decimale graden: 30.22496 , 30.821798</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>Latitudes op het zuidelijk halfrond worden weergegeven met S*, zoals in S30°, of
met een negatieve waarde, zoals -30.22496. Op vergelijkbare wijze met westelijke
longitudes met <strong>W</strong>, zoals in W07°, negatieve waarde, als in 7.34323. Sommige
toetsenborden hebben geen graden (°) symbool. Een <strong>d</strong> zoals in N30d, W20d kan
ook worden gebruikt.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Voer verdere informatie over de duikplek in onder de Beschrijving en Notities
velden, en kies <em>Wijzigingen toepassen</em> om alles op te slaan. De duikplek kan
later bewerkt worden door het wereldbol icoon te klikken, rechts naast de naam
van de duikplek in het <strong>Notities</strong> tabblad.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>(2):</strong> Gebruik de kaart om coördinaten in te voeren. De kaart toont alle bestaande
locaties in grijs, en een extra marker in rood (figuur B hierboven). Versleep
de rode marker naar de gewenste locatie. De kaart kan in- en uitgezoomd worden met
het wieltje van de muis. De coördinaten van de rode marker worden automatisch in
het juiste veld opgeslagen (figuur A hieronder).</p></div>
<div class="paragraph"><p>Voer verdere informatie over de duikplek in onder de Beschrijving en Notities
velden, en kies <em>Wijzigingen toepassen</em> om alles op te slaan. De duikplek kan
later bewerkt worden door het wereldbol icoon te klikken, rechts naast de naam
van de duikplek in het <strong>Notities</strong> tabblad.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Globe_image3.jpg" alt="FIGURE:Locatie aanmaak panel" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Op moment dat de duikplek is opgeslagen verschijnt het globe symbool in de duiklijst
(voor de duiken op deze duikplek).</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>(3):</strong> Gebruik de <em>Subsurface-mobile App</em> or the <em>Subsurface</em> Companion App_ op een
Android of iPhone op de duiklocatie om met de GPS van de telefoon de locatie op
te slaan. Importeer ze achtereenvolgens in <em>Subsurface</em>
<a href="#S_Companion">Klik hier voor meer informatie over de Companion app</a></p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Belangrijk</strong>: GPS coördinaten van duik locaties zijn gekoppeld
aan de locatie naam. Daarom levert het problemen op als er een
locatie wordt aangemaakt zonder naam en met locatie. (Subsurface denkt dan
dat al deze duiken dezelfde locatie hebben en probeert de GPS coördinaat gelijk
te houden).</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Locatie naam opzoeken</strong>: Op moment dat er een geldige coördiaat is ingevoerd,
kan er een automatische, Internet gebaseerde, zoekactie gestart worden om een
naam van de locatie te vinden. Dit is niet per definitie de naam van de duikplek.
Als er een naam wordt gevonden, wordt deze ingevuld in de zogenaamde locatie labels/tags.</p></div>
<div class="paragraph"><p>De box getiteld <em>Duikstekken op dezelfde positie</em> bevat de namen van duikplekken in de buurt.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Geef in de velden <em>beschrijving</em> en <em>notities</em> de overige gewenste informatie
over de duikplek, en selecteer <em>Wijzigingen toepassen</em> om de duikplek op te slaan.
De duikplek kan altijd later bewerkt worden voor op het groene globe icoon te klikken,
vanuit het <strong>Notities</strong> paneel.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Duik mode</strong>: Deze keuzelijst maakt het mogelijk het type duik in te voeren. Opties
zijn OC (Open Circuit SCUBA, de standaard instelling, van toepassing op de meeste recreatieve duiken),
Apneu (vrij duiken zonder ademappatuur), CCR (Closed-circuit
rebreather) en pSCR (Passive semi-closed rebreather).</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Duikleider</strong>: Hier kan de naam van de duikleider of gids worden ingevoerd. Op
basis van de reeds ingetikte letters van de naam, worden voorstellen gedaan, die
overeenkomen met eerder gebruik van dit veld.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Buddy</strong>: Hier kan de naam van de buddy (meerdere te scheiden met komma’s) worden
ingevoerd. Op basis van de reeds ingetikte letters van de naam, worden
voorstellen gedaan, die overeenkomen met eerder gebruik van dit veld.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Pak</strong>: Hier kan het gebruikte pak worden ingevoerd. Sommige droogpak gebruikers
geven hier de combinatie van pak en gebruikte onderkleding weer.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Waardering</strong>: Een subjectieve waardering van de kwaliteit van de duik op een schaal
van 1 tot 5 sterren.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Zicht</strong>: Een subjectieve waardering van het zicht tijdens van de duik op een schaal
van 1 tot 5 sterren.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Trefwoorden</strong>: Hier kunnen (meerdere geschieden door komma’s) trefwoorden
betreffende de duik worden weergegeven. Voorbeelden, boat, drift, training,
cave, etc. <em>Subsurface</em> heeft vele ingebouwde trefwoorden. Op basis van de reeds
ingetikte letters een trefwoord worden voorstellen gedaan, die overeenkomen reeds
aanwezige trefwoorden.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Notities</strong>: Alle andere vrij tekst kan hier worden ingevoerd.</p></div>
<div class="paragraph"><p>De <em>Wijzigingen toepassen</em> en <em>Wijzigingen verwijderen</em> knoppen worden gebruikt om
alle informatie die is toegevoegd of aangepast op te slaan (of niet).</p></div>
<div class="paragraph"><p>Figuur <a href="#S_Notes_dc">in het begin van dit hoofdstuk</a> toont een voorbeeld van
een <strong>Notities</strong> tabblad na invullen van alle informatie.</p></div>
</div>
<div class="sect4">
<h5 id="_uitrusting">Uitrusting</h5>
<div class="paragraph"><p>Het Uitrusting tabblad bestaan ruwweg uit twee delen. De cilinders/flessen met
het gebruikte gas, begin- en einddruk, en andere gas eigenschappen. Daarnaast
is er ruimte om gebruikte gewichten in te voeren. Het blauwe bericht aan de bovenzijde
van het scherm</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/BlueEditBar_f22.jpg" alt="Figuur: Blauwe edit balk" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>geeft aan of apparatuur is gewijzigd. Dit is een sterk interactief deel van
<em>Subsurface</em>, want het bepaalt de gassen die in het <strong>Duikprofiel</strong> rechtsboven
een rol spelen.</p></div>
<div class="paragraph" id="cylinder_definitions"><p><strong>Cilinders</strong>: De cilinder informatie wordt met onderstaand scherm ingevoerd:</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/DC_gas-dialogue1_f20.jpg" alt="Figuur: Initiële cilinder dialoog" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Bij handmatig ingevoerde duiken, dient de cilinder informatie zelf te worden ingevoerd.
Veel duikcomputer leveren echter vaak het gebruikte (ingestelde) gas inclusief samenstelling
(% oxygen of % helium). Het + symbool staat het toevoegen van meer cilinders toe.
De vuilnisbak links symboliseert het verwijderen van een cilinder. Merk op dat een
gebruikte cilinder niet kan worden verwijderd. Een cilinder kan ook impliciet (zonder
dat er een gaswissel naar de cilinder is ingevoerd) worden gebruikt.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Begin met het selecteren van een cilinder type. Dit kan door in het type vakje te
klikken en het keuzemenu te openen:</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/DC_gas-dialogue2_f20.jpg" alt="Figuur: De cilinder drop-down list button" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Het keuzemenu kan gebruikt worden om de gewenste cilinder uit te kiezen, of begin
met typen in dit veld om een voorstel te krijgen.</p></div>
<div class="paragraph"><p>De <strong>Grootte</strong> en <strong>Werkdruk</strong> velden worden automatisch gevuld.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Vervolg met het invoeren van begin- en einddruk. De eenheid wordt
ingesteld in de voorkeuren (metrisch of imperiaal), maar het is ook
mogelijk bar of psi achter de waarde in te typen, en het wordt automatisch
omgerekend.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Voer tot slot de gassamenstelling in. Als er lucht is gebruikt, volstaat het invullen
van 21% of het leeg laten van de O2 kolom. Voor nitrox of trimix dienen de O<sub>2</sub>% en He%
kolommen te worden ingevoerd. Niet van toepassing zijnde gassen worden leeg gelaten.
Hier is een voorbeeld van twee cilinders (lucht en EAN50):</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/CylinderDataEntry3_f20.jpg" alt="Figuur: een volledig ingevulde cilinder informatie tabel" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p><strong>Gewichten</strong>: Informatie over gewichten kunnen op een vergelijkbare wijze als
cilinders worden ingevoerd. Als de + knop worst ingedrukt, kan er een gewicht worden
toegevoegd, en het scherm ziet er dan als volgt uit:</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/WeightsDataEntry1_f20.jpg" alt="Figuur:De gewichten dialoog" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Door op het <em>Type</em> veld te klikken, verschijnt er een keuzemenu:</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/WeightsDataEntry2_f20.jpg" alt="Figuur:gewicht type drop-down list" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Dit kan gebruikt worden voor het type gewichtssysteem zoals tijdens de duik gebruikt.
Er kunnen nieuwe gewichtssystemen toegevoegd worden door deze in te typen in het
<em>Type</em> veld, en het veld te verlaten met de tab-toets. Deze tabel is bedoeld om
gebruikte gewichten te registreren, die bijvoorbeeld afhankelijk zijn van nat- of
droogpak, zoet of zout water, soort cilinders in gebruik, enzovoort. Meer soorten
gewicht kunnen worden toegevoegd door meermalen de + knop in te drukken. Ook
hier betekent de vuilnisbak het verwijderen van een gewicht.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Hieronder een voorbeeld van een duik met 2 gewichten. Geïntegreerd en een loodgordel:</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/WeightsDataEntry3_f20.jpg" alt="Figuur: Een ingevulde gewichten tabel" />
</div>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_meerdere_duiken_tegelijkertijd_bewerken">5.2.6. Meerdere duiken tegelijkertijd bewerken</h4>
<div class="paragraph"><p><em>METHODE 1</em>: Na het downloaden van een aantal duiken, zijn er een aantal velden gevuld,
alsmede de profielen in het <strong>Duikprofiel</strong> scherm. Maar vele velden blijven leeg omdat
de duikcomputer deze data niet kan opleveren. In dit soort gevallen is het
gelijktijdig bewerken vaak handig. Bijvoorbeeld, dezelfde buddy’s, gelijke apparatuur,
enzovoort. Selecteer alle duiken waarvoor gelijktijdig bewerken van toepassing is in de
<strong>Duiklijst</strong> en bewerk de informatie in één keer.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Gelijktijdig bewerken werkt alleen voor velden die nog geen informatie bevatten.
Een individueel bewerkt veld uit de verzameling, wordt dus niet aangepast. Technisch
is het nog iets ingewikkelder. De regel luidt: als het te bewerken veld voor alle
geselecteerde duiken identiek is, wordt data voor dat veld vervangen voor alle
geselecteerde duiken. In alle andere gevallen wordt alleen de specifieke duik die wordt
getoond gewijzigd, ondanks dat er meerdere duiken tegelijkertijd worden bewerkt. Op deze
wijze is het gelijktijdig bewerken het meest efficiënt.</p></div>
<div class="paragraph" id="S_CopyComponents"><p><em>METHODE 2</em>: Er is een tweede manier voor hetzelfde doel. Selecteer een duik die al
compleet is ingevoerd en ga via het hoofdmenu <em>Logboek → Kopieer duikcomponenten</em>. Er
verschijnt een scherm, waarin aangegeven kan worden welke componenten gekopieerd
moeten worden. Sluit af met OK. Selecteer nu de gewenste duiken uit de duiklijst, en
kies <em>Logboek → Plak duikcomponenten</em>. Alle geselecteerde duiken bevatten nu een kopie
van de bron-duik.</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="S_Bookmarks">5.2.7. Bladwijzers toevoegen aan een duik</h4>
<div class="paragraph"><p>Veel duiker willen bijzonderheden tijdens de duik in het duikprofiel weergeven.
Bijvoorbeeld, "Dolfijnen gezien", of "Boei geschoten". Dit kan op de volgende
eenvoudige manier:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Klik rechts op de gewenste positie in het duikprofiel. Het context menu
verschijnt, en kies <em>Bladwijzer toevoegen</em>. Er wordt een rode vlag op de gekozen
positie geplaatst (zie <strong>A</strong> hieronder).
</p>
</li>
<li>
<p>
Klik rechts op de rode vlag en kies <em>Naam bewerken</em> uit het context menu
(zie <strong>B</strong> hieronder). Er verschijnt een invoerveld waar de gewenste tekst kan
worden ingevoerd (zie <strong>C</strong> hieronder). Met <em>OK</em> wordt de tekst opgeslagen.
</p>
</li>
<li>
<p>
Door de muis over de rode vlag te bewegen, verschijnt onder aan de de
grijze informatiebox de ingevoerde tekst (zie <strong>D</strong> hieronder).
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Bookmarks.jpg" alt="Figuur: Bladwijzer dialog" />
</div>
</div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_aangepaste_duikinformatie_opslaan">5.2.8. Aangepaste duikinformatie opslaan</h4>
<div class="paragraph"><p>De informatie zoals ingevoerd in de <strong>Notities</strong> en <strong>Uitrusting</strong> tabbladen kan
worden bewaard door middel van de <em>Wijzigingen toepassen</em> knop. Met <em>Wijzigingen verwijderen</em>
worden de wijzigingen uit het geheugen verwijderd, maar merk op dat wijzigingen in het
profiel altijd worden bewaard (in het geheugen). Op moment dat het programma wordt verlaten
komt de vraag of (alle) aangepaste informatie moet worden bewaard op schijf.</p></div>
</div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_duik_informatie_uit_andere_digitale_bronnen_of_andere_formaten_importeren">5.3. Duik informatie uit andere digitale bronnen of andere formaten importeren</h3>
<div class="paragraph" id="S_ImportingAlienDiveLogs"><p>Veel duikers houden een logboek bij met de programmatuur die is gemaakt door
de fabrikant van de duikcomputer. <em>Subsurface</em> kan een aantal van deze formaten
direct inlezen. Soms is echter een tussen-formaat nodig voordat <em>Subsurface</em> de
data kan inlezen. Op dit moment kan <em>Subsurface</em> CSV formaat bestanden inlezen uit
diverse bronnen. Importeren uit APD LogViewer, XP5, Sensus en Seabear bestanden is
voorgedefinieerd, maar omdat dit formaat flexibel op opgezet, kunnen gebruikers ook
eigen formaten definiëren. Handmatig bijgehouden logboeken met een spreadsheet, kunnen
ook via de CSV tussenstap ingelezen worden.</p></div>
<div class="paragraph"><p><em>Subsurface</em> kan ook UDDF en UDCF bestanden inlezen zoals bijvoorbeeld gebruikt
door de Heinrichs & Weikamp DR5. Tot slot bestaat er programmatuur (bijvoorbeeld
Mares Dive Organizer) waarvoor aanraden wordt eerst het logboek op een webservice
zoals <em>divelogs.de</em> te plaatsen, en het van daar te importeren in <em>Subsurface</em>.
Divelogs.de ondersteunt een aantal logboekformaten die <em>Subsurface</em> nu niet kan
importeren.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Als het te importeren formaat standaard ondersteund wordt, selecteer
dan uit het hoofdmenu <em>Importeer → Importeer logbestanden</em> of
<em>Bestand → Logboek openen</em>. <em>Subsurface</em> ondersteund de formaten
van vele duikcomputers, waaronder Suunto, Shearwater en diverse CCR
apparatuur. <em>Subsurface</em> doet zijn uiterste best om data uit deze files
op de juiste wijze te groeperen, en als er geen tijd zone problemen zijn, zullen
er nooit dubbele duiken worden aangemaakt. Hieronder staat meer specifieke
informatie over het import proces.</p></div>
<div class="sect3">
<h4 id="_de_universele_importeer_tool_gebruiken">5.3.1. De universele importeer tool gebruiken</h4>
<div class="paragraph" id="Unified_import"><p>Duiken importeren uit andere programmatuur vindt plaats door middel van de universele
importeer tool te gebruiken. Selecteer uit het hoofdmenu <em>Importeer → Importeer logbestanden</em>
of <em>Bestand → Logboek openen</em>. Scherm <strong>A</strong> zoals hieronder verschijnt.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Import1_f20.jpg" alt="Figuur: Importeer dialoog: step 1" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Onderaan rechts is (<em>Filter</em> veld) maakt selecteren op specifieke
duiklog bestanden mogelijk, zie <strong>B</strong> hierboven. Op dit moment zijn de volgende
gedefinieerd:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
XML-geformatteerde duiklogs (DivingLog 5.0, MacDive en diverse anderen)
</p>
</li>
<li>
<p>
Cochran duiklogs
</p>
</li>
<li>
<p>
UDDF-geformatteerde duiklogs (zoals Kenozooid)
</p>
</li>
<li>
<p>
UDCF-geformatteerde duiklogs
</p>
</li>
<li>
<p>
Poseidon MkVI CCR duiklogs
</p>
</li>
<li>
<p>
APD Inspiration/Evolution CCR logs
</p>
</li>
<li>
<p>
LiquiVision duiklogs
</p>
</li>
<li>
<p>
divelogs.de duiklogs
</p>
</li>
<li>
<p>
OSTC Tools duiklogs
</p>
</li>
<li>
<p>
JDiveLog
</p>
</li>
<li>
<p>
Suunto Dive Manager (DM3, DM4, DM5)
</p>
</li>
<li>
<p>
DL7 files used by Diver’s Alert network (DAN)
</p>
</li>
<li>
<p>
Underwater technologies AV1 duiklogs
</p>
</li>
<li>
<p>
Divesoft duiklogs
</p>
</li>
<li>
<p>
Poseidon MK VI eCCR duiklogs
</p>
</li>
<li>
<p>
CSV (tekst-gebaseerd en spreadsheet-gebaseerde) duiklogs, waaronder APD CCR logs
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Door het juiste type te selecteren, verschijnen de betreffende files in
het grote venster, en kunnen geselecteerd worden om te openen. Na openen, verschijnen
de duiken in de <strong>Duiklijst</strong>. Hieronder meer specifieke informatie over bepaalde file
types.</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_importeren_uit_ostctools">5.3.2. Importeren uit OSTCTools</h4>
<div class="paragraph"><p><em>OSTC Tools</em> is een Microsoft-gebaseerde set duiklogboek hulpmiddelen voor de OSTC type
duikcomputers. <em>OSTC Tools</em> laadt duiken en slaat deze op in binair formaat met .dive als
extensie. <em>Subsurface</em> kan deze files direct inlezen. Selecteer in het file menu
<em>OSTCTools Files (.dive .DIVE)</em> als bestandstype, en deze files worden getoond en kunnen ingelezen
worden. Na openen, verschijnen de duiken in de <strong>Duiklijst</strong>.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Alle H&W duikcomputer die door OSTCTools ondersteund worden, kunnen worden gelezen
door <em>Subsurface</em>. Dit omvat de OSTC, OSTC Mk2, OSTC 2N/2C, OSTC3, OSTC Sport, en, hoewel
niet getest, ook de Frog, OSTC2 en OSTC CR.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Bedenk dat <em>OSTC Tools</em> geen volwaardig duiklogboek programma is, maar wel een nuttige
verzameling hulpmiddelen voor analyse en beheer van OSTC computers. Zoals bij een
rechtstreekse import uit een duikcomputer, dienen de <strong>Notities</strong> en <strong>Uitrusting</strong> tabbladen
handmatig te worden ingevuld.</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_importeren_uit_mares_dive_organizer_v2_1">5.3.3. Importeren uit Mares Dive Organizer V2.1</h4>
<div class="paragraph"><p>Mares gebruikt gesloten Windows programmatuur welke niet geschikt is voor applicaties die
onder meerdere besturingssystemen dienen te draaien, zoals <em>Subsurface</em>.
Importeren dient dan ook via de volgende drie stappen de gebeuren.</p></div>
<div class="olist arabic"><ol class="arabic">
<li>
<p>
Exporteer de duiklog informatie uit Mares Dive Organizer, en gebruik de .sdf_
bestandsextensie. Zie <a href="#Mares_Export">Bijlage C</a> voor meer informatie.
</p>
</li>
<li>
<p>
De data dient nu in <em>www.divelogs.de</em> geïmporteerd te worden. Maak hiervoor
eerst een gebruikersaccount aan. Log in, en kies <em>Import Logbook → Dive Organizer
vanuit het menu aan de linker zijde (in _.sdf</em> formaat).
</p>
</li>
<li>
<p>
Importeer de duiken in <em>Subsurface</em> zoals hieronder beschreven.
</p>
</li>
</ol></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="S_SmartTrakImport">5.3.4. Scubapro <em>SmartTrak</em> duiklogs importeren</h4>
<div class="paragraph"><p><em>SmartTrak</em> slaat de ruwe data van Uwatec/Scubapro duikcomputers tezamen met
een veelvoud aan andere informatie zoals toegevoegd door de gebruiker, van
duikpunten, buddy’s tot DAN gerelateerde informatie. Dit wordt echter opslagen
in gesloten en gelicenceerde programmatuur gebruik makend van Microsoft Access, en
het kan derhalve niet met (open source) <em>Subsurface</em> worden geïntegreerd.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Een losstaande tool voor Linux is gemaakt om de <em>.slg</em> bestanden van SmartTrack
te converteren naar Subsurface’s <em>.xml</em> format. Het kan samen met <em>Subsurface</em>
op Linux systemen worden gecompileerd. Twee extra softwarebibliotheken dienen
aanwezig te zijn: <em>libglib2.0</em> en <em>libmdb2</em>.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Daarnaast is er een webservice beschikbaar om <em>SmartTrak</em> duiklogs te converteren
naar <em>Subsurface</em> formaat (zie hieronder).</p></div>
<div class="paragraph"><p>Neem gerust contact op met het <em>Subsurface</em> ontwikkelteam via
<a href="mailto:subsurface@subsurface-divelog.org">onze mailinglijst</a> voor assistentie op
het gebied van importeren van <em>SmartTrak</em> data.</p></div>
<div class="sect4">
<h5 id="_compileren_van_em_smtk2ssrf_em">Compileren van <em>smtk2ssrf</em></h5>
<div class="paragraph"><p>Aangenomen dat de bovenstaande twee biliotheken zijn geïnstalleerd, en de
<em>Subsurface</em> broncode staat in <em>~/src/subsurface</em>, dan:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
cd ~/src/subsurface_
</p>
</li>
<li>
<p>
Draai " $ ccmake build " en zet SMARTTRAK_IMPORT option op <strong>on</strong> (staat
standaard uit)
</p>
</li>
<li>
<p>
In ccmake, genereer met [c] en bewaar en verlaat met [g].
</p>
</li>
<li>
<p>
Compileer zoals gewenst, met het <em>build.sh</em> script (aangeraden) of cd
naar build folder en draai <em>make</em>.
</p>
</li>
<li>
<p>
Na een succesvolle compileer sessie, staat er een executeerbaar bestand <em>smtk2ssrf</em> in de
<em>subsurface/build</em> folder.
</p>
</li>
<li>
<p>
Plaats <em>smtk2ssrf</em> in een folder naar keuze, bijvoorbeeld <em>~/bin</em>.
</p>
</li>
</ul></div>
</div>
<div class="sect4">
<h5 id="_executeren">Executeren</h5>
<div class="paragraph"><p><em>smtk2ssrf</em> accepteert 0, 2 of meer parameters. Opgestart zonder parameters wordt
er een grafische interface getoond; een eenvoudig scherm waarin het bron <em>.slg</em>
bestand en het gewenste uitvoerbestand kan worden ingegeven. (zie figuur hieronder)</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/smtk2ssrf.jpg" alt="Figuur:Download uit SmartTrak" />
</div>
</div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/warning2.png" alt="Warning" />
</td>
<td class="content">Het uitvoer bestand wordt overschreven, dus specificeer een nieuwe bestandsnaam.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><p>Als opgestart vanaf de commando regel met 2 of meer parameters, betekent dit het volgende:</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>$ smrtk2ssrf /input/file_1.slg /input/file_2.slg /output/file3.xml</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>met <em>input</em> de folder met .slg betand(en, and <em>output</em> de folder waar de uitvoer
terecht komt. Hier <em>file_1.slg</em> en <em>file_2.slg</em> als invoer en <em>file3.xml</em> de uitvoer.
Controleer op waarschuwingen en foutmeldingen in de console, of in het grafische scherm:
sommige meldingen kunnen erop duiden dat de conversie niet succesvol is geweest;
ondersteuning voor de Galileo familie duikcomputers is nog in ontwikkeling.</p></div>
</div>
<div class="sect4">
<h5 id="_voor_de_luie_gebruiker_een_web_service_om_em_smarttrak_em_naar_em_subsurface_em_te_converteren">Voor de luie gebruiker: een web service om <em>SmartTrak</em> naar <em>Subsurface</em> te converteren</h5>
<div class="paragraph"><p>Open de website <em>https://thetheoreticaldiver.org/rch-cgi-bin/smtk2ssrf.pl</em>. Dit is een eenvoudige
pagina om <em>SmartTrak</em> bestanden naar <em>Subsurface</em> formaat te converteren. Met de browse knop
kan het <em>SmartTrak</em> bestand worden ingevoerd, en na klikken van <em>Submit query</em> verschijnt snel
een dialoog box (figuur hieronder) om de geconverteerde data op te slaan op de lokale computer.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/strk2ssrf_web.jpg" alt="FIGURE:Web service om SmartTrak divelog te converteren" />
</div>
</div>
</div>
<div class="sect4">
<h5 id="_de_geïmporteerde_duiken_samenvoegen_met_een_bestaand_logboek">De geïmporteerde duiken samenvoegen met een bestaand logboek</h5>
<div class="paragraph"><p>Open het nieuwe bestand (zoals hierboven aangemaakt) met <em>Subsurface</em> en controleer
de duiken en de overige data. Als alles klopt, sluit het <em>xml</em> bestand en open het
normale logboek. Selecteer dan uit het hoofdmenu <em>Importeer → Importeer logbestanden</em> en
kies het nieuwe <em>xml</em> bestand. De duiken worden nu samengevoegd tot êên logboek, en
dit is zichtbaar in de <strong>Duiklijst</strong> gesorteerd op tijdstip van de duik. De nieuwe duiken,
hoewel op tijdstip gesorteerd, behouden hun nummering zoals oorspronkelijk in <em>SmartTrak</em>
dus een hernummering ligt voor de hand. Zie de paragraaf over <a href="#S_Renumber">hernummering
van duiken</a> voor meer informatie over dit onderwerp.</p></div>
</div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="S_ImportingDivelogsDe">5.3.5. Importen van duiken van <strong>divelogs.de</strong></h4>
<div class="paragraph"><p>Importeren van duiken uit <em>divelogs.de</em> is eenvoudig, door gebruik te maken van
een enkel scherm. Selecteer aan <em>Subsurface</em> zijde de optie
<em>Importeer → Importeer van Divelogs.de</em> uit het hoofdmenu. Hiermee verschijnt
het importeer scherm (zie figuur <strong>A</strong> hieronder). Vul gebruikersnaam en wachtwoord
in (van divelogs.de), en selecteer dan de <em>Downloaden</em> knop. De download start
direct, en een balk laat de voortgang zien. Als de download klaar is wordt de successtatus
getoond (zie figuur <strong>B</strong> hieronder). Na selecteren van de <em>Wijzigingen Toevoegen</em>
knop, worden de duiken aan de <strong>Duiklijst</strong> toegevoegd.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Divelogs1.jpg" alt="Figuur:Downloaden van Divelogs.de" />
</div>
</div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="S_ImportingCSVData">5.3.6. Data in CSV formaat importeren</h4>
<div class="paragraph"><p>Er kan een komma-gesepareed bestand (.csv) gebruikt worden om duiken, duikprofielen
(zoals in geval van de APD Inspiration en Evolution CCRs) of als duik meta data, in geval
dat de duiken in een spreadsheet zijn bijgehouden.
Het <em>CSV</em> formaat is een universeel vereenvoudigd uitwisselingsformaat tussen
verschillende computers of programmatuur. Voor ook zie <a href="#S_CSV_Intro">een introductie
voor duikers van CSV bestanden</a>. <em>Subsurface</em> kan ook duiken exporteren naar <em>CSV</em>
zodat andere programma’s dit kunnen importeren.
Zie <a href="#S_Appendix_D">Bijlage D: Exporteer een spreadsheet naar CSV formaat</a>
voor meer informatie om spreadsheet gebaseerde duik data eenvoudig naar
<em>Subsurface</em> te exporteren.</p></div>
<div class="sect4">
<h5 id="S_ImportingCSVDives">Importeren van duiken in CSV formaat uit duikcomputers of andere programmatuur</h5>
<div class="paragraph"><p><em>CSV</em> bestanden kunnen met een normale tekst editor worden bekeken en bewerkt. Normaal
gesproken bestaan ze uit een eerste regel met kolom namen, gevolgd door de werkelijke
data als één record per regel.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Er zijn 2 soorten <em>CSV</em> duik data bestanden die door <em>Subsurface</em> kunnen
worden gelezen:</p></div>
<div class="olist arabic"><ol class="arabic">
<li>
<p>
<em>CSV duik details</em>: Dit formaat bevat alle reguliere data zoals in een
handmatig opgesteld logboek, en bevat bijvoorbeeld: datum/tijd van de duik, max. diepte,
duikduur, namen van buddy’s en duikleiders, informatie over cilinders met start- en
einddruk, en commentaar bij de duik. Alle data van één duik staan op één regel,
in de volgorde van de velden in de eerste regel.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>CSV duik profiel</em>: Dit formaat bevat veel informatie over één duik, bijvoorbeeld
iedere 30 seconden een vastlegging van tijd, diepte, temperatuur en flesdruk. Met deze
informatie kan een profiel gemaakt worden voor een enkele duik. Dit is een gebruikelijk
formaat bij bijvoorbeeld CCR apparatuur en vele andere duik gerelateerde programmatuur
en duikcomputers.
</p>
</li>
</ol></div>
<div class="paragraph"><p>Voordat duik data via de <em>CSV</em> methode in <em>Subsurface</em> kan worden geladen <strong>dien je je
een aantal belangrijke zaken te realiseren</strong>:</p></div>
<div class="olist loweralpha"><ol class="loweralpha">
<li>
<p>
Welk karakter scheidt de afzonderlijke kolommen op een enkele regel? Dit mag een
komma (,), puntkomma (;) of een TAB karakter zijn. Kijk met een tekst editor in het
bestand, en het moet duidelijk zijn. Als er geen komma’s of puntkomma’s te zien zijn,
gaat het vast om een bestand met TAB karakters.
</p>
</li>
<li>
<p>
Welke data kolommen moeten worden geïmporteerd? Gaat het om een duiken of om
profiel data van een enkele duik. Kijk ook hiervoor in het bestand, en lees de
eerste regel met kolom namen.
</p>
</li>
<li>
<p>
Gaat het om metrische data of om imperiale data (zie duikdiepte)?
</p>
</li>
</ol></div>
<div class="paragraph"><p>Met deze informatie is het eenvoudig om <em>CSV</em> bestanden in te lezen in
<em>Subsurface</em>. Kies <em>Importeer → Importeer logbestanden</em> uit het hoofdmenu en
selecteer het gewenste <em>CSV</em> bestand. Het volgende scherm verschijnt:</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/csv_import1_f20.jpg" alt="Figuur: CSV download dialoog 1" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Linksboven is een keuzelijst met bekende, reeds geconfigureerde instellingen voor
een aantal duikcomputers en programmatuur. Gebruik deze indien van toepassing. Als
de gewenste keuze niet in de lijst staat, dient het bestand handmatig te worden
gedefinieerd. Het configuratie scherm heeft ook keuzelijsten voor het scheidingsteken
(komma, puntkomma, tab), het datum formaat (seconde, minuten, minuten:seconden), alsmede
het eenheden systeem (metrisch of imperiaal). Het juist kiezen van deze opties is
essentieel voor een succesvolle import.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Vervolg nu met het juist benoemen van de kolommen. De bovenste blauwe rij bevat
de kolomnamen zoals deze in het <em>CSV</em> bestand voorkomen. De rij blauwe tekstballonnen,
hier juist boven, bevatten de namen zoals <em>Subsurface</em> deze kent. De ballonnen kunnen
worden versleept. Bijvoorbeeld, <em>Subsurface</em> verwacht het volgnummer van de duik
(" # ") in de kolom Dive # ". Als de door <em>Subsurface</em> verwachtte kolomnaam niet in
de blauwe rij staat, versleep dan de tekstballon ernaar toe, zoals hieronder getoond.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/csv_import2_f20.jpg" alt="Figuur: CSV download dialoog 2" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Doe dit voor alle kolommen. Als de benoeming van de kolommen voltooid is, kan er
op OK geklikt worden voor de werkelijke importeer actie. De duiken verschijnen in de
<strong>Duiklijst</strong>.</p></div>
<div class="sidebarblock" id="S_CSV_Intro">
<div class="content">
<div class="paragraph"><p><strong>Een introductie voor duikers over <em>CSV</em> bestanden</strong></p></div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/important.png" alt="Important" />
</td>
<td class="content"><em>CSV</em> is een afkorting van <em>Comma-Separated Values</em>. Het is een bestandformaat
dat eenvoudig kan worden bekeken in een tekst editor zoals Notepad (Windows),
gedit (Linux) of TextWrangler (OS/X). Dit formaat heeft twee duidelijke voordelen.
Ten eerste kan de data zonder bijzondere programmatuur worden gelezen en bewerkt, en
ten tweede wordt de data niet voorzien van obscure attributen tijdens het bewerken.
Door zijn eenvoud, wordt het <em>CSV</em> formaat veelvuldig gebruikt als uitwisselingsformaat
tussen verschillende programmatuur, zoals spreadsheets, grafische, database en natuurlijk
duiklog programmatuur. In <em>Subsurface</em> kunnen <em>CSV</em> bestanden gebruikt worden om
duiken uit spreadsheets of sommige duikcomputers te importeren.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><p>Het belangrijkste element van een <em>CSV</em> bestand is het scheidingsteken; het karakter
dat de individuele velden in een enkele regel scheidt. Het scheidingsteken is meestal
een komma, puntkomma, tab of spatie(s). Bij het exporteren van data uit een spreadsheet
dient het scheidingsteken te worden gedefinieerd. <em>CSV</em> bestanden bestaan normaal
gesproken uit een eerste regel met met kolomnamen/velden, gevolgd door regels met
data, in de volgorde van de kolomnamen. Kolomnamen mogen spaties bevatten, zoals
in het voorbeeld hieronder (<em>Dive site</em>):</p></div>
<div class="paragraph"><p>Hieronder een voorbeeld van vier duiken, met een komma als scheidingsteken:</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>Dive site,Dive date,Time,Dive_duration,Dive_depth,Dive buddy
Illovo Beach,2012-11-23,10:45,46:15,18.4,John Smith
Key Largo,2012-11-24,09:12,34:15,20.4,Jason McDonald
Wismar Baltic,2012-12-01,10:13,35:27,15.4,Dieter Albrecht
Pulau Weh,2012-12-20,09:46,55:56,38.6,Karaeng Bontonompo</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>Nog niet echt eenvoudig leesbaar voor een mens. Nu dezelfde data met
een TAB als scheidingsteken:</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>Dive site Dive date Time Dive_duration Dive_depth Dive buddy
Illovo Beach 2012-11-23 10:45 46:15 18.4 John Smith
Key Largo 2012-11-24 09:12 34:15 20.4 Jason McDonald
Wismar Baltic 2012-12-01 10:13 35:27 15.4 Dieter Albrecht
Pulau Weh 2012-12-20 09:46 55:56 38.6 Karaeng Bontonompo</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>Het mag duidelijk zijn waarom veel mensen een TAB scheidingsteken prefereren
boven een komma. Een duidelijk nadeel is echter, dat het TAB teken niet zichtbaar
is. Bijvoorbeeld, de spatie tussen <em>Dive</em> en <em>date</em> in de bovenste regel kan een
echte spatie zijn, of een TAB (in dit geval is het een spatie; de TABS staan
voor en achter <em>Dive Date</em>. Als de veldnaam in de kop (erg) lang zijn, kan
de data niet netjes opgelijnd worden. Hieronder een vereenvoudigd voorbeeld
een APD closed-circuit rebreather (CCR) duikcomputer, met TAB als scheidingsteken:</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>Dive Time (s) Depth (m) pO~2~ - Setpoint (Bar) pO~2~ - C1 Cell 1 (Bar) Ambient temp. (Celsius)
0 0.0 0.70 0.81 13.1
0 1.2 0.70 0.71 13.1
0 0.0 0.70 0.71 13.1
0 1.2 0.70 0.71 13.2
0 1.2 0.70 0.71 13.1
10 1.6 0.70 0.72 12.7
20 1.6 0.70 0.71 12.6
30 1.7 0.70 0.71 12.6
40 1.8 0.70 0.68 12.5</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>Wanneer een <em>CSV</em> bestand wordt geselecteerd om in <em>Subsurface</em> te importeren,
wordt de eerste (kolomnamen) regel, en de eerste paar data regels getoond, dit
ter vereenvoudiging van het werken met dit soort bestanden. <em>CSV</em> bestanden
kunnen op diverse plekken in <em>Subsurface</em> worden gebruikt. Het
begrijpen van de basis structuur van deze bestanden is dus nuttig om data
efficiënt te kunnen importeren.</p></div>
</div></div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/important.png" alt="Important" />
</td>
<td class="content"><em>CSV</em> importeren kent een aantal bijzonderheden. Gebruik geen speciale karakters
zoals ampersand (&), kleiner dan (<), groter dan (>) en dubbele quotes (“),
de laatste om tekst cellen te quoten. Het bestand dient de UTF-8 karakterset
te gebruiken als er niet-ASCII karakters in staan. Daarnaast kan de maat van
de <em>CSV</em> problemen veroorzaken. 100 duiken (zonder profiel) heeft gewerkt,
maar grotere bestanden kan de limieten van de programmatuur overstijgen.
Probeer eerst een kleine <em>CSV</em> import om zeker te stellen dat het werkt.</td>
</tr></table>
</div>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_coördinaten_van_duikplekken_importeren_van_een_apparaat_met_gps">5.4. Coördinaten van duikplekken importeren van een apparaat met GPS.</h3>
<div class="paragraph"><p>Een smartphone met GPS kan worden gebruikt om locaties van duikplekken
vast te leggen. Dit werkt ruwweg op de volgende wijze:</p></div>
<div class="paragraph"><p>1) Neem de smartphone mee naar de duikplek, duikboot, live-aboard, en leg de
posities (automatisch) vast.</p></div>
<div class="paragraph"><p>2) Laad de coördinaten naar de <em>Subsurface</em> Internet server.</p></div>
<div class="paragraph"><p>3) Synchroniseer de duiken in de <em>Subsurface</em> Duiklijst met de coördinaten
zoals opgeslagen op de <em>Subsurface</em> Internet server.</p></div>
<div class="paragraph"><p><em>Subsurface</em> heeft twee hulpmiddelen voor deze wijze van vastleggen van coördinaten:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
De <em>Subsurface Companion App</em> (Android en iOS).
</p>
</li>
<li>
<p>
De <em>Subsurface-mobile</em> app (Android en iOS)
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Beide applicaties kunnen coördinaten verzamelen, en plaatsen op de <em>Subsurface</em>
Internet server voor verdere synchonisatie met de <em>Subsurface</em> <strong>Duiklijst</strong>.
De ontwikkeling van de Subsurface Companion App is echter gestopt, en vervangen door de
<em>Subsurface-mobile</em> app. De <em>Companion app</em> is uitsluitend bedoeld om
(de positie van) duikplekken vast te leggen, en de <em>Subsurface-mobile</em> app maakt
ook het bekijken, en deels bewerken van het logboek mogelijk. Hieronder wordt verder
beschreven hoe de drie stappen uitgevoerd worden met de twee hulpmiddelen.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Kies <a href="#S_Companion"><em>hier</em></a> voor de informatie over de <em>Subsurface Companion App</em>.</p></div>
<div class="sect3">
<h4 id="_opslaan_en_gebruiken_van_coördinaten_met_em_subsurface_mobile_em">5.4.1. Opslaan en gebruiken van coördinaten met <em>Subsurface-mobile</em></h4>
<div class="sect4">
<h5 id="_installeer_em_subsurface_mobile_em">Installeer <em>Subsurface-mobile</em></h5>
<div class="paragraph"><p>Zoek de <em>Subsurface-mobile</em> op Google en installeer hem op een Android apparaat.
De app is gratis. Ook in de Apple App Store is een (nog experimentele) versie iOS
versie beschikbaar. <em>Subsurface-mobile</em> gheeft een eigen, uitgebreide
<a href="https://subsurface-divelog.org/documentation/subsurface-mobile-user-manual">gebruikershandleiding</a>
die ook bereikbaar is vanuit de app.</p></div>
</div>
<div class="sect4">
<h5 id="_maak_een_em_subsurface_mobile_em_account_aan">Maak een <em>Subsurface-mobile</em> account aan</h5>
<div class="paragraph"><p>Dit onderwerp wordt uitgebreid besproken in de <em>Subsurface-mobile</em> gebruikershandleiding.
Geef een email adres en wachtwoord op in het <em>Cloud rechten</em> scherm van <em>Subsurface-mobile</em>.
Een PIN code wordt naar het opgegeven email adres gestuurd vanaf de
<em>Subsurface</em> Internet server. Voer deze PIN code in het juiste veld (zie figuur beneden).
De <em>Subsurface</em> Internet server meldt achtereenvolgens dat er een nieuwe gebruiker
is aangemaakt.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Uiteraard is er een dataverbinding nodig om een gebruiksaccount aan te maken, via de provider
of wifi maakt geen verschil.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/MobileCredentials.jpg" alt="Figuur: Subsurface-mobile, Cloud rechten scherm" />
</div>
</div>
</div>
<div class="sect4">
<h5 id="_automatisch_verzamelen_van_gps_coördinaten_instellen">Automatisch verzamelen van GPS coördinaten instellen</h5>
<div class="paragraph"><p>Ga naar het hoofdmenu, via het "hamburger" menu linksonder (zie figuur hierboven), en
selecteer <em>GPS</em> → <em>Instellingen</em> (zie figuur hieronder). Het automatisch verzamelen
van GPS coördinaten wordt beïnvloed door twee instellingen:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>Tijdsdrempel.</em> (minuten). De app probeert iedere X minuten een coördinaat vast
te leggen.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Afstandsdrempel.</em> (meters). Minimale afstand tussen twee coördinaten.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Hoe worden de GPS coördinaten verzameld?</strong> Neem aan dat de gebruiker de drempels
op 5 minuten en 50 meter zet. De app legt dan een coördinaat vast op de huidige
locatie, gevolgd door een nieuwe coördinaat iedere 5 minuten <strong>of</strong> als er 50
meter wordt verplaatst. De eerste overschrijding van een drempel telt. Als
er binnen een radius van 50 meter wordt bewogen, wordt er geen nieuwe
coördinaat vastgelegd. Als er niet wordt bewogen, wordt er één coördinaat
vastgelegd, in ieder geval totdat de tijdsdrempel wordt overschreden. Als er
wordt bewogen, ontstaat er een reeks coördinaten die de route iedere 50 meter
vastlegt.</p></div>
</div>
<div class="sect4">
<h5 id="_automatisch_verzamelen_van_gps_coördinaten_aanzetten">Automatisch verzamelen van GPS coördinaten aanzetten</h5>
<div class="paragraph"><p>Het GPS menu van <em>Subsurface-mobile</em> heeft onderaan een optie
<em>Draai locatie service</em> (zie figuur hieronder). Op moment dat deze wordt
geselecteerd, start het automatisch verzamelen van GPS coördinaten.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/MobileGpsMenu.jpg" alt="Figuur: Subsurface-mobile GPS menu" />
</div>
</div>
</div>
<div class="sect4">
<h5 id="_automatisch_verzamelen_van_gps_coördinaten_uitzetten_na_de_duik">Automatisch verzamelen van GPS coördinaten uitzetten na de duik</h5>
<div class="paragraph"><p>Kies de optie <em>Stop locatie service</em> onderaan het <em>Subsurface-mobile</em> GPS menu.</p></div>
</div>
<div class="sect4">
<h5 id="_gps_coördinaten_naar_de_em_subsurface_em_internet_server_sturen">GPS coördinaten naar de <em>Subsurface</em> Internet server sturen.</h5>
<div class="paragraph"><p>Om coördinaten naar de <em>Subsurface</em> Internet server te sturen is er natuurlijk
een dataverbinding (wifi of via provider) nodig. Als er op de duiklocatie geen
dataverbinding mogelijk is, kunnen de coördinaten na de duik, of zelfs na
de trip geüpload worden als een dataverbinding weer mogelijk is.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Selecteer <em>GPS</em> → <em>GPS data opladen</em> uit het hoofdmenu van <em>Subsurface-mobile</em>
om de data op de server te plaatsen.</p></div>
</div>
<div class="sect4">
<h5 id="_voeg_de_gps_coördinaten_toe_aan_duiken_in_de_em_subsurface_em_duiklijst">Voeg de GPS coördinaten toe aan duiken in de <em>Subsurface</em> Duiklijst.</h5>
<div class="paragraph"><p><em>Subsurface</em> gebruikt de eerste GPS coördinaat die is vastgelegd na de start
van de duik (op basis van tijd, zoals bij de duik is vastgelegd), en voor
het eind van de duik.</p></div>
<div class="paragraph"><p>De coördinaat wordt getoond op het duiklocatie paneel. Hier kan dan ook de
naam van de duiklocatie worden ingevoerd, zie verder
<a href="#S_locations"><em>Locatie</em> beheer</a>.</p></div>
<div class="paragraph"><p>De <a href="https://subsurface-divelog.org/documentation/subsurface-mobile-user-manual">gebruikershandleiding voor <em>Subsurface-mobile</em></a>
is (ook) toegankelijk vanuit de app en bevat gedetailleerde informatie over de verzameling,
behandeling, uploaden en synchroniseren van deze data.</p></div>
</div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="S_Companion">5.4.2. Opslaan en gebruiken van coördinaten met de <em>Subsurface</em> Companion App</h4>
<div class="paragraph"><p>Gebruikmakend van de <strong>Subsurface Companion App</strong> op een Android apparaat of
<a href="#S_iphone"><em>iPhone</em></a> kunnen GPS coördinaten van duiklocaties automatisch
in het <em>Subsurface</em> logboek worden opgenomen.
De Companion App slaat de coördinaten op, op de <em>Subsurface</em> Internet server en
<em>Subsurface</em> kan deze coördinaten van deze server ophalen.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Dit werkt als volgt:</p></div>
<div class="sect4">
<h5 id="_maak_een_companion_app_account">Maak een Companion App account</h5>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
maak een account aan op de <a href="http://api.hohndel.org/login/"><em>Subsurface companion web pagina</em></a>.
Je ontvangt een bevestigingsemail met uitleg en een persoonlijke <strong>DIVERID</strong>; een
lange string letters en cijfers, die toegang geeft tot de <em>Subsurface</em> Internet server
en de Companion App functionaliteit.
</p>
</li>
<li>
<p>
(Android) Download de app van
<a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=org.subsurface">Google Play Store</a>
of van
<a href="https://f-droid.org/repository/browse/?fdfilter=subsurface&fdid=org.subsurface">F-Droid</a>.
</p>
</li>
</ul></div>
</div>
<div class="sect4">
<h5 id="_android_de_subsurface_companion_app_gebruiken">(Android) De Subsurface companion app gebruiken</h5>
<div class="paragraph"><p>Bij het eerste gebruik zijn er drie opties:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>Maak een nieuw account.</em> Dit werkt op dezelde manier als hierboven beschreven
via een Internet browser. Je kunt (via de app) een <strong>DIVERID</strong> aanvragen, maar
de verdere afhandeling loopt via de <a href="http://api.hohndel.org/login/"><em>Subsurface companion web pagina</em></a>
zoals hierboven.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Haal een bestaand account op.</em> Als je je <strong>DIVERID</strong> bent vergeten kan je hiermee een
verzoek doen deze opnieuw via email te ontvangen.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Gebruik een bestaand account.</em> Voer je <strong>DIVERID</strong> in. De app slaat deze op, en wordt
niet meer gevraagd totdat je je expliciet je toestel afmeldt via <em>Disconnect</em> (zie hieronder).
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p><em><span class="IMPORTANT">In het Subsurface</span></em> hoofprogramma, moet de <strong>DIVERID</strong> (Standaard Gebruikers ID)
ook worden ingevoerd bij <em>Bestand → Voorkeuren → Netwerk</em> vanuit het hoofdmenu.
Dit is nodig voor synchronisatie tussen <em>Subsurface</em> en de Companion App.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Nieuwe duikplekken aanmaken</strong></p></div>
<div class="paragraph"><p>Na de activatie van je account kan je duiklocaties aanmaken en naar de server sturen.
Het Android scherm ziet eruit zoals getoond in het linker figuur <strong>A</strong> hieronder,
zonder enige duik.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Gebruik het + icoon rechtsboven om een nieuwe locatie toe te voegen. Er
verschijnt een menu met drie opties:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Current: er verschijnt een verzoek tot het invullen van de naam van de locatie (en
eventueel een systeemverzoek om de GPS aan te zetten als deze uit staat), achtereenvolgens
wordt de locatie bewaard
</p>
</li>
<li>
<p>
Use Map: met deze optie kan er op een kaart een locatie worden aangegeven (zie <strong>B</strong> hieronder).
Kies de locatie door lang op de gewenste plek op de kaart te klikken (als er fout wordt
gekozen, kan je gewoon nogmaals lang klikken). Klik dan het vinkje rechtsboven. Er
verschijnt een veld om de naam van de locatie in te voeren en de datum/tijd van de duik
(zie <strong>C</strong> hieronder). Vul deze in, in overeenstemming met de tijd van de duikcomputer.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Companion_5.jpg" alt="Figuur: Companion App, locatie toevoegen met kaart" />
</div>
</div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Import local GPX file: er wordt gezocht naar GPX bestanden op het toestel, en
als er een GPX bestand wordt geselecteerd (uit de gevonden bestanden) worden de
locaties hierin getoond. Kies de gewenste locaties, en selecteer het vinkje rechtsboven
om ze toe te voegen.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Lijst van duiklocaties</strong></p></div>
<div class="paragraph"><p>Het hoofdscherm toont een lijst met duiklocaties, naam van de locatie, en
datum/tijd (zie <strong>A</strong> hieronder). Sommige locaties hebben een "pijl naar boven"
om te laten zien dat ze nog niet naar de server zijn verstuurd. Ook is er een
selectie van een aantal locaties mogelijk door middel van het keuzevakje links.
Operaties zoals naar de server verzenden, of verwijderen gaan op basis van de
selectie.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Duik locaties in de lijst kunnen op twee manieren worden bekeken. Klik op <em>Dives</em>
en kies de gewenste presentatie: <em>Dives</em>; een lijst en <em>Map</em> de locaties op
een kaart (zie <strong>A</strong> hieronder). Terug van kaart naar lijst presentatie gaat op
vergelijkbare manier (zie <strong>B</strong> hieronder). Bij het selecteren van een locatie (op de kaart
of uit de lijst) verschijnt er een detail scherm (zie <strong>C</strong> hieronder).</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Companion_4.jpg" alt="Figuur: Companion App, add location using map" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>In het detail scherm wordt de naam, datum/tijd en GPS positie getoond en twee
opties bovenaan het scherm:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Edit (potlood): Verander de naam van de locatie
</p>
</li>
<li>
<p>
Maps: Toont een kaart met de duiklocatie
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Na aanpassing en bewaren van een duik locatie (zie <strong>C</strong> hierboven), kan de
aangepaste data naar de server verstuurd worden, zoals hieronder verder uitgelegd.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Duik locaties naar de server sturen</strong></p></div>
<div class="paragraph"><p>Er zijn meerdere manieren om de data naar de server te sturen. De eenvoudigste
manier is het selecteren van de nieuwe data, en klikken van de pijl naar rechts boven in
het scherm (zie <strong>A</strong> hieronder).</p></div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/important.png" alt="Important" />
</td>
<td class="content">Let op! Het vuilnisbak icoon doet precies wat het moet doen; het verwijderd
de gekozen duiklocaties.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Companion_1.jpg" alt="Figuur: Screen shots (A-B) van companion app" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Na een trip met gebruikmaking van de Companion, kunnen de locaties geïmporteerd
worden in <em>Subsurface</em> (zie hieronder).</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Instellingen van de Companion App</strong></p></div>
<div class="paragraph"><p>Met aanklikken van de <em>Settings</em> menu optie verschijnt het scherm zoals
getoond in figuur <strong>B</strong> hierboven.</p></div>
<div class="paragraph"><p><em>Server en account</em></p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>Web-service URL.</em> Dit is voor gedefinieerd (<a href="http://api.hohndel.org/">http://api.hohndel.org/</a>)
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>User ID.</em> De DIVERID zoals verkregen uit het registratie proces zoals hierboven
beschreven. Kopieer en plak de string of tik hem over.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p><em>Synchronisation</em></p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>Synchronize on startup</em>. Als geselecteerd worden het apparaat en de server
automatisch bij opstarten van de app gesynchroniseerd.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Upload new dives.</em> Als geselecteerd worden nieuw toegevoegde locaties
automatisch naar de server verzonden.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p><em>Background service</em></p></div>
<div class="paragraph"><p>In plaats van expliciet de app starten als er een locatie vastgelegd moet worden,
is het mogelijk de app in de achtergrond te draaien, waarbij dan continue locaties
worden verzameld.</p></div>
<div class="paragraph"><p>De volgende instellingen zijn mogelijk:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>Min duration.</em> In minuten. De app legt iedere X minuten een locatie vast, totdat
de gebruiker dit stopt.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Min distance.</em> In meters. De minimale afstand tussen twee locaties.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Name template.</em> De naam van de locaties bij opslaan.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/info.jpg" alt="Tip" />
</td>
<td class="content"><em>Hoe werkt de achtergrond service?</em> Neem aan dat de gebruiker de drempels
op 5 minuten en 50 meter zet. De app legt dan een coördinaat vast op de huidige
locatie, gevolgd door een nieuwe coördinaat iedere 5 minuten <strong>of</strong> als er 50
meter wordt verplaatst. De eerste overschrijding van een drempel telt. Als
er binnen een radius van 50 meter wordt bewogen, wordt er geen nieuwe
coördinaat vastgelegd. Als er niet wordt bewogen, wordt er één coördinaat
vastgelegd, in ieder geval totdat de tijdsdrempel wordt overschreden. Als er
wordt bewogen, ontstaat er een reeks coördinaten die de route iedere 50 meter
vastlegt.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><p><em>Other</em></p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>Mailing List.</em> De <em>Subsurface</em> mailinglijst. Gebruikers van de app kunnen
zo een email naar de Subsurface mailinglijst sturen.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Subsurface website.</em> Een link naar de <em>Subsurface</em> website.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Version.</em> De huidige versie van de Companion App.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p><em>Search</em></p></div>
<div class="paragraph"><p>Zoek de opgeslagen locaties op naam, datum en tijd.</p></div>
<div class="paragraph"><p><em>Start service</em></p></div>
<div class="paragraph"><p>Start de achtergrond service op conform de eerdere instellingen.</p></div>
<div class="paragraph"><p><em>Disconnect</em></p></div>
<div class="paragraph"><p>Toegegeven, dit is een slechte naam voor deze optie, die de app afmeldt bij
de server. Het reset de user ID, en brengt de status terug alsof de app voor
het eerst geïnstalleerd is. De optie is eigenlijk alleen nuttig om locaties
van een andere gebruiker te kunnen laden en bewerken.</p></div>
<div class="paragraph"><p><em>Send all locations</em></p></div>
<div class="paragraph"><p>Deze optie stuurt alle locaties naar de server.</p></div>
</div>
<div class="sect4">
<h5 id="S_iphone">Subsurface companion app gebruiken op een <em>iPhone</em> om duiklocaties vast te leggen</h5>
<div class="paragraph"><p>De gebruikersinterface van de <em>iPhone</em> is erg eenvoudig. Type de <strong>DIVERID</strong> in
zoals verkregen uit het registratie proces, en selecteer <em>Dive in</em> (zie linker figuur
hieronder). Je kunt nu starten met het verzamelen van locaties.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/iphone.jpg" alt="Figuur: De iPhone companion app gebruiken" width="640" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Duiken kunnen automatisch of handmatig worden toegevoegd. In handmatige instelling
kan een locatie worden worden ingetypt. In automatische mode, wordt er een reeks
locaties opgenomen, waaruit <em>Subsurface</em> na downloaden de juiste kiest op basis van
de datum/tijd van de duik. De standaard instelling van de app is automatische mode.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Op moment dat er een duik(locatie) wordt toegevoegd, wordt de locatie service
automatisch gestart, en verschijnt er een rode balk onderaan het scherm. Klik op
deze balk na de duik en de locatie service wordt gestopt. Als de locatie service
actief is, kunnen alleen handmatige locaties toegevoegd worden.</p></div>
<div class="paragraph"><p>De naam van de duiklocatie kan in <em>Subsurface</em> na downloaden worden bewerkt, in
de app zijn verder geen mogelijkheden tot bewerken van de naam. De locaties worden
automatisch naar de <em>Subsurface</em> Internet Server gestuurd; er is geen functie om
dit handmatig te doen.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Duiklocaties downloaden in <em>Subsurface</em></strong></p></div>
<div class="paragraph"><p>Download eerst de duiken uit een duikcomputer of op een andere manier zoals
elders beschreven. Download dan de GPS coördinaten van de <em>Subsurface</em> Internet
Server, via het hoofdmenu <em>Importeren → GPS gegevens importeren van Subsurface
webservice</em> (ook via ctrl-G bereikbaar). Het scherm zoals hieronder bij <strong>A</strong> getoond
verschijnt. Bij het eerste gebruik is de <em>Gebruikers ID</em> nog leeg. Vul deze in, en
selecteer <em>Downloaden</em> om de download te starten; het scherm ziet er nu uit zoals
bij <strong>B</strong> hieronder:</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/DownloadGPS.jpg" alt="Figuur: Downloading Companion app GPS data" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>De <em>Apply</em> knop is nu selecteerbaar, en deze zet de coördinaten bij de juiste duiken,
dwz. de coördinaten (en naam van de duiklocatie) worden op basis van tijdstip
van de duik en tijd van het vastleggen van de coördinaat aan elkaar gekoppeld. Merk
op dat reeds ingevulde namen van duiklocaties (dus al ingevuld voor de import sessie)
voor gaan, en niet worden overschreven. De GPS coördinaat wel.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Aangezien <em>Subsurface</em> de duiken en de GPS coördinaten op basis van tijd aan elkaar
koppelt, dient er een zekere overeenstemming te zijn tussen de twee apparaten.
<em>Subsurface</em> heeft een ruime tolerantie, maar er is natuurlijk een grens wat
redelijkerwijs automatisch kan worden gekoppeld. Als er geen match wordt vastgesteld
vinden er logischerwijs geen wijzigingen plaats in de <strong>Duiklijst</strong>.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Gelijke datum/tijd is niet altijd het geval, bijvoorbeeld door verschil in tijdzones.
<em>Subsurface</em> is ook niet altijd in staat vast te stellen welke de juiste tijd is (
bijvoorbeeld bij herhalingsduiken met een kort oppervlakteinterval, waarbij de achtergrond GPS
vastlegging permanent heeft gedraaid; locaties kunnen dan bij meerdere duiken passen en
andersom). Een oplossing kan zijn, de datum/tijd van de duiken in de <strong>Duiklijst</strong>
aan te passen (en later na koppeling van de coördinaten weer terug).</p></div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/info.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">TIPS:</td>
</tr></table>
</div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
De achtergrond service kan de locatie lijst vullen met nutteloze punten die meer
corresponderen met de route van de boot, dan met de werkelijke duiklocaties. Het
is verstandig zoveel mogelijk nutteloze punten te verwijderen van af de smartphone
om verwarring later te voorkomen. Dit kan overigens alleen met de Android versie.
</p>
</li>
<li>
<p>
Het is nuttig om de juiste locaties op zijn minst een informatieve naam te geven,
zeker tijdens een trip met meerdere duiken en duiklocaties. Dit vereenvoudigd het later
correct samenvoegen.
</p>
</li>
</ul></div>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="S_LoadImage">5.5. Foto’s aan duiken toevoegen</h3>
<div class="paragraph"><p>Veel duikers maken foto’s tijden het duiken. <em>Subsurface</em> maakt het mogelijk
foto’s gemaakt tijdens het duiken op te slaan en te tonen, in relatie tot
het duikprofiel.</p></div>
<div class="sect3">
<h4 id="_foto_8217_s_laden_en_synchroniseren_tussen_duikcomputer_en_camera">5.5.1. Foto’s laden en synchroniseren tussen duikcomputer en camera</h4>
<div class="paragraph"><p>Selecteer één of meerdere duiken uit de <strong>Duiklijst</strong>, en roep het
<a href="#S_DiveListContextMenu">context menu</a> op met de rechter muisknop. Kies
<em>Laad foto’s van bestanden</em> of <em>laad foto’s van het web</em>. Bij <em>Laad foto’s van bestanden</em>
verschijnt er een bestandskiezer waarin de te laden foto’s geselecteerd kunnen worden.
Klik dan <em>Open</em>.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/LoadImage2_f20.jpg" alt="Figuur: Laad foto's van bestanden optie" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Als foto’s van het Internet worden geladen, geeft dan een URL van één enkele foto. Er
kan maximaal één foto tegelijkertijd van Internet worden geladen. <em>Subsurface</em> gaat er ook
vanuit dat de foto’s altijd via Internet benaderd kunnen worden op moment dat deze
getoond moet worden.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Als de foto’s zijn geselecteerd (en <em>Open</em> is gekozen), verschijnt het synchronisatie
scherm (zie figuur hieronder).
De tijd synchronisatie tussen camera en duikcomputer is zelden perfect; er zitten vaak wel
enkele minuten verschil tussen. <em>Subsurface</em> wil de foto’s zo precies mogelijk
op het profiel plaatsen dus er zijn een drietal manieren om dit te bewerkstelligen:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<strong>Pro-actief</strong>: stel zelf de klokken van beide apparaten voor de duik gelijk.
</p>
</li>
<li>
<p>
<strong>Handmatig</strong>: schijf aan het begin van de duik de tijd van de camera op (op basis
van de tijd op de duikcomputer). Je kunt dan na de duik, of zelfs aan het eind van de duikdag,
aangenomen dat de klokken verder niet aangepast zijn, het verschil tussen beide klokken bepalen.
In het veld <em>Tijdstip voor afbeelding(en) verschuiven met</em> kan het berekende verschil worden
ingevoerd (zie figuur hieronder). Als de camera tijd 7 minuten later is dan de duikcomputer tijd,
voer dan u:07 en selecteer het keuzevakje <em>vroeger</em>. Dit klopt want de foto’s moeten naar 7 minuten
vroeger verplaatst worden, want de camera tijd is 7 minuten later dan de duikcomputer tijd.
Klik <em>OK</em> en de synchronisatie is voltooid.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/LoadImage3b_f23.jpg" alt="Figuur: Synchronisatie dialoog" />
</div>
</div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<strong>Via een foto</strong>: Dit is de handigste manier om de twee apparaten te synchroniseren. Maak
een foto van de duikcomputer waarop de tijd zichtbaar is. <em>Subsurface</em> heeft de exacte
tijd van de foto uit de camera via de Exif data in de foto, en de foto toont de tijd
van de duikcomputer. Het bovenste deel van het scherm wordt hier niet gebruikt. Kies
de knop <em>Selecteer afbeelding van duikcomputer die de tijd aangeeft</em>. Er kan een
bestand gekozen worden zoals bedoeld (met een foto van de duikcomputer), en type
nu de tijd zoals getoond op de foto links van de foto. Zie figuur hieronder.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/LoadImage3c_f23.jpg" alt="Figuur: Synchronisatie dialoog" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Als de tijd van een foto meer dan 30 minuten voor of na de duik is, wordt deze niet
geplaatst (zie de rode waarschuwing in de figuur hierboven), tenzij het keuzevakje
<em>Laad afbeeldingen zelfs als de tijd niet overeenkomt met de duiktijd</em> is geselecteerd.
Op deze wijze kunnen bijvoorbeeld foto’s voor of na de duik toch gekoppeld worden
met een duik, en op deze manier zichtbaar zijn via het <em>Foto’s</em> tabblad van
het <strong>Notities</strong> paneel.</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_foto_8217_s_bekijken">5.5.2. Foto’s bekijken</h4>
<div class="paragraph"><p>Nadat foto’s zijn toegevoegd aan duiken, kunnen deze bekeken worden op twee plaatsen:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
de <em>Foto’s</em> tab van het <strong>Notities</strong> paneel (linker deel van het figuur hieronder).
</p>
</li>
<li>
<p>
als miniatuurafbeelding op het duikprofiel op de plek waar de foto is genomen tijdens de duik
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Om de miniatuurafbeeldingen in het duikprofiel weer te geven, dient <em>toon foto’s</em>
geactiveerd te zijn:</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:left;">
<div class="content">
<img src="images/icons/ShowPhotos_f20.png" alt="Figuur:Toon foto's knop" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>De foto’s worden dan als volgt getoond:</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/LoadImage4_f20.jpg" alt="Figuur: Foto's op het duikprofiel" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Bij het bewegen van de muis over de miniaturen, wordt deze in een iets groter
formaat weergegeven. Zie hieronder:</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/LoadImage5_f20.jpg" alt="Figuur:Miniatuur foto op het duikprofiel" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Als er op de miniatuurafbeelding wordt geklikt, verschijnt de foto in een externe
applicatie (zoals gedefinieerd op het systeem), bedoeld om de foto tot in detail
te kunnen bekijken (zie figuur hieronder). <strong>Merk op</strong> dat de miniatuurafbeelding
rechtsonder een vuilnisbak symbool bevat; hier klikken verwijderd de foto uit de duik.
Foto’s kunnen ook via de <em>Foto’s</em> tab worden verwijderd (zie hieronder).</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/LoadImage6_f20.jpg" alt="Figuur: Volledige resolutie weergave via het duikprofiel" />
</div>
</div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_het_em_foto_8217_s_em_tabblad">5.5.3. Het <em>Foto’s</em> tabblad</h4>
<div class="paragraph"><p>Foto’s die aan een duik zijn gekoppeld worden weergegeven als miniatuurafbeelding op
het <em>Foto’s</em> tabblad. Bij veel foto’s in een korte tijd, staan de miniaturen op het
duikprofiel vaak over elkaar; via het tabblad kunnen ze eenvoudig individueel benaderd
worden. De miniaturen op het profiel zijn met name bedoeld om de positie tijdens de duik
weer te geven. Enkel klikken selecteert een foto op het tabblad, dubbel klikken opent
deze in een externe applicatie. Verwijder een foto (dwz. de associatie met de duik, de
foto zelf wordt niet verwijderd), door deze te selecteren en met de delete toets kan
de selectie dan worden verwijderd (van zowel het tabblad als het profiel).</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_foto_8217_s_op_een_externe_harde_schijf">5.5.4. Foto’s op een externe harde schijf</h4>
<div class="paragraph"><p>Veel onderwater fotografen bewaren hun foto’s op een externe harde schijf. Op
moment dat de harde schijf zichtbaar is via het besturingssysteem, kan <em>Subsurface</em>
deze schijf (en de foto’s) normaal benaderen. Ook het koppelen vam foto’s aan duiken
werkt alsof de foto’s op een vaste harde schijf staan; alles werkt zoals eerder
beschreven. Een verschil is natuurlijk het kunnen loskoppelen van de externe
harde schijf, waardoor <em>Subsurface</em> niet meer bij de foto’s kan. In het profiel
staan nu witte punten op de plek van de foto’s en in het <em>Foto’s</em> tabblad staan
alleen de namen van de foto’s. Als de externe harde schijf weer wordt aangesloten,
werkt het weer zoals voorheen.</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_controleren_aan_welke_duiken_foto_8217_s_hangen">5.5.5. Controleren aan welke duiken foto’s hangen.</h4>
<div class="paragraph"><p>Individuele duiken bekijken of er foto’s aan hangen is relatief tijdrovend.
Er is een handige manier om dit uit te zoeken. Klik rechts op de kopregel
van de <strong>Duiklijst</strong> voor het context menu. Je kunt nu de velden kiezen die
je wilt zien in de duiklijst. Zet het tonen van de Foto kolom aan, en de
duiken met foto’s eraan zijn gemarkeerd met een icoon. Door te klikken op een
veld in de kop, wordt overigens de lijst gesorteerd. Meer informatie
in <a href="#S_Divelist_columns">foto iconen in de <strong>Duiklijst</strong></a>.</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="S_FindMovedImages">5.5.6. Foto’s verplaatsen naar andere folders, harde schijven of computers</h4>
<div class="paragraph"><p>Als een foto gekoppeld wordt aan een duik, slaat <em>Subsurface</em> het folder pad
naar de foto op tezamen met de naam van het bestand. Dit alles om de foto weer te kunnen
openen. Als de foto verplaatst is naar en andere plek, veranderd het pad naar de foto en
kan <em>Subsurface</em> het bestand niet vinden. Voor het terugvinden heeft <em>Subsurface</em>
specifieke functionaliteit: automatisch terugvinden voor middel van een vingerafdruk.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Naast het eerder genoemde pad en naam van het fotobestand, bepaalt <em>Subsurface</em>
bij het toevoegen van een foto ook de vingerafdruk van de foto en slaat deze intern op.
Op basis van deze vingerafdruk kan <em>Subsurface</em>:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
zoeken vanaf een bepaalde folder (en recursief in alle subdirectory’s) naar
verplaatste foto’s,
</p>
</li>
<li>
<p>
de vingerafdrukken van alle gevonden foto’s bepalen,
</p>
</li>
<li>
<p>
en als een verplaatste wordt gevonden, wordt de koppeling automatisch hersteld,
ook als het bestand een andere naam heeft gekregen.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Selecteer uit het hoofdmenu <em>Bestand → vind verplaatste afbeeldingen</em>. Er verschijnt
een bestandskies scherm, en kies daar de nieuwe plek van de foto’s, en klik de
<em>scan</em> knop. Het zoeken kan enkele minuten duren, afhankelijk van de gekozen
nieuwe plek (en het aantal bestanden dat daar onder staat). Hierna zijn de foto’s
opnieuw gekoppeld, aangenomen dat de juiste nieuwe plek van de foto’s is gekozen
natuurlijk.</p></div>
<div class="sidebarblock" id="Image_fingerprint_upgrade">
<div class="content">
<div class="paragraph"><p><strong>Oude foto collecties voorzien van vingerafdruk</strong></p></div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/important.png" alt="Important" />
</td>
<td class="content"><em>Subsurface</em> berekent automatisch vingerafdrukken van foto’s die het kan benaderen.
Zorg ervoor dat <em>Subsurface</em> alle foto’s kan bekijken die gekoppeld worden aan een duik.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><p><em>Subsurface</em> controleert automatisch, en vernieuwd wanneer nodig de vingerafdruk op
de volgende momenten:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Een duik met foto’s wordt geselecteerd, en de miniatuurafbeeldingen zijn
zichtbaar in het duikprofiel.
</p>
</li>
<li>
<p>
Op moment dat je iets wijzigt in het <strong>Notities</strong> paneel en de wijzigingen
opslaat.
</p>
</li>
</ul></div>
</div></div>
</div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_speciaal_soort_duiken_loggen">5.6. Speciaal soort duiken loggen</h3>
<div class="paragraph"><p>Dit hoofdstuk geeft een overzicht van de veelzijdigheid van <em>Subsurface</em> als een
hulpmiddel om duiken vast te leggen.</p></div>
<div class="sect3">
<h4 id="S_MulticylinderDives">5.6.1. Duiken met meerdere cilinders</h4>
<div class="paragraph"><p>Het omgaan met meerdere cilinders in <em>Subsurface</em> is eenvoudig. Meerdere cilinders
komt in een aantal gevallen voor: (a) de hoeveelheid gas in één cilinder is niet
voldoende om de duik te doen; (b) er zijn verschillende gassen nodig als gevolg van
lengte of diepte. Veelal het terrein van technische duikers derhalve. Wat <em>Subsurface</em>
betreft dienen er twee zaken te worden toegevoegd:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<strong>Definieer de cilinders zoals gebruikt in de duik</strong>. Dit gebeurt op het "Uitrusting" tabblad
van het <strong>Informatie</strong> paneel, <a href="#cylinder_definitions">zoals hierboven</a> beschreven.
Voer de cilinders één voor één in, en definieer de maat, inhoud, en druk.
</p>
</li>
<li>
<p>
<strong>Houd de momenten van gaswissels bij</strong>: soms registreert de duikcomputer dit (bijvoorbeeld
door het nieuwe gas met de hand te kiezen tijdens de duik), en anders op een schrijfleitje.
</p>
</li>
<li>
<p>
<strong>Plaats de gaswissels in het duikprofiel</strong>: Als de gaswissels niet uit de duikcomputer komen,
moeten deze handmatig ingevoerd worden in het duikprofiel. Klik rechts op de gewenste locatie in
het profiel, en kies <em>Gaswissel toevoegen</em>. Als de "cilinder balk", onderaan het profiel
aan staat, zijn ook hier de gebruikte gassen te zien (zie figuur hieronder).
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Hieronder staat een voorbeeld van een duik met twee cilinders, de eerste met EAN28,
gevolgd door EAN50 na 26 minuten voor decompressie.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/multicylinder_dive.jpg" alt="Figuur: Multicilinder profiel" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Diverse duikcomputers kunnen automatisch cilinder drukken opslaan, zonder handmatige
interactie. Oudere duikcomputers (Uwatec Galileo, diverse Suunto modellen) kunnen soms ook
meerdere druk sensoren aan, waarbij op de duikcomputer gewisseld kan worden tussen
sensoren waardoor er een sequentieel verloop van cilinder drukken ontstaat. Sommige
moderne modellen (Shearwater Perdix AI, Scubapro G2) kunnen meerdere sensoren
tegelijkertijd uitlezen en opslaan. In deze gevallen interpreteert <em>Subsurface</em> de data
juiste manier.
Er is permanente aandacht bij de <em>Subsurface</em> ontwikkelaars om nieuwe duikcomputer modellen
te ondersteunen, ook die met meerdere druksensoren, en met juiste presentatie in het duikprofiel.
Onafhankelijk van het model van druksensor afhandeling, diverse (technische) duikers
zullen voorkeur hebben voor handmatige of juist automatische logging van duiken met
meerdere gassen. Echter, automatische registratie bij (eenvoudige) sidemount duiken met twee
cilinders is een eenvoudige casus. Zie de
<a href="https://subsurface-divelog.org/documentation/supported-dive-computers/">lijst van ondersteunde duikcomputers</a>.</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_sidemount_duiken">5.6.2. Sidemount duiken</h4>
<div class="paragraph"><p>Voor <em>Subsurface</em> is sidemount gewoon een andere vorm van duiken met meerdere cilinders, vaak
met hetzelfde gas in de meerdere cilinders. Het komt voort uit de grotduik wereld,
waar de andere configuratie het passeren van kleinere passages mogelijk kan maken.
Tegenwoordig lijkt sidemount configuratie ook ingang te vinden in de recreatieve
duikwereld.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Zie de vorige paragraaf over automatisch vastleggen van cilinderdrukken.
Het handmatig loggen van sidemount cilinder gebruik is niet anders dan hier eerder beschreven,
en bestaat wederom uit drie onderdelen:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<strong>Registreer gaswissels gedurende de duik</strong>: omdat sidemount meestal uitgaat van
afwisselend ademen uit twee cilinders met het gelijke gas, is er volgens veel duikcomputers
geen sprake van een gaswissel. Duikcomputers gaan vrijwel altijd uit van wisselen tussen
verschillende gassen, en niet verschillende cilinders met gelijk gas. De enige oplossing
is het handmatig bijhouden van gaswissel momenten, of het zetten van een merkteken in
de duikcomputer die later met de hand in <em>Subsurface</em> als gaswissels kunnen worden ingevoerd.
Inderdaad een onplezierig werkje.
</p>
</li>
<li>
<p>
<strong>Definieer de gebruikte cilinders in <em>Subsurface</em></strong>: Dit gebeurt op het "Uitrusting" tabblad
van het <strong>Informatie</strong> paneel, <a href="#cylinder_definitions">zoals hierboven</a> beschreven.
Voer de cilinders één voor één in, en definieer de maat, inhoud, en druk (zie figuur hieronder
waar twee 12 liter cilinders worden gebruikt).
</p>
</li>
<li>
<p>
<strong>Plaats de gaswissels in het duikprofiel</strong>: Klik rechts op de gewenste locatie in
het profiel, en kies <em>Gaswissel toevoegen</em>. Als de "cilinder balk", onderaan het profiel
aan staat, zijn ook hier de gebruikte gassen te zien (zie figuur hieronder).
In het figuur hieronder is tank 1 niet selecteerbaar (er kan geen wissel naar de
zelfde cilinder worden ingevoerd), dus er kan alleen naar cilinder 2 worden
gewisseld. Nadat alle wissels (en de begin- en einddruk van beide cilinders) zijn
ingevoerd, wordt de juiste gas grafiek getoond in het profiel.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/sidemount1.jpg" alt="Figuur: Sidemount profiel" />
</div>
</div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="S_sSCR_dives">5.6.3. Passieve semi-closed circuit rebreather (pSCR) duiken</h4>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/halcyon_RB80.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Passieve semi-closed circuit rebreathers (pSCR) is geavanceerde technische
duikapparatuur, die, zoals alle rebreaters, ademgas circuleert en daarbij
de door de duiker geproduceerde CO<sub>2</sub> verwijderd door middel van een chemisch
proces. Specifiek aan een pSCR is dat deze bij iedere ademteug een klein deel
van het uitgeademde volume weggooit (vaak 10 procent), en het verloren gas weer
toevoegt tijdens het inademen uit de aangesloten cilinder.
Dit levert een redelijke gas besparing op; typisch 8x zuiniger dan open circuit duiken.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><p>Daarnaast bestaan er ook actieve SCRs (aSCR), deze druppelt permanent een beetje
vers gas in het apparaat en door overdruk verdwijnt er even veel.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Om pSCR duiken te loggen in <em>Subsurface</em> is er niet veel specifieks nodig:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Selecteer pSCR in het <em>Duikmodus</em> veld op het <strong>Notities</strong> paneel.
</p>
</li>
<li>
<p>
Voeg (waar van toepassing) de gaswissels toe zoals beschreven in de paragraaf over
<a href="#S_MulticylinderDives">multicylinder duiken</a>.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Als de pSCR mode wordt gekozen, wordt de bij pSCR duikers bekende pO<sub>2</sub> drop berekend,
en deze wordt meegenomen in de decompressieberekeningen. Dit leidt typisch tot iets meer
decompressietijd. Hieronder een pSCR duik van iets meer dan 2 uur gebruik makend
van EAN36 met decompressie op zuurstof.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/pSCR_profile.jpg" alt="Figuur: pSCR profiel" />
</div>
</div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="S_CCR_dives">5.6.4. Gesloten circuit rebreather (CCR) duiken</h4>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/APD.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Gesloten circuit rebreathers (CCR) zijn geavanceerde technische
duikapparatuur. Ze doen twee specifieke dingen om een adembaar
systeem te behouden:
a) CO<sub>2</sub> wordt verwijderd (zoals bij pSCRs)
b) het zuurstof gehalte wordt op peil gehouden</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><p>Punt b) kan in essentie op twee manieren. Door middel van een computer en door de
computer bestuurde kleppen;
dergelijke systemen worden eCCRs (elektronisch) genoemd. Daarnaast bestaan er ook
mCCRs (manueel, handmatig) waar de gebruiker zelf zorg draagt door een juist
zuurstofgehalte.</p></div>
<div class="paragraph"><p>De CCR interface of <em>Subsurface</em> is op dit moment experimenteel, en ondersteund
de Poseidon MkVI en APD Discovery/Evolution duikcomputers, Shearwater duikcomputers
aangesloten op een CCR; allen eCCR type
apparaten. Voor de eerste twee rebreaters geldt dat de duiken in losse bestanden
op de duikcomputer worden weggeschreven en dat <em>Subsurface</em> deze losse logbestanden
kan inlezen. Met Shearwater duikcomputers kunnen wel meerdere duiken tegelijkertijd
worden ingelezen.</p></div>
<div class="sect4">
<h5 id="_importeren_van_een_ccr_duik">Importeren van een CCR duik</h5>
<div class="paragraph"><p>Voor Shearwater CCR controllers of onafhankelijke Shearwater CCR logs kunnen duiken
op normale wijze (zoals bij open circuit duiken) worden ingelezen. <em>Subsurface</em> herkent
de CCR duiken op juiste wijze.
Andere CCR data wordt op dit moment uit gesloten programmatuur
geladen, welke bij de rebreather is geleverd.Zie de paragraaf over
<a href="#S_ImportingAlienDiveLogs">importeren van duik informatie
uit andere digitale bronnen</a>
en <a href="#_appendix_b_dive_computer_specific_information_for_importing_dive_information">Bijlage B</a>
voor uitgebreidere informatie. Gebruik die programmatuur om de duik data uit de computer van
de rebreather te laden en op te slaan op de desktop PC. Ga dan in <em>Subsurface</em>
vanuit het hoofdmenu naar <em>Importeren → Importeer logbestanden</em> om de
<a href="#Unified_import">universele importeer dialoog te starten</a>. Selecteer het gewenste bestand
om te importeren, en filter eventueel om het gewenste bestand eenvoudig te vinden
(Poseidon MkVI of APD log bestanden). Andere formaten zijn in ontwikkeling.
Merk op de Poseidon bestanden .txt extensie hebben. Kies daarna <em>Open</em> en de
geselecteerde duik wordt toegevoegd aan de <strong>Duiklijst</strong></p></div>
</div>
<div class="sect4">
<h5 id="_getoonde_informatie_van_een_ccr_duik">Getoonde informatie van een CCR duik</h5>
<div class="paragraph"><p><em>Partiële drukken van de gassen</em>: De grafiek voor de zuurstof laat de partiële
zuurstof druk zien zoals gemeten door de sensoren van de CCR. In tegenstelling
tot een open circuit setup (waar pO<sub>2</sub> waarden berekend worden op basis van
gassamenstelling en duikdiepte), is, in de CCR mode, deze informatie gemeten.
In beginsel is dit een redelijke vlakke lijn overeenkomend met het instelde
setpoint van de CCR</p></div>
<div class="paragraph"><p>De gemiddelde pO<sub>2</sub> is niet een gemiddelde waarde zoals eventueel opgeleverd
door de CCR, maar wordt door <em>Subsurface</em> op de volgende wijze berekend:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Voor twee O<sub>2</sub> sensoren, wordt de gemiddelde waarde berekend.
</p>
</li>
<li>
<p>
Voor drie O<sub>2</sub> sensoren (zoals APD) wordt ook de gemiddelde waarde berekend,
tenzij er meer dan 0,1 bar verschil is bij gelijktijdige metingen; een dergelijke
meting wordt als onjuist beschouwd, en niet gebruikt in de berekening. Als dus
één uit drie sensoren teveel afwijkt, wordt deze niet gebruikt in de berekening.
</p>
</li>
<li>
<p>
Als er geen informatie van O<sub>2</sub> sensoren beschikbaar is, wordt de pO<sub>2</sub> waarde
beschouwd als gelijk aan het ingestelde setpoint.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>De gemiddelde pO<sub>2</sub> (van de sensoren) wordt aangegeven met een groene lijn in
het duikprofiel scherm. De zuurstof setpoint data, alsmede de geregistreerde
waarden door de individuele zuurstofcellen kunnen in het het duikprofiel worden
getoond. De kunnen worden aangezet in het <em>Voorkeuren</em> scherm, zie
<a href="#S_CCR_options"><em>Bestand → Voorkeuren → Profiel</em></a>).</p></div>
<div class="paragraph"><p>Het van toepassing zijde deel van het <em>voorkeuren</em> scherm is hieronder zichtbaar
met twee keuzevakjes om de pO<sub>2</sub> grafieken zichtbaar te maken (met het selecteren
in het duikprofiel scherm natuurlijk).</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/CCR_preferences_f20.jpg" alt="Figuur: CCR voorkeuren paneel" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Het eerste keuzevakje (Toon setpoint wanneer pO<sub>2</sub> getoond wordt) toont een
rode lijn, over de groene lijn van de gemiddelde pO<sub>2</sub> (van de sensoren). Dit maakt
het eenvoudig vergelijken van setpoint en gemeten waarden door de sensoren mogelijk
zoals hieronder getoond.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/CCR_setpoint_f20.jpg" alt="Figuur: CCR setpoint en po2 grafiek" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Het tweede keuzevakje (Toon individuele sensor waarden wanneer pO<sub>2</sub> getoond wordt)
laat de individuele sensor waarden zien met volgende kleurcodering:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Sensor 1: grijs
</p>
</li>
<li>
<p>
Sensor 2: blauw
</p>
</li>
<li>
<p>
Sensor 3: bruin
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Zoals hierboven beschreven, toont de groene lijn de gemiddelde pO<sub>2</sub>. Hiermee
is een eenvoudig vergelijk mogelijk tussen de individuele sensoren en het gemiddelde
hetgeen nuttig kan zijn om onjuist reagerende sensoren te detecteren.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/CCR_sensor_data_f20.jpg" alt="Figuur: CCR sensor data graph" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Sensor en setpoint data kunnen gelijktijdig door selectie van beide keuzevakjes worden
getoond. Partiële drukken van stikstof en helium (als van toepassing) worden op gelijke
wijze getoond zoals bij open circuit duiken.</p></div>
<div class="paragraph"><p><em>Gebeurtenissen</em>: Diverse gebeurtenissen worden vastgelegd, zoals het wisselen tussen
de loop van de CCR en open circuit. Dit soort gebeurtenissen worden getoond als
gele driehoekjes op het profiel, en details worden getoond in de <a href="#S_InfoBox">Informatie Box</a>.</p></div>
<div class="paragraph"><p><em>Cilinder drukken</em>: Sommige CCR duikcomputers, zoals die van de Poseidon MkVI leggen
ook de cilinder druk vast. Deze drukken worden over het diepte profiel als
groene lijn getoond. Daarnaast zijn ook de begin en eind druk ingevuld van zoals
de zuurstof als diluent in het <em>Uitrusting</em> tabblad.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Hieronder staat een duikprofiel van een CCR duik, met setpoint en sensor
informatie, en daarnaast ook nog cilinder druk informatie. In dit specifieke
geval stemt de sensor data goed overeen met het gekozen setpoint.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/CCR_dive_profile_f22.jpg" alt="Figuur: CCR duikprofiel" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p><em>Uitrusting-specifieke informatie</em>: Specifieke informatie mbt. bijvoorbeeld een CCR duik,
wordt door <em>Subsurface</em> in het <a href="#S_ExtraDataTab">Extra data tabblad</a> getoond.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Het decompressie plafond zoals dat berekend wordt door <em>Subsurface</em> is niet erg
precies, want met name de stikstof en helium druk in de unit wordt niet gerapporteerd
in de uitvoer van de duikcomputer. Veel CCR duikcomputers rapporteren echter wel
een zelf berekend decompressie plafond met inachtneming van alle sensor data van de
unit. Met</p></div>
<div class="imageblock">
<div class="content">
<img src="images/icons/cceiling.jpg" alt="DC deco plafond icoon" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>wordt het tonen van het, door de duikcomputer, berekende plafond aangezet.</p></div>
<div class="paragraph"><p>De standaard kleur voor het door de duikcomputer berekende plafond is wit.
Dit kan veranderd worden naar rood via het <em>Bestand → Voorkeuren → Profiel</em>.
Hieronder staat een voorbeeld van een duik met een duikcomputer berekend plafond:</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/CCR_dive_ceilingF22.jpg" alt="Figuur: CCR computer-gegenereerd deco plafond" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Meer apppatuur specifieke informatie over het laden van CCR logs uit Poseidon MkVI en
APD apparatuur staan in
<a href="#_appendix_b_dive_computer_specific_information_for_importing_dive_information">Bijlage B</a>.</p></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="_meer_informatie_over_duiken_in_het_logboek">6. Meer informatie over duiken in het logboek</h2>
<div class="sectionbody">
<div class="sect2">
<h3 id="_de_duikkaart_gebruiken_om_meer_informatie_te_verkrijgen">6.1. De Duikkaart gebruiken om meer informatie te verkrijgen</h3>
<div class="paragraph"><p>De duikkaart heeft een aantal knoppen nuttig om diverse aspecten van een duik te bewerken. Deze zijn</p></div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/MapViewMode.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Met deze knop kan gekozen worden voor een kaart of een satelliet beeld.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/MapViewPlus.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Zoom in. Selecteer een kleiner gebied.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/MapViewMinus.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Zoom out. Selecteer een groter gebied.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="imageblock" style="text-align:left;">
<div class="content">
<img src="images/MapMenu.jpg" alt="FIGURE: Map menu" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Een "Hamburger" knop in de rechts-boven hoek met de volgende functies:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Open locatie in <em>Google Maps</em>. Opent Google Map met een marker op de locatie.
</p>
</li>
<li>
<p>
Kopieer locatie naar clipboard (decimaal). Kopieert de coördinaten van de huidige duik locatie
naar het clipboard, in decimale notatie: -25.933905 30.710572
</p>
</li>
<li>
<p>
Kopieer locatie naar clipboard (sexagesimaal). Kopieert de coördinaten van de huidige duik locatie
naar het clipboard, in sexagesimale notatie: 25°56’02.058"S 30°42’38.059"E
</p>
</li>
<li>
<p>
Selecteer zichtbare duiken. Dit selecteert alle duiken die zichtbaar zijn op de
kaart in de Duiklijst. Handig om allen duiken in een gebied te bekijken of
of statistieken ervoor te berekenen.
</p>
</li>
</ul></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_het_strong_informatie_strong_tabblad_voor_individuele_duiken">6.2. Het <strong>Informatie</strong> tabblad (voor individuele duiken)</h3>
<div class="paragraph"><p>Het Informatie tabblad toont enige samenvattende informatie over
de geselecteerde duik in de <strong>Duiklijst</strong>. Nuttige informatie zoals
oppervlakte interval, maximum en gemiddelde diepte, gebruikte hoeveelheden
gas, gasverbruik, opgelopen CNS en OTU waarden.</p></div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/info.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Gasgebruik en SAC berekeningen:
<em>Subsurface</em> berekent gasgebruik en SAC waarden met inachtneming van het
niet-ideale gedrag van gassen onder druk. Met name bij drukken hoger dan
200 bar levert dit een nauwkeurigere berekening. Zie
<a href="#SAC_CALCULATION">Bijlage F</a> voor meer informatie.</td>
</tr></table>
</div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="S_ExtraDataTab">6.3. <strong>Extra Gegevens</strong> tabblad (normaal gesproken voor een enkele duik)</h3>
<div class="paragraph"><p>Veel duikcomputers kunnen meer data opleveren dan regulier in duiklog programma’s
verwerkt kan worden en veel kunnen verschillen tussen individuele type duikcomputers.
Voorbeelden zijn: meta data over een duik, batterij status, niet-vliegen tijd,
ingestelde decompressie parameters. Waar mogelijk wordt deze data op het
<strong>Extra Gegevens</strong> tabblad weergegeven. Hieronder een voorbeeld van dit soort data
uit een Poseidon rebreather.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/ExtraDataTab_f20.jpg" alt="Figuur: Extra Gegevens tabblad" />
</div>
</div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_strong_statistieken_strong_tabblad_voor_meerdere_duiken">6.4. <strong>Statistieken</strong> tabblad (voor meerdere duiken)</h3>
<div class="paragraph"><p>Het Statistieken tabblad geeft een samenvatting over meerdere duiken zoals
geselecteerd in de <strong>Duiklijst</strong>. Het totaal aantal geselecteerde duiken, maximum en
minimum diepte, enzovoort.</p></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="S_DiveProfile">6.5. Het <strong>Duikprofiel</strong></h3>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Profile2.jpg" alt="Typisch duikprofiel" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Het duikprofiel paneel is het meest gedetailleerde scherm van <em>Subsurface</em> om
een duik te bekijken. Het paneel heeft een lijst knoppen aan de linkerzijde om
diverse delen van de grafiek uit en aan te zetten. Meer informatie over deze
knoppen staat hieronder. Het primaire item in het paneel is de diepte gedurende de
duik in relatie tot de tijd. Door middel van een kleur worden de afdaal- en
opstijgsnelheid in relatie tot geadviseerde snelheden getoond. De volgende
kleuren worden gebruikt:</p></div>
<div class="tableblock">
<table rules="all"
width="100%"
frame="border"
cellspacing="0" cellpadding="4">
<col width="33%" />
<col width="33%" />
<col width="33%" />
<tbody>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table"><strong>Kleur</strong></p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table"><strong>Afdaalsnelheid (m/min)</strong></p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table"><strong>Opstijgsnelheid (m/min)</strong></p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">Rood</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">> 30</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">> 18</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">Oranje</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">18 - 30</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">9 - 18</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">Geel</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">9 - 18</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">4 - 9</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">Lichtgroen</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">1.5 - 9</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">1.5 - 4</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">Donkergroen</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">< 1.5</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">< 1.5</p></td>
</tr>
</tbody>
</table>
</div>
<div class="paragraph"><p>Het profiel toont ook gemeten diepte op markante punten, zoals bodemfase. Een
grijze lijn geeft de gemiddelde diepte tot dat punt in de duik weer.</p></div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/scale.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">In enkele gevallen is het duikprofiel kleiner dan het gehele paneel. Door het
gebruik van de <strong>Grafiek Schalen</strong> knop kan dit worden opgelost.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><p><strong>Water temperatuur</strong> wordt getoond als een blauwe lijn onder de diepte grafiek,
met een aantal gemeten waarden.</p></div>
<div class="sect3">
<h4 id="S_InfoBox">6.5.1. De <strong>Informatie Box</strong></h4>
<div class="paragraph"><p>De <strong>Informatie Box</strong> toont een groot aantal items. Standaard staat de box in de
linker boven hoek van het profiel, maar hij kan worden versleept, en de nieuwe
positie wordt behouden tussen sessies.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/InfoBox2.jpg" alt="Figuur: Information Box" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Als de muis pointer in het profiel scherm staat, toont de box de details
behorende bij het punt waar de pointer staat (zie de figuren hierboven). Door
het verplaatsen van de pointer, wordt telkens de data geactualiseerd naar de nieuwe
locatie van de pointer. Er is een uitgebreide lijst items die kunnen worden
getoond, zoals: tijdstip in de duik (@ symbool), diepte, druk in gebruikte cilinder,
opstijg- en afdaal snelheid, gasgebruik (SAC), pO<sub>2</sub>, Maximum gebruiksdiepte (MOD),
Equivalente lucht diepte (EAD), Equivalente narcotische diepte (END), Equivalente
lucht dichtheid diepte (EADD, ook als gasdichtheid in g/l), decompressie verplichting,
tijd naar oppervlakte (TTS),
berekend plafond. Een aantal van deze items kunnen worden aan- en uitgezet via knoppen
aan de linker zijde:</p></div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/MOD.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content"><strong>MOD in-/uitschakelen</strong>. Deze wordt bepaald op basis van het gekozen
gas, en de instelling van de maximum pO<sub>2</sub>. Voor lucht (21%) is deze ongeveer 57m
bij een pO<sub>2</sub> van 1.4 bar welke is gedefinieerd in <strong>Voorkeuren</strong> (kies <em>Bestand →
Voorkeuren → Profiel</em> en zet de <em>pO<sub>2</sub> in berekenen MOD</em>). Dieper dan de MOD van
een gas duiken verhoogt de kans op zuurstofvergiftiging.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/NDL.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content"><strong>NDL/TTS in-/uitschakelen</strong>. NDL (Niet decompressie limiet) is de tijd die duiker
nog kan doorbrengen op de huidige diepte zonder een verplichte decompressie op te lopen.
Als deze wordt overschreden is er sprake van een verplicht plafond en wordt dit TTS
(Time to Surface, Totale opstijgtijd) genoemd. TTS bevat zowel de opstijgtijd als
alle verplichte decompressie tijd. <em>Subsurface</em> berekent de TTS op basis van het
huidige gas, zonder rekening te houden met mogelijke gaswissels in het verdere
verloop van de duik. Omdat TTS langer dan 2 uur te onbetrouwbaar wordt, wordt die
aangegeven als >2h.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/SAC.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content"><strong>SAC in-/uitschakelen</strong>. De SAC is het naar de oppervlakte genormaliseerde gasgebruik
van de duiker in liters per minuut. Het werkelijk gasgebruik is natuurlijk gekoppeld
aan de duikdiepte (10 meter diep = 2x SAC, 20 meter diep = 3x SAC), maar een SAC is
een nuttig vergelijkingsmiddel tussen duiken. Eenheid is liters/min of (imperiaal)
kubieke ft/min.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/EAD.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content"><strong>EAD, END, EADD in-/uitschakelen</strong>. Toont de equivalente lucht diepte (EAD)
voor duiken met Nitrox en equivalente narcotische diepte (END) voor duiken met Trimix.
Dit zijn nuttige berekeningen voor duikers die duiken met dit soort gassen.
EAD is de diepte van een hypothetische duik op lucht met dezelfde pN<sub>2</sub> als
de huidige duikdiepte op Nitrox. Onder de aanname dat alleen stikstof zorgt voor
decompressieverplichting, is de EAD de diepte die de deco bepaald.
In analogie is de equivalente narcotische diepte (END) de diepte van een
hypothetische duik op lucht met gelijke pN<sub>2</sub> + pO<sub>2</sub> (aanname, zuurstof is
ook narcotisch) voor de huidige duikdiepte op Trimix. De duiker kan een gelijke
mate van narcose ervaren als een duik op lucht naar de END diepte.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><p>Figuur (<strong>B</strong>) hierboven toont een informatie box met vrijwel alle mogelijke waarden.</p></div>
<div class="sect4">
<h5 id="S_gas_pressure_graph">De gasdruk grafiek</h5>
<div class="paragraph"><p>Aan de linkerzijde van de <strong>Informatie box</strong> staat een (kleine) verticale grafiek
die de gasdrukken van stikstof (en helium indien van toepassing) toont die de
duiker ademde op het geselecteerde moment in de duik. Het moment is het tijdstip
dat is aangegeven bij het @ symbool.
De tekening hieronder toont aan de linker zijde de betekenis van de verschillende
onderdelen van de grafiek.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/GasPressureBarGraph.jpg" alt="Figuur:Gas Pressure bar Graph" />
</div>
</div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Het lichtgroene gebied geeft de gasdruk van alle ingeademde gassen weer met als
bovenste begrenzing de totale gasdruk gemeten vanaf de onderste begrenzing. Dit is
een <em>relatieve</em> druk, en geeft dus geen absolute druk weer.
</p>
</li>
<li>
<p>
De horizontale zwarte lijn onder de bovenste begrenzing van het lichtgroene gebied
toont de evenwichtsdruk van alle INERTE gassen tezamen (meestal alleen stikstof,
en bij Trimix ook helium). In dit voorbeeld gebruikt de duikers EAN32, dus de
evenwichtsdruk is 68% vanaf de afstand tussen de onderkant van de grafiek tot de
totale gasdruk.
</p>
</li>
<li>
<p>
het donkergroene gebied toont de gasdrukken in de 16 Bühlmann weefselcompartimenten,
met de snelste weefsels aan de linker zijde.
</p>
</li>
<li>
<p>
De bovenste zwarte horizontale lijn heeft de bovenste limiet aan van de inerte gasdruk
bepaald door de gradiënt factor die van toepassing is op de huidige diepte in het
duikprofiel. De gradiënt factor is een interpolatie tussen de FLow en GFHigh waarden
zoals gespecificeerd in het Profiel deel van de <em>Voorkeuren</em>.
</p>
</li>
<li>
<p>
De ondergrens van het rode gebied geeft de via Bühlmann afgeleide M-waarde aan. Dit
is de gasdruk van de inerte gassen vanaf waar sterke belontwikkeling kan plaatsvinden,
hetgeen resulteert in een significant risico op decompressieziekte.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Deze vijf waarden worden getoond in het linker figuur hierboven. De manier waarop de
gasdruk grafiek gedurende een duik veranderd is te zien aan de rechter zijde van
de genoemde figuur, voor een duik met EAN32.</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Grafiek <strong>A</strong> toont de start van een duik weer. De drukken in alle weefsels zijn
in evenwicht met de druk aan de oppervlakte, want er heeft nog geen duik plaatsgevonden.
</p>
</li>
<li>
<p>
Grafiek <strong>B</strong> toont de situatie na een afdaling naar 30m diep. Een paar snelle weefsels
hebben tijd gehad om te reageren op deze afdaling, dus er is een heel klein bultje
te zien aan de linker kant van het donkergroene gebied, maar veel is het niet, en de
inmiddels opgebouwde drukken in de weefsels zijn nog ver onder het evenwicht.
</p>
</li>
<li>
<p>
Grafiek <strong>C</strong> toont de situatie na 30 minuten op 30 m. De snelle weefsels hebben
inmiddels een evenwicht bereikt (ze raken de zwarte lijn van de evenwichtsdruk).
De trage weefsels zijn nog druk aan het opbouwen.
</p>
</li>
<li>
<p>
Grafiek <strong>D</strong> toont de drukken na het opstijgen naar 4.5m diep. Omdat in de opstijging de
ingeademde (en omgevings-) druk afneemt van 4 bar naar 1.45 bar, zijn de drukken in de
weefsels nu hoger dan de totale gasdruk, en naderen de waarde van de gradiënt factor
(de tweede horizontale zwarte lijn). Verder opstijgen leidt tot overschrijding van
de gradiënt factor (GFHigh), hetgeen gevaarlijk is.
</p>
</li>
<li>
<p>
Grafiek <strong>E</strong> toont de situatie na 10 minuten op 4.5m. De snelle weefsel drukken zijn gedaald,
en zoals verwacht zijn de trage weefsels niet veel veranderd. De snelle weefsels
zijn echter zoveel lager, dat ze niet meer in de buurt van de GHhigh waarde zitten, en
verder opstijgen dus mogelijk is.
</p>
</li>
</ul></div>
</div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_door_de_duikcomputer_vastgelegde_gebeurtenissen">6.5.2. Door de duikcomputer vastgelegde gebeurtenissen</h4>
<div class="paragraph"><p>Veel duikcomputers leggen diverse gebeurtenissen vast tijdens een duik. Zoals bijvoorbeeld
alarmen voor een te hoge pO<sub>2</sub>, te snelle opstijgingen, overschrijden van
de niet decompressie limiet (NDL). Andere gebeurtenissen daarentegen wordt als
waarschuwingen beschouwd, zoals een te lage reserve in een cilinder, een
deepstop nodig is, of er naar een ander gas moet worden gewisseld voor een duik met
meerdere cilinders. Sommige duikcomputers rapporteren daarnaast ook nog berichten,
zoals het begin van een veiligheidsstop, of het bereiken van een aantal OTUs.
Alarmen, waarschuwingen en berichten verschillen tussen verschillende duikcomputers;
sommige rapporteren geen van de genoemde meldingen, andere kunnen ze allemaal,
of zelfs meer tonen. Het is derhalve een functie van de duikcomputer. Daarnaast
is <em>Subsurface</em> niet altijd in staat om alle soorten meldingen weer te geven van
zoals deze uit een specifieke duikcomputer kunnen worden vastgelegd.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Meldingen worden getoond op het duikprofiel met verschillende symbolen. Een wit
rond symbool met de letter <em>i</em> voor een bericht, een gele driehoek voor een waarschuwing,
en een rode driehoek voor een alarm. Door met de muis op een symbool te gaan staan,
verschijnt er enige toelichting is de <em>Informatie box</em>. Zie figuur hieronder.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/profile_symbols.jpg" alt="Figuur: Profiel bericht symbolen" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Sommige duikcomputers kunnen ook bladwijzers aanmaken via een gebruikershandeling
op de duikcomputer. Deze worden getoond als een kleine rode vlag, en worden verder
besproken in <a href="#S_Bookmarks"><em>bladwijzers toevoegen</em></a>.</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_de_profiel_toolbar">6.5.3. De Profiel Toolbar</h4>
<div class="paragraph"><p>Het duikprofiel kan uitgebreid worden met grafieken die de <strong>partiële gasdrukken</strong>
van O<sub>2</sub>, N<sub>2</sub>, en He weergeven (zie figuur hierboven), door <em>Subsurface</em> berekende
decompressie informatie, alsmede de door de duikcomputer
berekende deco plafonds. Natuurlijk alleen zichtbaar als er werkelijk een
decompressie verplichting is. pO<sub>2</sub> heeft een groene lijn, pN<sub>2</sub> een zwarte,
en pHe een donkerrode. Deze grafieken staan onder het duikprofiel en de temperatuur
grafiek.</p></div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/O2.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Toon de pO<sub>2</sub>.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/N2.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Toon de pN<sub>2</sub>.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/He.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Toon de pHe. Alleen zinvol voor ademgassen met helium natuurlijk.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><p>De <strong>gasgebruik</strong> grafiek toont de druk in de cilinder gedurende de duik. Deze
grafiek neemt de diepte in beschouwing, dus het is geen rechte lijn. Zoals in
de diepte grafiek, geeft de helling van de lijn het huidige gasgebruik (SAC) aan,
in het geval van een lucht geïntegreerde duikcomputer. De kleur van de lijn is
niet één of andere absolute waarde, maar een relatieve waarde gerelateerd aan
de gemiddelde SAC, waarbij rood en oranje perioden aangeven met een verhoogd
gasgebruik en groen een verlaagd gasgebruik.</p></div>
<div class="paragraph"><p>In planner mode is de SAC, zoals ingesteld, constant gedurende de bodemfase en
de decompressiefase. De kleur van de lijn geeft hier dan ook de gasdichtheid weer,
en niet de SAC.</p></div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/Heartbutton.png" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Door op de hartslag knop te klikken, wordt, voor duikcomputers die met
een hartslagmeter zijn uitgerust, de hartslag getoond.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><p>In- en uitzoomen in het duikprofiel scherm is mogelijk met het scroll wieltje
van de muis of de juiste beweging op het trackpad. Standaard toont <em>Subsurface</em>
een gebied dat groot genoeg is voor een duik van 30 minuten naar 30m (100ft) diep.
Op deze manier zijn korte or ondiepe duiken eenvoudig te zien.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/MeasuringBar.png" alt="Figuur: Measuring Bar" />
</div>
</div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/ruler.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Met de <strong>meetlat in-/uitschakelen</strong> knop kunnen details voor een deel van het duikprofiel worden
bepaald. Versleep de rode begin- en eindpunten naar de gewenste locatie
op het profiel, en een aantal (nuttige) waarden worden onder de lijn getoond.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/ShowPhotos.png" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Met de <strong>toon/verberg foto’s</strong> knop kunnen foto’s die aan een duik zijn gekoppeld
als miniatuurafbeeldingen op het duikprofiel worden getoond. Als deze knop niet
actief is, worden de foto’s niet getoond.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><p>In het profiel kan ook het door de duikcomputer berekende decompressie plafond worden
getoond (of preciezer, de diepste berekende decompressie stop) als rode laag. Niet
alle duikcomputers leggen deze informatie vast; bijvoorbeeld alle Suunto computers
doen dit niet. <em>Subsurface</em> berekent ook zelf het decompressie plafond en kan deze tonen
als groene laag. Een rode laag en groene laag zullen vrijwel nooit overeenstemmen.
Er kan sprak zijn van verschillende decompressiemodellen, andere instellingen, en zelfs
als deze identiek zijn, is de kans op verschillen aanwezig. Zo zal <em>Subsurface</em> vaker een
decompressie stop of plafond aangeven dan een duikcomputer. De meeste duikcomputers
"kijken vooruit" door de opstijging mee te stellen in de berekening, waar <em>Subsurface</em>
dit niet doet. Tijdens de nog uit te voeren opstijging wordt natuurlijk al een
deel van de (ondiepe) deco gedaan, dus hoewel we technisch gesproken, sprake is
van een deco plafond, zal deze vanzelf verdwijnen tijdens de opstijging zelf.
Dit levert een iets langere NDL tijd op.</p></div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/cceiling.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Als de duikcomputer een plafond berekend, en deze beschikbaar maakt voor <em>Subsurface</em>
kan deze worden getoond als rood (of wit) gebied door de knop "Door DC aangegeven
plafond in-/uitschakelen" te kiezen. De instelling rood of wit wordt gedaan
in de Voorkeuren.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/ceiling1.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Met de knop "Berekend plafond in-/uitschakelen" kan het door <em>Subsurface</em> berekende
plafond worden getoond als groene laag. Zie <strong>A</strong> in het figuur hieronder. De
instelling kan op twee manieren nog verder worden gedetailleerd:</td>
</tr></table>
</div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/ceiling2.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Met de knop "Berekening van alle compartimenten in-/uitschakelen" kunnen alle
weefselcompartimenten conform Bühlmann worden getoond. Zie <strong>B</strong> in het figuur hieronder.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/ceiling3.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">
<div class="paragraph"><p>Met de knop "Berekend plafond in 3m stappen in-/uitschakelen" wordt
het berekend plafond met nog meer detail weergegeven. Zie <strong>C</strong> in het figuur hieronder.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Ceilings2.jpg" alt="Figuur: Ceiling with 3m resolution" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Instelling van gradiënt factoren beïnvloedt sterk de berekende decompressie plafonds
en stop dieptes. Meer informatie over gradiënt factoren in
<a href="#GradientFactors_Ref">Gradiënt Factor Voorkeuren</a>. De op dit moment in
gebruik zijnde factoren staan in groen bovenaan in het duikprofiel scherm (aangenomen
dat in de Voorkeuren voor Bühlmann is gekozen). Deze parameters zijn NIET afkomstig uit
de gebruikte duikcomputer, maar zijn de parameters die door <em>Subsurface</em> worden gebruikt
om de decompressieverplichting te berekenen. Meer externe informatie over Bühlmann
is te vinden op:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<a href="http://www.tek-dive.com/portal/upload/M-Values.pdf">Understanding M-values by Erik Baker, <em>Immersed</em> Vol. 3, No. 3.</a>
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="http://www.rebreatherworld.com/general-and-new-to-rebreather-articles/5037-gradient-factors-for-dummies.html">Gradient factors for dummies, by Kevin Watts</a>
</p>
</li>
</ul></div>
</td>
</tr></table>
</div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/ShowCylindersButton.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Door het kiezen van dit icoon, wordt onderaan het <strong>Duikprofiel</strong> een balk getoond met
gebruikte gassen gedurende de duik. Zuurstof wordt met groen getoond, stikstof
met geel, en helium met rood. De figuur hieronder gebruikt eerst een trimix cilinder
(rood en groen), gevolgd door een nitrox cilinder (geel en groen) na 23 minuten.
Lucht wordt met blauw gerepresenteerd.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/ShowCylinders_f20.jpg" alt="Figuur: Cylinder use graph" />
</div>
</div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/heatmap.png" alt="Note" />
</td>
<td class="content">
<div class="paragraph"><p>Door het kiezen van dit icoon, wordt de zogenaamde heatmap getoond. De heatmap toont,
over het verloop van de duik, de inerte gasdrukken in de 16 weefselcompartimenten zoals
gedefinieerd in het Bühlmann model. Blauw betekent lage gasdruk (onderdruk) in een compartiment
en dus een toenemende druk in dat weefsel. Groen naar rood betekent overdruk in een weefsel
en dus afnemende druk in dat weefsel. De weefsels zijn van boven naar beneden gerangschikt
van snel naar langzame weefsels. In de figuren hieronder wordt verder ingegaan op het
lezen van de heatmap.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Heatmap.jpg" alt="Figuur: Inerte gasdruk weefsel heatmap" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Figuur <strong>A</strong> aan de linker zijde toont de <a href="#S_gas_pressure_graph">gasdruk grafiek</a> zoals
deze te zien is in de <strong>Informatie box</strong>, welke de huidige (op met moment waar de muis
pointer staat in het duikprofiel) inerte gasdruk weergeeft. De inerte gasdruk in de
16 weefselcompartimenten met aan de linker zijde de snelle weefsels, en aan de rechter
zijde de trage weefsels. Zie <a href="#S_gas_pressure_graph">gasdruk grafiek</a> voor meer
details over deze grafiek.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Figuur <strong>B</strong> toont de gradiënt van de unieke kleuren, over het gehele bereik van
de inerte gasdrukken. Het is nu mogelijk een afbeelding te maken van de 16 verticale
donkergroene balkjes uit figuur <strong>A</strong> naar een kleur in figuur <strong>B</strong>. Zo heeft, bijvoorbeeld,
het snelste weefsel (meest linkse balkje) in figuur <strong>A</strong> een hoogte die correspondeert
met een groene kleur in figuur <strong>B</strong>. In analogie, correspondeert het hoogste balkje
in <strong>A</strong> met een de kleur geel in <strong>B</strong>. Op deze wijze kunnen alle balkjes uit <strong>A</strong>
vertaald worden in een kleur.</p></div>
<div class="paragraph"><p>De kleuren vertegenwoordigen drie gebieden van gasdruk in de weefsels:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Het onderste gebied in <strong>B</strong> (gemarkeerd <em>On-gassing</em>) omvat de kleuren
blauw tot zwart, en representeren de gasdrukken onder de evenwichtsdruk (de
onderste zwarte lijn in <strong>A</strong>). De eenheid van meten is het percentage (%) van
de inerte gasdruk, in relatie tot de evenwichtsdruk. In dit gebied worden
de weefsels verder gevuld, want de gasdruk in de weefsels is lager dan
de evenwichtsdruk. Zwarte gebieden tonen aan dat er evenwicht is bereikt tussen
de inerte gasdruk in een weefsel en de omgevingsdruk. De omgevingsdruk varieert
natuurlijk met de duikdiepte.
</p>
</li>
<li>
<p>
Het centrale gebied in <strong>B</strong> bevat de kleuren zwart tot lichtgroen. Hier is
de inerte gasdruk in een weefsel hoger dan de evenwichtsdruk, maar lager dan
de omgevingsdruk. In dit gebied is decompressie inefficiënt omdat de gradiënt
van de inerte gasdruk in een weefsel naar de omgevingsdruk relatief klein is.
Dit zijn de donkergroene gebieden.
</p>
</li>
<li>
<p>
Het bovenste gebied in <strong>B</strong> (gemarkeerd <em>Off-gassing</em>) bevat de kleuren van
lichtgroen tot rood en wit, en representeert gasdrukken in weefsels groter
dan de omgevingsdruk (bovenkant lichtgroene gebied in <strong>A</strong>). De eenheid van meten
is het percentage (%) van de inerte gasdruk in een weefsel relatief en opzichte
van de Bühlmann M-waarde gradiënt (onderkant van het rode gebied in <strong>A</strong>). Dit soort
gasdrukken in weefsels treden met name op tijden opstijgingen. Onder de 100% is
er sprake van een veilige en efficiënte deco, en dit is het gebied met
lichtgroen, geel en oranje. Boven 100% (rood tot wit in <strong>B</strong>) wordt de
M-waarde gradiënt overschreden en neemt de kans op decompressieziekte snel toe.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Figuur <strong>C</strong> toont de afbeelding van de hoogte van alle verticale balkjes in <strong>A</strong>,
met de snelle weefsels (links in <strong>A</strong>) afgebeeld aan de boven zijde van <strong>C</strong> en
de langzame weefsels aan de onderkant van <strong>C</strong>. Het hoogste verticale balkje in <strong>A</strong>
(de 3e vanaf links) wordt zo afgebeeld als en geel vierkantje op de 3e plek van boven
in de kolom van 16 weefsels. Hiermee is de kolom een momentopname van de
gasdrukken in de 16 weefsels in relatie tot het decompressie model.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Figuur <strong>D</strong> is nu een verzameling van kolommen zoals in <strong>C</strong> over een periode van
10 minuten van een duik met de tijd als horizontale as. Snelle weefsels boven,
en langzame beneden. De kolom uit <strong>C</strong> is te zien op de tijds-as tussen 9 en 10 minuten.</p></div>
<div class="paragraph"><p>De kleuren van de heatmap worden niet beïnvloed door de keuze van de gradiënt
factoren. Dit komt omdat de heatmap relatief ten opzichte van de Bühlmann M-waarde
gradiënt is, en niet ten opzichte van een gekozen gradiënt factor. Meer (externe)
informatie zie:</p></div>
<div class="paragraph"><p><a href="http://www.tek-dive.com/portal/upload/M-Values.pdf">Understanding M-values by Erik Baker, <em>Immersed</em> Vol. 3, No. 3.</a></p></div>
<div class="paragraph"><p>Omdat de kleuren in de heatmap niet bepaald worden door de gradiënt factoren, kan de heatmap
ook gebruikt worden met het VPM-B decompressie model.</p></div>
<div class="paragraph"><p>De figuur hieronder vergelijkt een profiel en heatmap voor twee duiken naar 60m: de
eerste met het Bühlmann model en de tweede met het VPM-B model. Beide profielen hebben
gelijke totale decompressietijd (door de specifieke keuze van de instellingen van de modellen),
maar het VPM-B model vereist meer stoptijd op diepte.</p></div>
<div class="paragraph"><p>In beide profielen neemt de inerte gasdruk in de snelle weefsels (uiteraard) sneller
toe dan die in de langzame weefsels, waarbij de kleuren van lichtblauw, via blauw en
paars naar zwart gaan. In analogie vind het omgekeerde proces plaats bij de opstijging.
Snelle weefsels geven sneller het opgenomen gas af bij iedere decompressie stop, waarbij de
kleuren van rood, via oranje en geel naar groen en zwart gaan.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Bij het vergelijken van de twee profielen met de heatmap is te zien dat de introductie van
relatief diepe stops, de oververzadiging (gradiënt) in de snelle weefsels in de vroege
fase van de opstijging minder is. Echter, door de diepe stops gaat de verzadiging van de
langzame weefsels langer door, hetgeen ervoor zorgt dat de oververzadiging (gradiënt)
hoger is in de ondiepe fase van de deco.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/tissueHeatmap.jpg" alt="Figuur: Inerte gasdruk heatmap" />
</div>
</div>
</td>
</tr></table>
</div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_het_duikprofiel_context_menu">6.5.4. Het duikprofiel context menu</h4>
<div class="paragraph"><p>Het context menu voor het duikprofiel wordt geopend door met rechter muisknop te
klikken in het profiel scherm. Met dit menu kunnen bladwijzers, gaswissels,
of CCR setpoint instellingen worden ingevoerd, voor die gevallen waar deze
niet uit de duikcomputer worden geïmporteerd. De markeringen worden geplaatst
op het diepte profiel, op de locatie waar het context menu werd geopend.
Bij gaswissels dient een gas te worden geselecteerd waar naar toe gewisseld
gaat worden. De lijst met te kiezen gassen komt uit het <strong>Uitrusting</strong> tabblad.
Een setpoint wissel opent een invoerveld wat de waarde van het nieuwe setpoint kan
worden ingevoerd. Een setpoint met waarde 0.0 betekent een wissel naar open circuit
(bailout scenario), en setpoint ongelijk 0.0 betekent CCR gebruik.
Door rechts te klikken op een markering kan er ook gekozen worden om deze te
verwijderen. Ook kunnen markeringen verborgen worden (en weer getoond).</p></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="_het_logboek_organiseren_meerdere_duiken_tegelijk_bewerken">7. Het logboek organiseren (meerdere duiken tegelijk bewerken)</h2>
<div class="sectionbody">
<div class="sect2">
<h3 id="S_DiveListContextMenu">7.1. Het Duiklijst context menu</h3>
<div class="paragraph"><p>Verschillende bewerkingen kunnen voor een enkele, of een aantal duiken tegelijkertijd,
via het context menu van de <strong>Duiklijst</strong> worden gedaan. Deze kan geopend worden met
de rechter muisknop, na selectie van de gewenste duik(en).</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/ContextMenu.jpg" alt="Figuur: Context Menu" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Het context menu wordt bij veel onderstaande functies gebruikt.</p></div>
<div class="sect3">
<h4 id="S_Divelist_columns">7.1.1. Getoonde kolommen in de <strong>Duiklijst</strong> aanpassen</h4>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/DiveListOptions.jpg" alt="Voorbeeld: Duiklijst info opties" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>De standaard kolommen in de <strong>Duiklijst</strong> zijn: nr., datum, waardering, diepte, duur
en locatie. Door met de rechter muisknop te klikken in de kopregel, kunnen
kolommen aan en uit gezet worden, zie de figuur hierboven. De lijst wordt direct
aangepast op de nieuwe selectie, en instellingen worden bewaard tussen verschillende
sessies van <em>Subsurface</em>.</p></div>
<div class="paragraph" id="S_Photos_divelist"><p>De <em>Foto’s</em> kolom toont een icoon dat aangeeft dat er foto’s gekoppeld zijn
aan de duik. Er zijn drie mogelijke iconen:</p></div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/duringPhoto.png" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Deze duik heeft foto’s gedurende de duik, dus onder water.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/outsidePhoto.png" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Deze duik heeft foto’s voor of na de duik. Nuttig voor bijvoorbeeld oppervlakte
foto’s vanaf de boot.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/inAndOutPhoto.png" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Deze duiken heeft zowel onder water foto’s als foto’s voor of na de duik.</td>
</tr></table>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="S_Renumber">7.2. Hernummer van duiken</h3>
<div class="paragraph"><p>Duiken worden normaal gesproken oplopend genummerd, er zijn echter situaties waarbij
de normale nummering niet juist is. Bijvoorbeeld door het importeren van oude duiken,
of het samenvoegen van twee duiken. Dit alles kan worden opgelost door te
hernummeren. Kies uit het hoofdmenu <em>Logboek → Hernummeren</em> en heeft het gewenste
begin nummer in de scherm dat dan verschijnt. Op deze wijze worden alle duiken in
de <strong>Duiklijst</strong> hernummerd.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Het is ook mogelijk een aantal duiken te hernummeren. Selecteer de gewenste duiken
en selecteer het context menu <em>Duik(en) opnieuw nummeren</em>. Ook hier dient het gewenste
beginnummer te worden ingevoerd.</p></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="S_Group">7.3. Duiken groeperen en bewerken van trips</h3>
<div class="paragraph"><p>Voor regelmatige duikers kan de <strong>Duiklijst</strong> snel erg lang worden. <em>Subsurface</em>
kan duiken groeperen in trips. De automatische groepering doet dit door duiken
die niet meer dan twee dagen als oppervlakte interval onder een enkele kop samen
te vatten als <em>trip</em>. Hieronder in figuur <strong>A</strong> staat een niet gegroepeerde lijst,
met in figuur <strong>B</strong> de gegroepeerde versie:</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Group2.jpg" alt="Figuur: Duiken groeperen" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Ga naar het hoofdmenu <em>Logboek → Automatisch groeperen</em> om deze groepering uit
te voeren.</p></div>
<div class="sect3">
<h4 id="_de_titel_en_bijbehorende_trip_informatie_bewerken">7.3.1. De titel en bijbehorende trip informatie bewerken</h4>
<div class="paragraph"><p>Na het automatisch groepen in trips is de titel van een trip beperkt ingevuld.
Door op de titel van de trip te klikken worden alle duiken van de trip geselecteerd,
en veranderd het <strong>Notities</strong> tabblad in een <strong>Trip notities</strong> tabblad. Hier kan
algemene informatie over de gehele trip worden genoteerd, zoals bijvoorbeeld, gebruikte
duikcentrum, boot, weer/omstandigheden gedurende de trip, enzovoort. Kies na
invullen de "Wijzigingen opslaan" knop in de blauwe balk, de data wordt bewaard,
en de aanpaste trip titel is zichtbaar in de <strong>Duiklijst</strong>.</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_duiken_in_een_specifieke_trip_bekijken">7.3.2. Duiken in een specifieke trip bekijken</h4>
<div class="paragraph"><p>Door op de [+/-] knop te klikken opent en sluit het tonen van de individuele duiken in
de trip. Alle trips kunnen in één keer geopend en gesloten worden via het context
menu.</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_meerdere_trips_samenvoegen_tot_een_enkele_trip">7.3.3. Meerdere trips samenvoegen tot een enkele trip</h4>
<div class="paragraph"><p>Na het selecteren van een trip, kan de trip erboven of eronder ermee worden
samengevoegd via het concext menu. (Trip met onderstaande toevoegen, Trip
met bovenstaande toevoegen).</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_een_trip_opsplitsen_in_meerdere_trips">7.3.4. Een trip opsplitsen in meerdere trips</h4>
<div class="paragraph"><p>Als een trip bijvoorbeeld tien duiken omvat en deze moet gesplitst worden in twee
trips (vier duiken in de eerste, en zes duiken in de tweede trip), selecteer
dan de bovenste vier duiken, en gebruik de "Nieuwe trip hierboven invoegen" optie
uit het context menu. Het figuur hieronder toont de begin (bij <strong>A</strong>) en de
eindsituatie (bij <strong>B</strong>).</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/SplitDive3a.jpg" alt="Figuur: Splits een trip in twee trips" />
</div>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_een_individuele_duik_bewerken">7.4. Een individuele duik bewerken</h3>
<div class="sect3">
<h4 id="_een_duik_verwijderen">7.4.1. Een duik verwijderen</h4>
<div class="paragraph"><p>Duiken kunnen permanent verwijderd worden via het context menu
<em>verwijder duik(en)</em> of de delete toets op het toetsenbord. Voorbeelden zijn
testduiken van de fabrikant, erg korte duiken.</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_een_duik_uit_een_trip_verwijderen">7.4.2. Een duik uit een trip verwijderen</h4>
<div class="paragraph"><p>Een duik kan uit een trip worden verwijderd met de context menu optie
<em>Duik(en) uit trip verwijderen</em>. De verwijderde duiken worden boven
of onder de trip geplaatst, afhankelijk van de datum van de duik(en).</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_duik_en_toevoegen_aan_een_trip_direct_erboven">7.4.3. Duik(en) toevoegen aan een trip direct erboven</h4>
<div class="paragraph"><p>Geselecteerde duiken kunnen aan een nieuwe trip toegevoegd worden via
het context menu <em>Nieuwe trip hierboven invoegen</em>.</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_tijdstip_van_één_of_meer_duiken_verschuiven">7.4.4. Tijdstip van één of meer duiken verschuiven</h4>
<div class="paragraph"><p>Soms is het nodig om de starttijd van één of meer duiken aan te passen. Bijvoorbeeld
doordat de duiken in een andere tijdzone zijn gemaakt, of de klok van de duikcomputer niet
juist stond ingesteld. Selecteer daartoe de betreffende duiken, en kies
<em>Tijdstip verschuiven</em>, specificeer het tijdsverschil, en kies later of vroeger.</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_meerdere_duiken_samenvoegen_tot_één_duik">7.4.5. Meerdere duiken samenvoegen tot één duik</h4>
<div class="paragraph"><p>Soms is een oppervlakte interval lang genoegd zodat de duikcomputer de duik splitst
in twee (of meer) duiken. Selecteer deze duiken, en kies <em>Geselecteerde duiken samenvoegen</em>
om deze duiken weer samen te voegen.
Soms is het nodig de <strong>Notities</strong> overeenkomstig aan te passen. Hieronder een voorbeeld
van een samengevoegde duik:</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/MergedDive.png" alt="Voorbeeld: Samengevoegde duik" />
</div>
</div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_splits_geselecteerde_duiken">7.4.6. Splits geselecteerde duiken</h4>
<div class="paragraph"><p>In een aantal gevallen het het gewenst om een duik in meerdere duiken te splitsen.
Dit is mogelijk door de betreffende duiken te selecteren en uit het context menu
de juiste optie te kiezen. <em>Subsurface</em> splitst dan de duiken op de plekken
waar de duikdiepte minder dan 1m is.</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_foto_8217_s_vanuit_files_aan_een_duik_koppelen">7.4.7. Foto’s vanuit files aan een duik koppelen</h4>
<div class="paragraph"><p>Dit onderwerp wordt besproken in <a href="#S_LoadImage">foto’s aan een duik koppelen</a>.</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_foto_8217_s_vanaf_internet_aan_een_duik_koppelen">7.4.8. Foto’s vanaf internet aan een duik koppelen</h4>
<div class="paragraph"><p>Dit onderwerp wordt besproken in <a href="#S_LoadImage">foto’s aan een duik koppelen</a>.</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_ongedaan_maken_van_duik_manipulaties">7.4.9. Ongedaan maken van duik manipulaties</h4>
<div class="paragraph"><p>Een aantal belangrijke aanpassingen zoals hierboven beschreven, waaronder
<em>verwijder duiken</em>, <em>voeg duiken samen</em>, <em>splits duiken</em>, <em>hernummer duiken</em>,
en <em>verschuif duik tijdstip</em>. Kies hiervoor uit het hoofdmenu het item <em>Bewerken → Ongedaan maken</em>,
en <em>Opnieuw</em> om weer terug te keren.</p></div>
</div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="S_Filter">7.5. De duiklijst filteren</h3>
<div class="paragraph"><p>Duiken in de <strong>Duiklijst</strong> kunnen worden gefilterd; het selecteren van een aantal
duiken op basis van eigenschappen. Zo kan er gefilterd worden op trefwoorden,
duiklocatie, buddy of duikleider en het gedragen duikpak. Zo kan bijvoorbeeld
gefilterd worden op alle grotduiken met een bepaalde buddy.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Selecteer uit het hoofdmenu <em>Logboek → duiklijst filteren</em> om het filter paneel te
openen aan de bovenkant van het scherm. Rechtsboven staan drie iconen. Met de gele
gebogen pijl (meest links) kan het filter teruggezet worden, de groene pijl (middelste
icoon) kan het filter paneel geminimaliseerd (maar nog steeds actief) gemaakt worden,
en het meest rechtse icoon (rood kruisje) herstelt het filter en sluit deze (zie
figuur hieronder).</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Filterpanel.jpg" alt="Figuur: Filter panel" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Vier filter criteria kunnen worden gebruikt om de duiklijst te filteren:
persoon (buddy/duikleider), duiklocatie, trefwoorden, duikpak. Ieder
criterium kan ook beperkt worden door een aantal beginletters in te typen in het
veld boven de lijs. Het intikken van <em>ca</em> bij trefwoorden laat dan bijvoorbeeld
alleen <em>cave</em> en <em>cavern</em> zien.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Het filter wordt actief als er minstens één keuzevakje is geselecteerd. In één
kolom (criterium) gelden meerdere geselecteerde als <em>OF</em> selectie (met Bob of
Alice als buddy). Tussen de kolommen is de <em>EN</em> selectie van toepassing (een
grotduik met Bob).</p></div>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="S_ExportLog">8. De duiklog of delen van de duiklog exporteren</h2>
<div class="sectionbody">
<div class="paragraph"><p>Er zijn twee manieren om duik informatie uit <em>Subsurface</em> te exporteren:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Exporteer duikinformatie naar <em>Facebook</em>
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="#S_Export_other">Exporteer duikinformatie naar andere bestemmingen of formaten</a>
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="sect2">
<h3 id="S_Facebook">8.1. Exporteer duikinformatie naar <em>Facebook</em></h3>
<div class="paragraph"><p>Exporteren naar <em>Facebook</em> werkt op een andere manier dan andere vormen van
export, met name omdat er een verbinding met <em>Facebook</em> aanwezig moet zijn die
is ingelogd. Selecteer vanuit het hoofdmenu <em>Deel via → Facebook</em> (zie figuur
<strong>A</strong> hieronder). Een inlogscherm voor <em>Facebook</em> verschijnt (zie figuur
<strong>B</strong> hieronder), en log in bij <em>Facebook</em>.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Het is eenvoudig te zien in het hoofdmenu of er een verbinding met <em>Facebook</em>
actief is. In het <em>Deel via</em> menu is de <em>Facebook knop</em> grijs en niet-selecteerbaar
als er geen verbinding is (figuur <strong>A</strong> hieronder).</p></div>
<div class="paragraph"><p>Eenmaal ingelogd op <em>Facebook</em> wordt er een paneel getoond met het bericht:
"Gebruik het <em>Deel via</em> menu om de verbinding van Subsurface met uw Facebook
account te sluiten.". Sluit dit paneel.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/facebook1.jpg" alt="Figuur: Facebook login" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Met de verbinding met <em>Facebook</em> geactiveerd is het overdragen van een duik naar
<em>Facebook</em> eenvoudig. Selecteer eerst de duik in de <strong>Duiklijst</strong>. Selecteer dan
uit het hoofdmenu <em>Deel via → Facebook</em>. Er verschijnt een dialoog, waarin
aangegeven kan worden welke informatie naast het duikprofiel, moet worden
overgedragen naar <em>Facebook</em> (zie figuur <strong>A</strong> hieronder).</p></div>
<div class="paragraph"><p>Om een duikprofiel naar <em>Facebook</em> te exporteren is de naam van een (foto) album
nodig. De keuzevakjes aan de linker zijde bepalen welke data uit het logboek
eveneens wordt geëxporteerd. Deze verschijnen in het tekst veld aan de rechter zijde,
welke verder handmatig kan worden aangepast. Nadat alles naar wens is ingevuld,
kan via de <em>OK</em> knop de feitelijke export worden gedaan. Als de export gereed is
volgt een bevestiging.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Zowel het album als de geëxporteerde profiel (met annotaties) is in <em>Facebook</em> als
privé aangemerkt, en de rechten van de geëxporteerde data moeten dus handmatig
in <em>Facebook</em> worden gezet zoals gewenst.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/facebook2.jpg" alt="Figuur: Facebook data submission" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>De verbinding met <em>Facebook</em> kan nu worden afgesloten als dat gewenst is. Gebruik
hiervoor uit het hoofdmenu <em>Deel via → Verbinding verbreken met → Facebook</em> (
figuur <strong>B</strong> hierboven).</p></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="S_Export_other">8.2. Exporteer duikinformatie naar andere bestemmingen of formaten</h3>
<div class="paragraph"><p>Andere dan <em>Facebook</em> exports kunnen gevonden worden door in het hoofdmenu
<em>Bestand → Exporteren</em> te kiezen. De exporteer dialoog biedt de mogelijkheid
om ALLE, of alleen de in de <strong>Duiklijst</strong> geselecteerde duiken, te exporteren. Kies
de gewenste mogelijkheid. Zie afbeeldingen hieronder.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Export_f20.jpg" alt="Figuur: Export dialog" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Voor een export kan uit meerdere formaten worden gekozen:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>Subsurface XML</em> formaat. Dit is het standaard formaat dat <em>Subsurface</em> gebruikt.
</p>
</li>
<li>
<p>
Universal Dive Data Format (<em>UDDF</em>). Zie <em>http://uddf.org</em> voor meer informatie.
UDDF is een generiek, op XML gebaseerd, formaat bedoeld om communicatie tussen
duikcomputers en programmatuur mogelijk te maken.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Divelogs.de</em>, een Internet-gebaseerd (online) duiklog website. Om duiken naar
<em>Divelogs.de</em> te kunnen exporteren, is een account nodig. Log in op <em>http://en.divelogs.de</em>
en maak daar een account aan.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>DiveShare</em> is eveneens een Internet-gebaseerd (online) duiklog website, welke
met name gericht is op recreatieve duikers. Ook hier is een account nodig en
registreren kan op <em>http://scubadiveshare.com</em>.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>CSV duik details</em>, welke de meest relevante informatie over een duik bevat.
De volgende velden zijn aanwezig: duiknummer, datum, tijd, buddy, duikduur,
diepte, temperatuur, luchtdruk. Kortweg, vrijwel alle data die recreatieve duikers
in handmatig ingevoerde logboeken invoeren.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>CSV duikprofiel</em>, die alle details van een duikprofiel bevat:
tijdstip in de duik, diepte, temperatuur (van elke geëxporteerde duik).
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>HTML</em> formaat, waarbij de duiken in HTML worden geëxporteerde, en dus leesbaar
met een internet browser. Javascript moet beschikbaar zijn. De HTML export kan niet
worden bewerkt (vanuit <em>Subsurface</em>), en bevat vrijwel alle data zoals deze in
de divelog beschikbaar is. Een uitzondering zijn de berekende gegevens in het
<strong>Duikprofiel</strong> paneel zoals plafond, berekende cilinder drukken, partiële drukken,
en MOD. De HTML export bevat een zoek optie om snel door de log te kunnen zoeken.
De HTML export wordt gespecificeerd op het tweede tabblad van de export dialoog
(zie figuur <strong>B</strong> hierboven). Typische gebruik van deze HTML export is het exporteren
van je gehele logboek om deze eenvoudig mee op reis te nemen, handig voor die
duikcentra die graag je duik historie bekijken voordat ze zaken met je willen doen.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Wereldkaart</em> formaat, waarbij de duiken naar een wereldkaart als HTML
bestand worden geëxporteerd. Dit is natuurlijk met name zinvol voor duiken op
een bekende GPS locatie. De kaart is niet te bewerken (vanuit <em>Subsurface</em>), en
bij het selecteren van een duik, word de bijbehorende informatie getoond, zoals
hieronder getoond.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/mapview_f20.jpg" alt="Figuur: HTML Map export" />
</div>
</div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>TeX</em> formaat; een bestandsformaat gebruikt in het TeX programma (veel
in gebruik in wetenschappelijke publicaties). Gebruik de <em>.tex</em> extensie
voor deze bestanden. Ook heb je een sjabloon bestand nodig dat je kan laden via
<a href="http://www.atdotde.de/%7erobert/subsurfacetemplate/">http://www.atdotde.de/~robert/subsurfacetemplate/</a>.
Plaats het sjabloon in dezelfde folder als de geëxporteerde duiken,
en draai "plain TeX" (dus geen LaTeX), bijvoorbeeld door <em>pdftex filename.tex</em>
vanaf de commando regel uit te voeren.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/texexample.png" alt="Figuur: Export to TeX" />
</div>
</div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>Diepte foto(s)</em>, maakt een tekst bestand met alle foto bestanden die
aan de geselecteerde duiken in de <strong>Duiklijst</strong> zijn gekoppeld, inclusief
de diepte waarop de foto(s) zijn genomen.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Algemene instellingen</em>, op het HTML tabblad, bied de volgende instellingen:
</p>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Subsurface nummers: Als deze optie is geselecteerd worden de duik nummers uit
<em>Subsurface</em> getoond, anders worden de duiken genummerd vanaf 1.
</p>
</li>
<li>
<p>
Exporteer Jaarlijkse Statistieken: Als deze optie is geselecteerd, wordt aan HTML
exports ook de jaarlijkse statistieken tabel toegevoegd.
</p>
</li>
<li>
<p>
Exporteer enkel lijst: alleen een lijst met datum, tijd, diepte, duikduur wordt
geëxporteerd, en verdere detail informatie (zoals duikprofiel) is niet beschikbaar.
</p>
</li>
</ul></div>
</li>
<li>
<p>
Bij <em>Opmaakstijl Opties</em> staan enkele stijl gerelateerde instellingen, zoals
lettertype en grootte.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Exporteren naar andere formaten kan bijvoorbeeld ook via externe partijen, zoals
<em>www.divelogs.de</em>.</p></div>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="S_Cloud_access">9. De <em>Subsurface</em> duiklog in de cloud plaatsen</h2>
<div class="sectionbody">
<div class="paragraph"><p>Voor vrijwel alle duikers, is het bijhouden van een duiklogboek belangrijk. Het
is niet alleen een vastlegging van duiken voor het plezier, maar het is ook
vaak een voorwaarde voor vervolg training, en soms zelfs toelating tot bepaalde
duik locaties. De beveiliging is belangrijk. Opslaan in de cloud is bijvoorbeeld
een oplossing voor de beschikbaarheid in geval de hard schijf stuk gaat, of in geval
van verlies of diefstal van de computer. Een bijkomend voordeel is dat je bij je
logboek kan op iedere plek in de wereld (met een internet verbinding). Dit is
(mede) de reden dat er online logboeken bestaan, zoals <em>divelogs.de</em> en <em>Diving Log</em>.</p></div>
<div class="paragraph"><p><em>Subsurface</em> bevat een eigen en naadloos geïntegreerde cloud oplossing, die
beschikbaar is voor alle <em>Subsurface</em> gebruikers. Opslaan en teruglezen vanuit de cloud
is net zo eenvoudig als het gebruiken van een lokaal bestand. De enige voorwaarde is
dat je je eerst registreert als gebruiker. Dit werkt op de volgende wijze:</p></div>
<div class="sect2">
<h3 id="_een_cloud_account_aanmaken">9.1. Een cloud account aanmaken</h3>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Ga in het hoofdmenu naar <em>Bestand → Voorkeuren → Netwerk</em>.
</p>
</li>
<li>
<p>
Voer onder het kopje <em>Subsurface cloud opslag</em> een geldig email adres in.
</p>
</li>
<li>
<p>
Voer een wachtwoord in.
</p>
</li>
<li>
<p>
Kies nu <em>Toepassen</em>. Het email adres en wachtwoord worden naar de server
gestuurd. De server stuurt een PIN code terug via het email adres zoals opgegeven.
Dit is de enige reden waarvoor <em>Subsurface</em> het email adres nodig heeft. Het scherm
heeft nu ook een veld om de PIN code in te voeren.
</p>
</li>
<li>
<p>
Voer nu de PIN code in. Dit veld is alleen zichtbaar als de server wacht op een
PIN bevestiging van het email adres.
</p>
</li>
<li>
<p>
Kies nu opnieuw <em>Toepassen</em>. Het account wordt nu gemarkeerd met "rechten gecontroleerd",
en de <em>Subsurface</em> cloud opslag is nu gereed voor gebruik.
</p>
</li>
</ul></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_de_em_subsurface_cloud_opslag_em_gebruiken">9.2. De <em>Subsurface cloud opslag</em> gebruiken</h3>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Op moment dat de cloud opslag is geactiveerd verschijnen er twee nieuwe items
in het <em>Bestand</em> menu uit het hoofdmenu: <em>open cloud opslag</em> en <em>bewaar in cloud opslag</em>.
Met deze opties kan het logboek respectievelijk geopend en bewaard worden
in de cloud opslag.
</p>
</li>
<li>
<p>
In <em>Voorkeuren → Algemeen</em> kan de <em>Subsurface</em> cloud
opslag ook als standaard worden ingesteld. Op deze manier wordt bij opstarten vanzelf
de duiklog uit de cloud gehaald, en bij afsluiten weer daar bewaard.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Subsurface</em> bewaard een lokale kopie van de cloud data, en je kunt daardoor ook
doorwerken aan je logboek zonder internet verbinding. Op moment dat de internet
verbinding weer operationeel is, wordt de lokale kopie en de versie in de
cloud gesynchroniseerd.
</p>
</li>
</ul></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="S_Cloud_storage">9.3. Browser toegang tot de <em>Subsurface cloud opslag</em></h3>
<div class="paragraph"><p>Op moment dat je logboek in de cloud staat, is het ook mogelijk met een
browser je logboek te bekijken. Ga naar
<a href="https://cloud.subsurface-divelog.org"><em>https://cloud.subsurface-divelog.org</em></a>,
en log in met je email adres en wachtwoord zoals gebruikt in de desktop PC
voor de cloud. Je krijgt dat toegang tot een HTML export van de laatste versie
van je duiklog. Dit logboek bevat alleen opgeslagen data, en toont geen
berekende data zoals in het <strong>Duikprofiel</strong> paneel.</p></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_andere_clouds">9.4. Andere clouds</h3>
<div class="paragraph"><p>Als je liever geen gebruikt wilt maken van de eigen <em>Subsurface</em> cloud, kun
je je logboek natuurlijk ook opslaan op een bestaande cloud aanbieder op het
internet. <a href="https://www.dropbox.com/"><em>Dropbox</em></a> biedt bijvoorbeeld (gratis)
opslag aan die vanaf je desktop PC gezien kan worden als een lokale schijf.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Cloud.jpg" alt="Figuur: Dropbox folder" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>De <em>Dropbox</em> programmatuur maakt een kopie van de inhoud van je <em>Dropbox</em> internet
cloud bestanden op je desktop PC, en wijzigingen die je maakt op de desktop worden
automatisch gesynchroniseerd op moment dat er een internet verbinding is. Natuurlijk
gebruik je de normale <em>open</em> en <em>bewaar</em> logboek menu items om een logboek op
<em>Dropbox</em> te openen en sluiten. Vergelijkbare mogelijkheden zijn er via Google Drive
of Amazon.</p></div>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="S_user_space">10. Meerdere <em>Subsurface</em> gebruikers op één desktop computer</h2>
<div class="sectionbody">
<div class="paragraph"><p>Het komt af en toe voor dat meerdere gebruikers op één desktop computer gebruik
willen maken van <em>Subsurface</em>. Bijvoorbeeld meerdere leden van een familie, of
één familielid dat de duikcomputers voor het hele gezin wil bewerken. Er zijn
twee manieren om dit te doen.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>A)</strong> Als verschillende gebruikers op de desktop/notebook inloggen met dezelfde
gebruikersnaam, is de eenvoudigste manier om alle gebruikers een eigen duiklog bestand
te geven. Zo gebruikt John bijvoorbeeld het bestand <em>johns-divelog</em> en Joan het
bestand <em>joans-divelog</em>. Kies bij het openen van het logboek (via het <em>hoofdmenu →
Bestand → Open</em>) het juiste bestand. Een nadeel van deze methode is dat de
standaard instellingen worden gedeeld tussen John en Joan, en dat is mogelijk
ongewenst of onhandig. Ook is het cloud account in beginsel bedoeld voor één
gebruiker; er is ook maar één instelling voor het cloud account en telkens
wijzigen is onhandig. Een betere methode is het opstarten van <em>Subsurface</em> met
een optie op de commando regel: <em>--user=<user name></em>. John start dan <em>Subsurface</em>
met:</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>subsurface --user=John</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>en Joan met:</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>subsurface --user=Joan</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>Op deze manier hebben alle gebruikers een eigen set standaard instellingen, en
een eigen cloud account. Door het maken van een snelkoppeling is het opstarten
met verschillende commando regel opties eenvoudig. Ook kunnen alle gebruikers
dan hun eigen logboek op een mobiel apparaat bekijken met
<a href="https://subsurface-divelog.org/documentation/subsurface-mobile-user-manual"><em>Subsurface-Mobile</em></a>.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>B)</strong> De beste methode is (natuurlijk) alle gebruikers van de desktop/notebook een
eigen gebruikersnaam te geven. <em>Subsurface</em> werkt dan ook onafhankelijk van de andere
gebruikers van de desktop, en heeft iedereen automatisch eigen instellingen, cloud
account, etc.</p></div>
</div>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="S_PrintDivelog">11. Afdrukken van een duiklog</h2>
<div class="sectionbody">
<div class="paragraph"><p><em>Subsurface</em> heeft een eenvoudige en flexibele manier om een gehele duiklog, of
een aantal geselecteerde duiken af te drukken. Voor-geïnstalleerde of eigen gemaakte
sjablonen kunnen worden gebruikt om de opmaak van de pagina’s in te stellen.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Een aantal zaken dienen vooraf te worden besloten:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Moet de gehele duiklog worden afgedrukt of een aantal geselecteerde duiken?
Selecteer in het laatste geval de gewenste duiken in de <strong>Duiklijst</strong>.
</p>
</li>
<li>
<p>
Als ook de duikprofielen worden afgedrukt, kan met de knoppenbalk links van het
profiel de partiële druk grafieken aan- of uitgezet worden. Als ze op het scherm staan
verschijnen ze ook op de afdruk.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Het scherm hieronder (figuur <strong>A</strong>) verschijnt als uit het hoofdmenu <em>Bestand → Afdrukken</em>
wordt geselecteerd. Drie instellingen dienen te worden gedaan:</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Print1_f22.jpg" alt="Figuur: Afdruk dialoog" />
</div>
</div>
<div class="olist arabic"><ol class="arabic">
<li>
<p>
Selecteer <em>Afdruktype</em>:
</p>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>Duik lijst print</em>: Druk de duiken uit de <strong>Duiklijst</strong> af met profiel en andere gegevens.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Statistieken print</em>: Druk de jaarlijkse statistieken af.
</p>
</li>
</ul></div>
</li>
<li>
<p>
Selecteer <em>Afdrukopties</em>:
</p>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Druk alleen de (voor het openen van de afdruk dialoog) geselecteerde duiken af.
Als deze optie uit staat, worden alle duiken uit de <strong>Duiklijst</strong> afgedrukt.
</p>
</li>
<li>
<p>
Door <em>Afdrukken in kleur</em> te selecteren worden de duiken in kleur afgedrukt,
anders in zwart-wit.
</p>
</li>
</ul></div>
</li>
<li>
<p>
Selecteer bij <em>Sjabloon</em> de wijze van afdrukken. Er zijn verschillende
mogelijkheden (zie figuur <strong>B</strong> hierboven).
</p>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>Table</em>: Deze print een samengevatte lijst van de geselecteerde duiken (zie hieronder)
</p>
</li>
</ul></div>
</li>
</ol></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Print_summarylist_f22.jpg" alt="Figuur: Print samenvatting" />
</div>
</div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>Flow layout</em>: Deze print de tekst van iedere duik, zonder het duikprofiel
(zie hieronder):
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Print_flow_layout_f22.jpg" alt="Figuur: Print flow layout" />
</div>
</div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>One Dive</em>: Druk één duik per pagina af, inclusief het duikprofiel
(zie hieronder):
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/print2_f22.jpg" alt="Figuur: Print één duik / page" />
</div>
</div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>Two Dives</em>: Druk twee duiken per pagina af, inclusief het duikprofiel.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Six Dives</em>: Druk zes duiken per pagina af, inclusief het duikprofiel.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Met <em>Voorbeeldweergave</em> (zie figuur <strong>A</strong> aan het begin van deze paragraaf)
kan een voorbeeld afdruk gemaakt worden op het scherm. Na sluiten van het voorbeeld
kunnen de opties opnieuw aangepast worden zodat de gewenste afdruk ontstaat.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Selecteer vervolgens de <em>Afdrukken</em> knop (zie figuur <strong>A</strong> aan het begin van
deze paragraaf). Hierdoor verschijnt het, bij het gebruikte besturingssysteem
behorende, afdruk scherm waarin de te gebruiken printer en de opties van deze
printer gekozen kunnen worden (zie figuur hieronder).</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Print_print_f22.jpg" alt="Figuur: Print dialoog" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Kies tot slot het de print knop van het scherm. Hieronder een klein voorbeeld
van de uitvoer van één specifieke pagina.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Printpreview.jpg" alt="Figuur: Print preview page" />
</div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_een_eigen_print_sjabloon_maken_gevorderd">11.1. Een eigen print sjabloon maken (gevorderd)</h3>
<div class="paragraph"><p>Door het maken van een eigen print sjabloon kan de uitvoer volledig naar
eigen behoefte worden ingericht. <em>Subsurface</em> gebruikt HTML voor de opmaak van
afgedrukte uitvoer. Sjablonen kunnen worden gemaakt, geëxporteerd, geïmporteerd en
verwijderd met de betreffende knoppen in het sjabloon deel van figuur <strong>A</strong>
aan het begin van deze paragraaf). In <a href="#S_APPENDIX_E">Bijlage E</a> staat detail
informatie over het maken of aanpassen van een sjabloon.</p></div>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="S_Configure">12. Een duikcomputer configureren</h2>
<div class="sectionbody">
<div class="paragraph"><p>Met <em>Subsurface</em> kunnen een aantal type duikcomputers geconfigureerd worden. Op
dit moment worden de Heinrichs-Weikamp (OSTC 2/2N/2C, OSTC 3, Sport) en Suunto Vyper
(Stinger, Mosquito, D3, Vyper, Vytec, Cobra, Gekko and Zoop) familie ondersteund.
Vele instellingen van deze duikcomputer kunnen gelezen, bewerkt en weer
terug geschreven worden. Zie
<a href="#_appendix_a_operating_system_specific_information_for_importing_dive_information_from_a_dive_computer">Bijlage A</a>
voor details over het op juiste wijze aansluiten van de duikcomputer.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Als de duikcomputer is aangesloten, kies dan uit het hoofdmenu <em>Bestand → Duikcomputer configureren</em>.
Selecteer het juiste device of mountpoint, en selecteer het juiste type
duikcomputer aan de linker zijde (zie figuur hieronder).</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Configure_dc_f20.jpg" alt="Figuur: Configureer duikcomputer" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Met de knoppen van het scherm zoals hierboven, kunnen de volgende bewerkingen
worden gedaan:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<strong>Beschikbare details ophalen</strong>. Hiermee worden de huidige instellingen van de
duikcomputer opgehaald, en in het scherm getoond.
</p>
</li>
<li>
<p>
<strong>Aanpassingen opslaan op het toestel</strong>. Hiermee worden de huidige waarden
opgeslagen op de duikcomputer.
</p>
</li>
<li>
<p>
<strong>Backup</strong>. Hiermee worden de huidige instellingen in een bestand worden
bewaard. Er wordt gevraagd naar een bestandsnaam.
</p>
</li>
<li>
<p>
<strong>Backup herstellen</strong>. Hiermee word een op schijf opgeslagen backup terug
op het scherm gezet. Om deze data achtereenvolgens op de duikcomputer te plaatsen,
dient <em>Aanpassingen opslaan op het toestel</em> te worden gekozen.
</p>
</li>
<li>
<p>
<strong>Firmware updaten</strong>. Als er een nieuwe versie van de firmware beschikbaar is,
wordt deze op de duikcomputer geplaatst.
</p>
</li>
</ul></div>
</div>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="S_Preferences">13. Gebruikers instellingen voor <em>Subsurface</em></h2>
<div class="sectionbody">
<div class="paragraph"><p>In het hoofdmenu onder <em>Bestand → Voorkeuren</em> kunnen vele standaard instellingen
gedefinieerd worden welke invloed hebben op wijze waarop <em>Subsurface</em> werkt en
informatie toont. De voorkeuren zijn verdeeld in zes onderdelen: <em>Algemeen</em>,
<em>Eenheden</em>, <em>Taal</em>, <em>Profiel</em>, <em>Netwerk</em> en <em>Georeferentie</em>, welke allen op
gelijke manier werken. Met <em>Toepassen</em> worden de aanpassingen tijdelijk (tijdens
de huidige sessie) toegepast. Met <em>Opslaan</em>, worden ze toegepast en bij de volgende
sessies ook gebruikt. Met <em>Cancel</em> worden aanpassingen niet toegepast.</p></div>
<div class="sect2">
<h3 id="_algemeen">13.1. Algemeen</h3>
<div class="paragraph"><p>Het <strong>Algemeen</strong> paneel heeft de volgende onderdelen:</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Pref1_f23.jpg" alt="Figuur: Voorkeuren algemeen pagina" />
</div>
</div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<strong>Lijsten en tabellen</strong>: Kies hier lettertype en grootte welke gebruikt wordt
voor lijsten (zoals de <strong>Duiklijst</strong>) en tabellen. Een kleinere letter zorgt
ervoor dat er meer duiken op het scherm passen.
</p>
</li>
<li>
<p>
<strong>Duiken</strong>: Specificeer hier het standaard duiklog bestand dat <em>Sursurface</em>
opent bij opstarten. Dit is een bestand met extensie <em>.xml</em> of <em>.ssrf</em>.
Er zijn drie mogelijkheden:
</p>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>Geen standaard bestand</em>: Als geselecteerd wordt er bij opstarten
geen duiklog bestand geopend.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Lokaal standaard bestand</em>: Als geselecteerd wordt er een duiklog bestand
van de lokale schijf geopend.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Cloud opslag standaard bestand</em>: Als geselecteerd opent <em>Subsurface</em>
de cloud opslag zoals gedefinieerd in de <em>Netwerk</em> voorkeuren (zie hieronder).
</p>
</li>
</ul></div>
</li>
<li>
<p>
<strong>Toon ongeldige duiken</strong>: Duiken kunnen gemarkeerd worden als ongeldig.
Bijvoorbeeld duiken in een zwembad, die wel bewaard moeten worden, maar niet getoond
in de <strong>Duiklijst</strong>
</p>
</li>
<li>
<p>
<strong>Standaard cilinder</strong>: Kies uit de keuzelijst de standaard cilinder die gebruikt
wordt in het <em>Uitrusting</em> tabblad van het <strong>Notities</strong> paneel.
</p>
</li>
<li>
<p>
<strong>Animaties</strong>: Sommige acties in het duikprofiel zijn animaties. Bijvoorbeeld,
de diepte- en tijd-assen. Met deze instelling kan de snelheid van de animatie worden
ingesteld. De waarde 0 is geen animatie.
</p>
</li>
<li>
<p>
<strong>Alle instellingen wissen</strong>: Met de knop hieronder kunnen alle instellingen
gewist en terug gezet worden naar standaard waarden.
</p>
</li>
</ul></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_eenheden">13.2. Eenheden</h3>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Pref2_f23.jpg" alt="Figuur: Voorkeuren eenheden pagina" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Kies tussen metrisch en imperiale eenheden voor diepte, druk, volume, temperatuur
en gewicht. Met de knoppen aan de bovenkant kan in één maal voor alles in metrisch
of alles in imperiaal worden gekozen. Daarnaast is het mogelijk een persoonlijke
instelling te maken met keuzes uit de metrische zijde en imperiale zijde.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Onafhankelijk van de bovenstaande keuzes, is duiktijd in te stellen in minuten
of seconden. Voor GPS coördinaten kan gekozen worden voor traditionele graden,
minuten, seconden, of voor decimale graden.</p></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_profiel">13.3. Profiel</h3>
<div class="paragraph"><p>Dit paneel heeft drie onderdelen:</p></div>
<div class="imageblock" id="S_CCR_options" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Pref4_f23.jpg" alt="Figuur: Profiel voorkeuren pagina" />
</div>
</div>
<div class="ulist" id="S_GradientFactors"><ul>
<li>
<p>
<strong>Gasdruk display instelling</strong>. Hoewel de pO<sub>2</sub> waarden het meest relevant zijn,
kunnen ook pN<sub>2</sub> en pHe ingesteld worden:
</p>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>Drempelwaarden</em>: <em>Subsurface</em> kan grafieken tonen van pO<sub>2</sub>, pN<sub>2</sub> en pHe
gedurende een duik. Selecteer hiervoor de gewenste grafieken met de knoppen
aan de linker zijde van het <strong>Duikprofiel</strong>. Als de drempelwaarden
overschreden worden, is de grafiek rood gekleurd. De pO<sub>2</sub> drempelwaarde is voor
meeste duikers het meest relevant met 1.40 bar een normale waarde.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>pO<sub>2</sub> in berekening MOD</em> wordt gebruikt om de maximaal bruikbare diepte
van een gas te bepalen. Een waarde tussen 1.40 en 1.60 bar is gebruikelijk.
</p>
</li>
<li>
<p>
CCR Opties: Deze opties zijn specifiek bedoeld voor CCR duiken:
</p>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>Duikplanner standaard setpoint</em>: Dit bepaalt het standaard O<sub>2</sub> setpoint
voor een CCR duikplan. Verdere setpoint aanpassingen kunnen met het profile context
menu worden ingevoerd.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>CCR: toon setpoint wanneer pO<sub>2</sub> getoond wordt:</em> Als deze keuze is geactiveerd,
toont een rode lijn het ingestelde setpoint naast een eventeel getoond gemeten
actuele pO<sub>2</sub>. Zie verder <a href="#S_CCR_dives">Closed Circuit Rebreather duiken</a>.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>CCR: toon individuele O<sub>2</sub> sensor waarden wanneer pO<sub>2</sub> getoond wordt:</em>
Als deze keuze geactiveerd is tonen verschillende lijnen (voor iedere sensor) de
gemeten O<sub>2</sub> sensor waarden. Zie verder <a href="#S_CCR_dives">Closed Circuit Rebreather duiken</a>.
</p>
</li>
</ul></div>
</li>
</ul></div>
</li>
<li>
<p>
<strong>Plafond display instelling</strong>. Deze instellingen hebben met name betrekking op
effecten van stikstof en helium in relatie tot de door <em>Subsurface</em> ondersteunde
decompressie modellen, en het tonen ervan in het duikprofiel:
</p>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>Toon door duikcomputer aangegeven plafond in rood</em>: Standaard wordt een
aangegeven plafond in wit getoond, tenzij deze keuze is gemaakt. Logischerwijs is
deze dan rood. Niet alle duikcomputers rapporteren een berekend plafond, maar als
een duikcomputer dit wel doet, kan er verschil bestaan in de berekening van <em>Subsurface</em>
en de duikcomputer, bijvoorbeeld door verschillende decompressie methode of instellingen
hiervan, of door het dynamische karakter van plafond berekeningen gedurende een duik.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Algoritme voor berekend plafond</em>. Kies tussen Bühlmann Z1H-L16 en VPM-B model:
</p>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>VPM-B</em>: Kies een niveau voor de conservatisme instelling. De waarden lopen van
0 (minst conservatief) tot en met 4 (meest conservatief).
</p>
</li>
<li>
<p>
Bühlmann: Stel de <em>gradiënt factoren</em> (GFlow en GFHigh) in ten behoeve van
de berekening volgens het ZH-L16 algoritme. GF_Low is de gradiënt factor die een
rol speelt op diepte, en GF_High speelt een rol dicht bij de oppervlakte. Op
tussenliggende dieptes wordt een gradiënt tussen GF_low en GF_High gebruikt.
De toepassing van gradiënt factoren heeft invloed op het conservatisme, op een
manier die lijkt op de toepassing van conservatisme instellingen op vele
duikcomputers. Hoe lager de waarde van de gradiënt factor, hoe conservatiever
de berekening met betrekking verzadiging met inert gas op diepte, en hoe diepte
het plafond komt te liggen. Een gradiënt factor waarde 20/60 kan als conservatief
worden beschouwd, en een 70/90 als agressiever.
</p>
</li>
</ul></div>
</li>
</ul></div>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph" id="GradientFactors_Ref"><p>Beslis verder of je <em>GFLow op max. diepte</em> wilt activeren. Als deze actief is wordt
GF_Low gebruikt voor het diepste punt van de duik en lineair geïnterpoleerd tot
GF_High aan de oppervlakte. Wanneer niet geactiveerd, wordt GF_Low gebruikt tussen
het diepste punt van de duik en de eerste decompressiestop, en vanaf daar wordt
GF_Low lineair geïnterpoleerd tot GF_High aan de oppervlakte. Zie de volgende
websites voor meer informatie:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<a href="http://www.tek-dive.com/portal/upload/M-Values.pdf">Understanding M-values door Erik Baker, <em>Immersed</em> Vol. 3, No. 3.</a>
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="http://www.rebreatherworld.com/general-and-new-to-rebreather-articles/5037-gradient-factors-for-dummies.html">Gradient factors for dummies, door Kevin Watts</a>
</p>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>pSCR opties</em>. Deze voorkeuren zijn bedoeld voor het plannen en berekenen van
duiken met een passieve semi-close rebreather (pSCR):
</p>
</li>
</ul></div>
</li>
<li>
<p>
<em>Metabolisme ratio:</em> Het aantal liters zuurstof dat gebruikt wordt per minuut.
Waardes tussen 0.7 en 0.9 liter/min zijn gebruikelijk.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Verdunningsratio:</em> De verhouding tussen gas dat verwijderd wordt uit de loop,
en het deel dat behouden blijft in de loop. 1:10 is een veel gebruikte verhouding.
Deze verhouding is afhankelijk van de fysieke verhouding tussen de grote en kleine
counter long van de pSCR, dus deze waarde is vaak terug te vinden in de handleiding
van het apparaat.
</p>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<strong>Allerlei</strong>
</p>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>Toon niet gebruikte flessen in het Uitrusting tabblad</em>: Als dit keuzevakje
is geselecteerd worden ook niet gebruikte cilinders in het Uitrusting tabblad
getoond. Wanneer niet geselecteerd, dient een cilinder gebruikt te worden tijdens
de duik om getoond te worden.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Toon gemiddelde diepte in profiel</em>: Als geselecteerd wordt het een
grijze lijn de gemiddelde diepte in het profiel weergegeven.
</p>
</li>
</ul></div>
</li>
</ul></div>
</li>
</ul></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_taal">13.4. Taal</h3>
<div class="paragraph"><p>Kies de taal die <em>Subsurface</em> gebruikt.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Pref3_f23.jpg" alt="Figuur: Voorkeuren taal pagina" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>De standaard instelling van <em>Subsurface</em> is de taal van het besturingssysteem
te gebruiken, maar een andere instelling is mogelijk door het kiezen van een
andere (ondersteunde) taal uit de keuzelijst, nadat het keuzevakje
<em>gebruik systeem standaardinstelling</em> is uitgezet. <strong>Het veranderen
van de taal vereist het opnieuw opstarten van <em>Subsurface</em>.</strong></p></div>
<div class="paragraph"><p>Ook kunnen hier gewenste formaten voor datum en tijd worden ingesteld.</p></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_netwerk">13.5. Netwerk</h3>
<div class="paragraph"><p>In deze voorkeuren worden de diverse communicatie mogelijkheden van <em>Subsurface</em>
met de buitenwereld ingesteld. Bijvoorbeeld voor communicatie met de <em>Subsurface</em>
cloud, de Companion App, of als het nodig of gewenst is via een proxy te
communiceren.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Pref5_f23.jpg" alt="Figuur: Voorkeuren Netwerk pagina" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Deze dialoog bestaat uit drie onderdelen:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>Proxy</em>:
Als er een proxy dienst wordt gebruikt, is dit de plek om deze te definiëren.
Stel het type, gebruikersnaam, wachtwoord en poortnummer in zodat <em>Subsurface</em>
automatisch een verbinding met Internet kan opzetten via deze proxy. De benodigde
informatie is over het algemeen afkomstig van de proxy dienst of ISP.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Subsurface</em> cloud opslag: Om de duiklog in de <em>Subsurface</em> cloud op te slaan
is een geldig email adres nodig en een wachtwoord. Er zijn daarnaast nog twee extra
instellingen.
</p>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>Synchroniseer met de cloud in de achtergrond?</em>: Als geselecteerd wordt de
synchronisatie uitgevoerd terwijl je kan doorwerken aan andere dingen in
<em>Subsurface</em>.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Wachtwoord lokaal bewaren?</em>: Het cloud wachtwoord wordt op de lokale schijf
bewaard. Merk op dat dit zonder versleuteling gebeurd in een leesbaar tekst
bestand.
</p>
</li>
</ul></div>
</li>
<li>
<p>
<em>Subsurface webservice</em>: Als je je aanmeldt bij de <a href="#S_Companion">Subsurface web service</a>
krijg je een lang, en bijna niet te onthouden zogenaamd <em>Standaard gebruikers ID</em>.
Dit is de plek om deze in te stellen. Door de optie <em>Bewaar gebruikers ID lokaal</em>
wordt deze lokaal bewaard.
</p>
</li>
</ul></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_georeferentie">13.6. Georeferentie</h3>
<div class="paragraph"><p><em>Subsurface</em> kan een geografische zoek actie uitvoeren om een naam bij een GPS
locatie te zoeken. Dit kan natuurlijk alleen als een duikstek een ingevulde GPS
lokatie heeft, die bijvoorbeeld handmatig, met de kaart rechtsonder, met de
Companion App of met <em>Sursurface-mobile</em> bepaald is. Voor deze functionaliteit is
een actieve internet verbinding nodig.</p></div>
<div class="paragraph"><p>De wijze van naamgeving kan via de voorkeuren worden ingesteld. Bijvoorbeeld
<em>Country/State/City</em> of <em>City/State/Country</em>. Zie figuur hieronder:</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Pref7_f23.jpg" alt="Figuur: Georeferentie paneel" />
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="S_DivePlanner">14. De <em>Subsurface</em> duikplanner</h2>
<div class="sectionbody">
<div class="paragraph"><p>De duikplanner is een geavanceerde optie van <em>Subsurface</em> die aangeroepen
kan worden via het hoofdmenu <em>Logboek → Duik plannen</em>. Het maakt decompressie
berekeningen mogelijk met het Bühlmann ZH-L16 algoritme inclusief de door
Erik Baker toegevoegde gradiënt factoren. Daarnaast is ook VPM-B aanwezig.</p></div>
<div class="sidebarblock">
<div class="content">
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/warning2.png" alt="Warning" />
</td>
<td class="content">De <em>Subsurface</em> duikplanner is EXPERIMENTEEL en veronderstelt dat
de gebruiker bekend is met de <em>Subsurface</em> gebruikers interface. De volgende
uitdrukkelijk voorwaarden zijn van toepassing:</td>
</tr></table>
</div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
De gebruiker is bekend met duik planning en heeft de noodzakelijke opleiding
om een duik te plannen.
</p>
</li>
<li>
<p>
De gebruiker plant duiken die binnen de eigen brevet beperkingen vallen.
</p>
</li>
<li>
<p>
Decompressie berekeningen gaan uit van een <em>gemiddeld persoon</em> en houden
geen rekening met persoonlijke gevoeligheid, gezondheid, historie of gedrag van
een individuele duiker.
</p>
</li>
<li>
<p>
De veiligheid van een duikplan hangt sterk af van de manier waarop de planner
wordt gebruikt.
</p>
</li>
<li>
<p>
De gebruiker is bekend met de <em>Subsurface</em> gebruikers interface.
</p>
</li>
<li>
<p>
Een gebruiker die onzeker is over enige voorwaarde hierboven doet er verstandig
aan de planner niet te gebruiken.
</p>
</li>
</ul></div>
</div></div>
<div class="sect2">
<h3 id="_het_em_subsurface_em_duikplanner_scherm">14.1. Het <em>Subsurface</em> duikplanner scherm</h3>
<div class="paragraph"><p>Zoals het hoofdscherm van <em>Subsurface</em>, is het scherm van de planner ook verdeeld
in verschillende onderdelen (zie figuur hieronder). De <strong>instellingen</strong> voor een duik
staan links en aan de onderkant van het scherm. De onderdelen zijn:
Beschikbare gasmengsels, Opstijg- en afdaalsnelheden, Planning, Gas opties en
Notities.</p></div>
<div class="paragraph"><p>De rechter bovenzijde is het <strong>plan paneel</strong> waar het duikprofiel door slepen en
klikken kan worden bewerkt, waarover hieronder meer. Dit maakt de <em>Subsurface</em>
uniek in zijn soort en gebruiksgemak.</p></div>
<div class="paragraph"><p>De rechter onderzijde is het <strong>tekst paneel</strong> waar de uitvoer van het plan, in
tekst, is weergegeven. Door deze weergave kan het plan eenvoudig naar andere
programmatuur worden overgedragen. Dit is ook het gebied waar waarschuwingen
over het duikplan worden weergegeven.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/PlannerWindow1.jpg" alt="Figuur: Duikplanner begin scherm" />
</div>
</div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_open_circuit_duiken">14.2. Open circuit duiken</h3>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Onderaan in het midden op het scherm (in de blauwe cirkel in de figuur hierboven)
staat een keuze lijst met drie opties. Hier wordt het type duikplan geselecteerd.
Standaard staat deze op <em>Open circuit</em>, en deze paragraaf gaat hier verder op in.
De andere opties (CCR en pSCR) worden verderop in deze handleiding besproken.
</p>
</li>
<li>
<p>
Kies de <em>Open circuit</em> mode.
</p>
</li>
<li>
<p>
Controleer (en pas aan indien nodig) de parameters in de linker bovenhoek van het
scherm. Deze zijn: geplande duikdatum en tijd, hoogte en (lucht)druk. De druk kan
ook als hoogte worden ingevoerd met de aanname dat de druk op zeeniveau 1.013 bar
bedraagt.
</p>
</li>
<li>
<p>
Vul de tabel <em>Beschikbare gasmengsels</em> in. Voeg daartoe de te gebruiken cilinders
en de inhoud toe. Dit werkt op dezelfde manier als
<a href="#cylinder_definitions">het invoeren van cilinders voor een reeds uitgevoerde duik</a>.
Het cilinder type kan gekozen worden door dubbel erop te klikken en uit de lijst
de gewenste cilinder te kiezen. Stel de start druk van de cilinder(s) in, en voer
het gebruikte gas in. Als de O<sub>2</sub>% kolom leeg blijft, wordt lucht verondersteld, en
als de He% kolom leeg blijft wordt er geen helium verondersteld. Meer cilinders
toevoegen kan met met "+" icoon links boven.
</p>
</li>
<li>
<p>
De tabel <em>Beschikbare gasmengsels</em> heeft drie diepte waarden:
</p>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Wissel op: de wissel diepte voor een decompressie gas. Tenzij anders ingesteld,
wordt deze automatisch berekend op basis van de instelling <em>Deco pO<sub>2</sub></em> uit
uit het <em>gas opties</em> deel van de planner (standaard 1.6 bar).
</p>
</li>
<li>
<p>
Bodemgas MOD: de maximaal bruikbare diepte van een gas. Ook deze wordt
automatisch berekend op basis van de instelling <em>Bodem pO<sub>2</sub></em> uit het <em>gas opties</em>
deel van de planner (standaard 1.4 bar). Als de <em>Bodemgas MOD</em> handmatig wordt
ingesteld, wordt het O<sub>2</sub>% overeenkomstig aangepast. Als er een <em>'*</em>' wordt
ingevoerd, wordt de best mix O<sub>2</sub>% waarde berekend voor de maximale diepte
van de duik.
</p>
</li>
<li>
<p>
MND: de maximaal narcotische diepte (MND). Ook deze wordt
automatisch berekend op basis van de instelling <em>Best mix END</em> uit het <em>gas opties</em>
deel van de planner (standaard 30 meter). Als de <em>MND</em> handmatig wordt
ingesteld, wordt het He% overeenkomstig aangepast. Als er een <em>'*</em>' wordt
ingevoerd, wordt de best mix He% waarde berekend voor de maximale diepte
van de duik.
</p>
</li>
</ul></div>
</li>
<li>
<p>
Het diepte profiel van de te plannen duik kan op twee manieren worden ingevoerd:
</p>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Sleep de routepunten (de kleine witte cirkels) om het profiel te bewerken.
Dubbel klikken op het profiel <em>voegt een punt toe</em>, en met het context menu
(rechter muisknop) kan een punt <em>verwijderd</em> worden.
</p>
</li>
<li>
<p>
Een andere, efficiënte manier om een profiel in te voeren, is via de tabel
<em>Duikplanner punten</em>. De eerste regel is de afdaling vanaf de oppervlakte naar de
doel-diepte, de volgende regels beschrijven de bodemfase van de duik. De opstijging
wordt meestal niet ingevoerd, het berekenen hiervan is immers een hoofddoel van de
planner. Met het "+" icoon rechtsboven kunnen punten worden toegevoegd. Het via de
tabel ingevoerde profiel verschijnt ook in het grafische profiel rechtsboven.
De kolom CC setpoint is alleen relevant voor gesloten circuit rebreather duiken.
</p>
</li>
</ul></div>
</li>
</ul></div>
<div class="sect3">
<h4 id="_recreatieve_duiken">14.2.1. Recreatieve duiken</h4>
<div class="paragraph"><p>De recreatieve mode is de meest eenvoudige planning mode die duiken plant binnen
de niet-decompressie limiet (NDL). Het berekent de maximale tijd die de duiker
op de huidige diepte kan blijven zonder in deco te raken, met de ingestelde
hoeveelheid gas (minus de reserve). De planner neemt de vorige duiken mee in het
rekenwerk, onder de aanname natuurlijk dat deze reeds in <em>Subsurface</em> zijn
ingevoerd. Maar normale (handmatige) duiktabellen kunnen ook rekening houden
met voorafgaande duiken. Waarom zouden we een geautomatiseerde planner willen
gebruiken voor recreatieve duiken? Duiktabellen werken met één maximale diepte
gedurende de duik, maar veel duiken hebben geen mooi "vierkant" duikprofiel.
Hierdoor wordt de hoeveelheid opgenomen stikstof overdreven. Dit levert
uiteraard veilige profielen op, maar ook kortere herhalingsduiken op.
Met de <em>Subsurface</em> planner wordt het werkelijke duikprofiel gebruikt
voor de berekening, op de manier zoals een duikcomputer dat ook doet. Dit maakt
langere herhalingsduiken mogelijk.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Om een recreatieve duik te plannen zijn de volgende stappen nodig:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Stel de datum en tijd in dat de duik gaat plaatsvinden. Hierdoor kan rekening
gehouden worden met eerdere duiken uit het <strong>Duiklog</strong> scherm.
</p>
</li>
<li>
<p>
Selecteer de keuzevakjes <em>Recreatieve mode</em> en <em>Reserve gas</em> in het <em>Planning</em>
onderdeel van het scherm.
</p>
</li>
<li>
<p>
Kies de te gebruiken cilinders met hun inhoud (lucht of O<sub>2</sub>% en druk,
in het <em>Beschikbare gasmengsels</em>.
</p>
</li>
<li>
<p>
De planner berekent of de gebruikte cilinder(s) genoeg gas bevatten om
de geplande duik te doen. Voer hiertoe bij de <em>Gas opties</em> de <em>gasverbruik (bodem)</em>
in. Realistische waarden zijn 15 l/min tot 30 l/min, waar ervaren duikers in de
buurt van 15 l/min zitten en minder ervaren (of hard werkende duikers, tegen
stroming in bijvoorbeeld) dichter bij 30l/min.
</p>
</li>
<li>
<p>
Kies een <em>Reserve gas</em> waarde. Dit is de hoeveelheid gas waarop de opstijging wordt
ingezet. Vaak wordt hier 50 bar gebruikt. Dit gas is bedoeld om zelf, en in geval
van nood samen met je buddy op te stijgen tot aan de oppervlakte. Veel recreatieve
duikopleidingen hanteren een vaste waarde voor het reserve gas. Het is immers niet
eenvoudig om een hoeveelheid gas te bepalen dat genoeg is; er zijn vele
factoren in het spel die situatie afhankelijk kunnen zijn.
<em>Subsurface</em> kan een betere berekening uitvoeren in de planner, want het schema
van de opstijging is bekend. Het <em>Reserve gas</em> is dan ook bedoeld als het
extra gas dat nodig is om een probleem onder water op te lossen, en met buddy uit
één gasvoorraad (die van de geplande duik) op te stijgen.
</p>
</li>
<li>
<p>
Definieer de diepte door de routepunten (witte punten) in het profiel de slepen of
(beter) door de waarden in de <em>Duikplanner punten</em> te bewerken zoals eerder beschreven.
Ook het invoeren van meer punten, voor multi-level duiken is natuurlijk mogelijk.
<em>Subsurface</em> verlengt automatisch de lengte van de bodemfase tot de maximale lengte
binnen de niet-decompressie limiet (NDL).
</p>
</li>
<li>
<p>
De opstijg snelheid kan ook worden ingesteld. De standaard ingestelde waarden
worden geacht veilig te zijn voor recreatieve duikers.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Het duikprofiel in de planner toont de maximale duiktijd binnen de
niet-decompressie limiet (NDL) met gebruikmaking van het Bühlmann ZH-L16
algoritme, en de overige instellingen zoals hierboven besproken: gas keuze, profiel,
datum/tijd va de duik. Met de <em>Subsurface</em> kan een snelle inschatting gemaakt worden
van het plan met inachtneming van de eerdere duiken. Het plan bevat ook de hoeveelheid
gebruikt gas. Als bij een cilinder druk de waarde 0 wordt ingevoerd, wordt de duikduur
zonder inachtneming van het beschikbare gas gedaan. Als het duikprofiel ROOD kleurt,
valt de duik buiten recreatieve duik limieten, en dient de diepte of tijd verminderd
te worden.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Hieronder een figuur met een plan voor een recreatieve duik naar 30m. Hoewel de
niet-decompressie limiet (NDL) 23 minuten bedraagt, is de duik beperkt tot de hoeveelheid
gas in de cilinder.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Planner_OC_rec.jpg" alt="Figuur: Een recreatief duikplan: setup" />
</div>
</div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_niet_recreatieve_open_circuit_duiken_inclusief_decompressie">14.2.2. Niet-recreatieve open circuit duiken inclusief decompressie</h4>
<div class="paragraph"><p><em>Subsurface</em> noemt niet-recreatieve duiken, duiken over de grens van de niet-decompressie
tijden met of zonder gebruik van meerdere gassen, gebruik van helium, etc.
Dit soort duiken worden in drie stappen gepland:</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>a) Stikstof management</strong>: stel de gewenste <em>Opstijg- en afdaalsnelheden</em> en
het gewenste decompressiemodel met zijn parameters in bij <em>planning</em>, beide onderaan het
scherm van de planner. Twee decompressiemodellen zijn beschikbaar: Bühlmann ZH-L16
en VPM-B. Bij het Bühlmann model dienen ook de gradiënt factoren te worden ingevuld,
en bij VPM-B de conservatisme waarde. Initieel zijn deze waarden gevuld met de
overeenkomstige waarden in het <em>Voorkeuren → Profiel</em> scherm. Het veranderen in
de planner heeft geen invloed op de algemene instelling in de <em>Voorkeuren</em>.
Bij Bühlmann beïnvloeden de gradiënt factoren sterk de berekende plafonds en de diepte
ervan. Zo geeft een erg lage GFLow eerdere en diepere decompressie stops.
** Zie <a href="#S_GradientFactors">gradiënt factoren voorkeuren</a> voor meer informatie
over gradiënt factoren.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Als het VPM-B model wordt geselecteerd, dient het conservatisme niveau te worden
ingesteld. De schaal is 0 (minst conservatief) tot 4 (meest conservatief). Dit
model heeft de neiging diepere decompressie stops te geven dan het Bühlmann model en
heeft vaak een kortere totale decompressie tijd, hoewel dit ten koste gaat van
hogere inert gas weefseldrukken in het name de langzamere weefsels. Bedenk echter
dat beide modellen een model van de werkelijke fysiologische wereld zijn, die
te beschouwen zijn als wiskundige modellen van iets dat werkt in de praktijk.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Merk op dat het VPM-B model de intrinsieke aanname maakt dat afgifte van gas alleen
plaatsvindt tijdens de opstijgfase (die dus door de planner wordt berekend).
Mogelijk ontstaan er misleidende resultaten als er handmatige routepunten ingevoerd
worden tijdens deze opstijging. Dit is met name van toepassing op het her-plannen
van werkelijke duikprofielen; deze bevatten immers routepunten tot aan de oppervlakte.
Gooi voor dergelijke duiken eerst de routepunten weg die deel uit maken van de
opstijging. Dit kan het eenvoudigst door de ctrl- of command- toets in te drukken
tijdens het klikken op de het vuilnisbak icoon naast het eerste routepunt van de
opstijging in de tabel aan de linker zijde.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Meer (algemene) informatie over decompressie is bijvoorbeeld te vinden op:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<a href="http://www.tek-dive.com/portal/upload/M-Values.pdf">Understanding M-values door Erik Baker, <em>Immersed</em> Vol. 3, No. 3.</a>
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="http://www.rebreatherworld.com/general-and-new-to-rebreather-articles/5037-gradient-factors-for-dummies.html">Gradient factors for dummies, door Kevin Watts</a>
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="https://www.amazon.com/Deco-Divers-Decompression-Theory-Physiology/dp/1905492073/ref=sr_1_1?s=books&ie=UTF8&qid=1403932320&sr=1-1&keywords=deco+for+divers"><em>Deco for Divers</em>, door Mark Powell (2008). Aquapress</a> Southend-on-Sea, UK. ISBN 10: 1-905492-07-3.
Een uitstekend niet-technische overzicht waarbij zowel Bühlmann als VPM-B worden besproken.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>De opstijgsnelheid is belangrijke factor in de decompressiefase van een duik, en
wordt gespecificeerd voor verschillende diepte bereiken, waarbij de gemiddelde diepte
als meetlat fungeert. De gemiddelde diepte wordt getoond als een lichtgrijze lijn
in het profiel. Diepere opstijgsnelheden zijn vaak tussen 8 en 12m/min, en ondieper
in de orde van 4-9m/min. De afdaalsnelheid is ook gespecificeerd, en als de optie
<em>Afdalen tot eerste dieptetrap</em> is geactiveerd, is de afdaling zoals gespecificeerd
bij de afdaalsnelheid.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>b) Zuurstof management</strong>: In het <em>gas opties</em> deel van het scherm dienen twee gewenste
partiële zuurstof drukken te worden ingesteld. De <em>bodem pO<sub>2</sub></em> en de <em>deco pO<sub>2</sub></em>.
Veel gebruikte waarden zijn respectievelijk 1.4 bar en 1.6 bar. Drukken boven 1.6 bar worden
normaal gesproken niet gebruikt, omdat de kans op acute zuurstofvergiftiging sterk toeneemt.
De gaswissel diepte kan worden ingesteld in het <em>Beschikbare gasmengsels</em> deel van
de planner. In beginsel kiest de planner het moment van gaswissel op basis van
de ingestelde partiële zuurstof drukken, op moment dus dat de deco pO<sub>2</sub> bereikt
is op het nieuwe gas.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>c) Algemeen gas management</strong>: gas beheer is een essentiële factor in het plannen
van duiken. Iedere duiker dient de hoeveelheid resterend gas gedurende een
duik juist in ogenschouw te nemen. Juist is: met inachtneming van het vervolg van
de duik, en eventueel de noodzaak tot het delen van gas bij een noodgeval.
Stel onder <em>gas opties</em> de <em>gasverbruik (bodem)</em> en <em>gasverbruik (deco)</em> in op
realistische waarden. De SAC (oppervlakte gas consumptie, ook RMV genoemd) wordt
ingesteld in liters/min (op dit moment zijn alleen SI eenheden mogelijk). Waarden
van 15-30l/min zijn gebruikelijk. Voor een goed gas management is gokken van
de SAC niet de juiste manier; beter is regelmatig je gas gebruik vast te stellen,
het liefst onder verschillende omstandigheden. De planner berekent de benodigde
hoeveelheid gas, geeft een waarschuwing als deze wordt overschreden. Zeker bij
complexere duiken is het aanhouden van een goede reserve zeer verstandig om om te
kunnen gaan met onvoorziene omstandigheden. Zo wordt in grotduiken de 1/3 regel
toegepast. 1/3 van het gas om naar binnen te zwemmen, en dus 2/3 voor de weg terug.
Bij een volledig verlies van gas van één buddy op maximale afstand in de grot is de
2/3 precies genoeg voor twee duikers (beide 1/3). Met andere woorden: als er dan
nog iets meer mis zou gaan is zelfs 2/3 niet genoeg reserve.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Naast het kunnen berekenen van de totale gas consumptie uit elke gebruikte
cilinder, kan de planner ook de geadviseerde hoeveelheid bodemgas berekenen die
nodig is om de eerstvolgende gasvoorraad te kunnen bereiken (het volgende decompressie
gas of de oppervlakte). Dit wordt de "minimum gas" of "rock bottom" berekening
genoemd, en wordt door een aantal (maar niet alle) technische opleidingssystemen
toegepast. Zie hieronder voor een gedetailleerde uitleg.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Nu kan worden begonnen met het invoeren van de tijd-diepte profiel. Dit kan met de
grafische weergave rechtsboven. Bij openen van de planner is er een standaard duik
te zien naar 15 meter voor 20 minuten. De witte routepunten kunnen worden versleept
met de muis of na selecteren met de pijltjes toetsen.
Meer punten kunnen worden gemaakt door dubbelklikken op de lijn van
het profiel. Het is niet nodig om de opstijging ook in te voeren, het is immers een
planner mede bedoeld om de opstijging te berekenen. Er er een limiet voor stikstof,
zuurstof of gas wordt overschreden kleurt de ruimte boven het profiel ROOD in plaats
van BLAUW.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Elk punt op het duikprofiel verschijnt ook in de <em>Duikplanner punten</em> tabel aan
de linker kant van het scherm. Stel de <em>Verbruikt gas</em> kolom in.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Als er sprake is van een decompressie verplichting maakt <em>Subsurface</em> extra
routepunten aan (die niet gemarkeerd worden als witte punten). De punten die
in de <em>Duikplanner punten</em> staan kunnen (natuurlijk) ook handmatig bewerkt
worden. Sterker nog, vaak is het handiger om de duik via de tabel in te voeren.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Gaswissels kunnen worden ingevoerd op routepunten (zie ook de paragraaf over
<a href="#S_CreateProfile">een duikprofiel maken</a>). Alleen cilinders en gassen kunnen
woeden gekozen die in de tabel <em>Beschikbare gasmengsels</em> zijn ingevoerd. In de
opstijging zal de planner op basis van pO<sub>2</sub> instellingen de
benodigde gaswissels in de planning opnemen.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Cilinders in gebruik voor het plan dienen te worden ingevuld in de tabel <em>Beschikbare gassen</em>.
Voer in de kolom <em>type</em> het soort cilinder in. Hoewel is al een groot aantal mogelijke
cilinders beschikbaar is, is het mogelijk nieuwe toe te voegen door de naam ervan in te
tikken. Voer achtereenvolgens de gassamenstelling in (helium en zuurstof).
Als er een waarde anders dan 0 wordt ingevoerd in de <em>CCR setpoint</em> kolom wordt
dat deel van het profiel beschouwd als een duik met een gesloten circuit rebreather
(CCR). Als het laatst ingevoerde segment ook een ingevuld <em>CCR setpoint</em> heeft,
wordt de decompressie fase ook als CCR duik bepaald. Als het laatste segment echter
een open circuit segment is, zal de decompressie als open circuit duik worden bepaald.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Voor de duikprofiel segmenten in in de _Duikplanner punten" tabel, door tijd en diepte
in te vullen. Voer ook de juiste cilinder in als er meer dan 1 cilinder in gebruik is.
Indien nodig kan het aantal rijen in de tabel worden uitgebreid door het gebruik van de "enter"
toets. In figuur A hieronder, is een segment (met gebruik van een EAN50 cilinder) toegevoegd
aan het begin van de duik (omdat het andere gas niet adembaar is aan de oppervlakte). op
moment dat het nieuwe segment met de "enter" toets wordt bevestigd, wordt het plan
automatisch aangepast (figuur B hieronder).</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/planner1.jpg" alt="FIGURE: Duikplanning: segmenten" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Hieronder een voorbeeld van een duik naar 55m met Tx20/30 met gebruikmaking van
het Bühlmann algorithme, gevolgs door een opstijging met EAN50, en de instellingen
zoals hierboven.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Planner_OC_deco.jpg" alt="FIGUUR: Planning van een duik" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Als bovenstaande stappen zijn doorlopen, kan de duik opgeslagen worden met de
<em>Bewaren</em> knop bovenin het scherm. De duik verschijnt dan in de <strong>Duiklijst</strong>.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Duikplan details</strong></p></div>
<div class="paragraph"><p>In de rechtsonder hoek van het scherm van de planner staat de <em>Details van het duikplan</em>.
Deze details kunnen aangepast worden met de keuzevakjes in het <em>Notities</em> deel
van het scherm, net links van het details deel. Als er voor <em>Gedetailleerd duikplan</em>
wordt gekozen, veranderd de tabel-vorm naar een meer beschrijvende vorm. Alle
waarschuwingen verschijnen ook de details van het plan.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Als de optie <em>Duur van het segment tonen</em> is geselecteerd verschijnt de duur van ieder
diepte segment in de uitvoer. De duur bevat ook de tijd van de opstijging naar dat
niveau. Echter, als <em>Toon overgangen in deco</em> ook is geselecteerd worden ook de overgangen
tijdens de deco verder gedetailleerd.</p></div>
<div class="paragraph"><p>De planner heeft een keuzevakje <em>Toon plan variaties</em>. Hierdoor gaat de planner
iets diepere en langere duiken plannen dan de reeds geplande duik. Dit kost veel
rekentijd, en de planner kan hierdoor merkbaar langzamer worden. De informatie wordt
als volgt weergegeven:</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>Runtime: 53min + 0:52/m + 4:21/min</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>Dit betekent:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
De berekende duiktijd is 53 min.
</p>
</li>
<li>
<p>
Voor elke meter dieper gedurende de bodemfase, neemt de duikduur met 52 seconden toe.
</p>
</li>
<li>
<p>
Voor iedere minuut extra gedurende de bodemfase, neemt de duikduur met 4 minuten en 21 seconden toe.
Dus als de bodemtijd 2 minuten langer is, neemt de duikduur toe met 2 + 2x4 min 21 sec = 10 minuten en 21 sec.
En iedere decostop is ongeveer 10:42/53:00 = 20% langer dan gepland. Dit soort berekeningen zijn alleen
geldig voor kleine aanpassingen van het plan, en geen grotere.
</p>
</li>
<li>
<p>
Minimum gas requirements*
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>De planner berekent ook het benodigde <strong>minimum gas</strong> noodzakelijk voor een
veilige opstijging in geval van een incident.
De berekening gaat van het slechtste geval uit (zoals ook in het grotduik
voorbeeld hierboven): namelijk het volledig zonder gas komen te zitten
(out-of-gas (OoG) event), op het eind van de bodemfase van de duik, op het diepste
punt. Er is dan eerst tijd nodig (optie <em>tijd om problemen op te lossen</em>), zoals
het beginnen van gas delen en het proberen het probleem op te lossen. Daarnaast zal
het gasverbruik (SAC) toenemen door stress, en het feit dat er nu twee duikers uit
één cilinder ademen: dit is de optie <em>SAC factor</em>. Het resultaat van deze berekening
wordt afgedrukt in de tekst uitvoer van het plan; er zijn geen automatische controles
op basis van deze berekening. Merk verder op dat een minimum gas berekening
werkt op een vierkant profiel, en bij duiken met (sterk) verschillende
dieptes gedurende de duik (in open water ook wel multi-level duiken genoemd) dient
de berekening op meerdere momenten in de duik te worden gemaakt.</p></div>
<div class="paragraph"><p>De volgende 2 parameters zijn van toepassing:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<strong>SAC factor</strong>. Dit is een inschatting hoeveel de SAC zal toenemen ten gevolge
van het incident. Realistische waarden liggen vermoedelijk tussen 2 en 5, met
2 duikers op 1 cilinder na een OoG event.
</p>
</li>
<li>
<p>
<strong>Probleem oplostijd</strong>. Dit is een inschatting van de tijd die nodig is, om vanaf
de bodem de opstijging in te kunnen zetten. De standaard waarde is 2 minuten
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Met deze informatie berekent de planner het benodigde minimum gas. Het wordt weergegeven als:</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>Minimum gas (gebaseerd op 2.0xSAC/+1min@81m): 2130 liters/90bar/delta:+80bar</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>Dit geeft aan:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Tussen haakjes, de <strong>SAC factor</strong> en <strong>Probleem oplostijd</strong> zoals gespecificeerd.
</p>
</li>
<li>
<p>
Aantal liters gas nodig voor een veilige opstijging (2130 liters in het voorbeeld hierboven)
</p>
</li>
<li>
<p>
Aantal bar nodig voor een veilige opstijging (90 bar in in het voorbeeld hierboven).
</p>
</li>
<li>
<p>
Aantal bar beschikbaar op het eind van de bodemfase, <em>boven</em> de minimum gas eis
(80 bar in in het voorbeeld hierboven). Een positieve waarde geeft aan dat het plan
(voor zover het minimum gas betreft) veilig is. Negatief uiteraard niet.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="sidebarblock">
<div class="content">
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/warning2.png" alt="Warning" />
</td>
<td class="content">Zowel de plan variaties als het minimum gas zijn gebaseerd op aannamen, en derhalve
richtlijnen bij het plannen van een duik. Het zijn uitdrukkelijk niet de enige
twee middelen voor een veilige duikplanning. Interpreteer deze waarden in het kader
van je formele duikopleiding.</td>
</tr></table>
</div>
</div></div>
</div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_pscr_duiken_plannen">14.3. pSCR duiken plannen</h3>
<div class="paragraph"><p>Kies <em>pSCR</em> uit de keuzelijst in het <em>Planning</em> deel van het scherm, om een
duik met een passieve semi-gesloten rebreather (pSCR) te plannen. Verder kunnen
er in het hoofdmenu <em>Voorkeuren → Profiel</em> twee pSCR specifieke opties worden
gezet. Met <em>Metabolisme ratio</em> kan het werkelijke zuurstofgebruik per minuut worden
ingesteld (deze is onafhankelijk van de duikdiepte), en met <em>Verdunningsratio</em>
de maatvoering van de counterlong (vaak 1:10, soms 1:14, de handleiding van de
pSCR biedt uitkomst). Met deze twee opties is <em>Subsurface</em> in staat de pO<sub>2</sub> drop
te bepalen. Als de pO<sub>2</sub> te laag wordt zal de planner in de tekst uitvoer een
waarschuwing tonen. De typische cilinder setup van een pSCR duik lijkt sterk
op die van een open circuit duik; één of meer cilinders (met bodem en
decompressie gas) en tijdens de duik zijn er ook gas wissels. Daarom is
het invullen van de <em>Beschikbare gasmengsels</em> gelijk aan open circuit. Dus geen
ingevulde <em>CCR setpoint</em> kolom (in de <em>duikplanner punten</em> tabel). In de figuur
hieronder staat een plan van een pSCR duik die vergelijkbaar is met de CCR duik
hieronder. Merk op dat de decompressie van de pSCR duik langer duurt, dan die van
de vergelijkbare CCR duik. Dit komt met name door de pO<sub>2</sub> drop.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Planner_pSCR.jpg" alt="Figuur: Planning a pSCR dive: setup" />
</div>
</div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_ccr_duiken_plannen">14.4. CCR duiken plannen</h3>
<div class="paragraph"><p>Kies <em>CCR</em> uit de keuzelijst in het <em>Planning</em> deel van het scherm, om een
duik met een volledig gesloten rebreather (CCR) te plannen.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Beschikbare gasmengsels</strong>: Voer in de <em>Beschikbare gasmengsels</em> de gebruikte
diluent in, en de bail-out cilinders. De zuurstof cilinder (voor de rebreater)
dient niet te worden ingevoerd. Deze is (impliciet) bekend bij <em>CCR</em> duiken.</p></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Setpoints invoeren</strong>: In het hoofdmenu, <em>Voorkeuren → Profiel</em> kan in het
veld <em>Duikplanner standaard setpoint</em> een standaard waarde worden ingevoerd, die
gebruikt wordt in de planner. Verder kan per routepunt (Duikplanner punten tabel)
per deel van het profiel een setpoint worden ingevoerd. Een setpoint 0 betekent
dat dat deel van de duik op open circuit wordt gedaan. De decompressie wordt
uitgerekend met de setpoint van de laatste deel van het duikprofiel. Als het
laatste routepunt dus een open circuit punt is, wordt de deco met de open circuit
gassen berekend (dus een bail-out decompressie berekening).</p></div>
<div class="paragraph"><p>Zie de figuur hieronder voor een voorbeeld van een geplande CCR duik.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Planner_CCR.jpg" alt="Figuur: Een CCR duik plannen: setup" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Merk op dat in de details van het duikplan (rechtsonder) geen gasberekening voor CCR duiken
worden gedaan.</p></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="S_Replan">14.5. Een bestaand duikplan bewerken</h3>
<div class="paragraph"><p>Een duikplan gemaakt in de planner die wordt bewaard verschijnt in de <strong>Duiklijst</strong>.
De duik kan hier niet worden bewerkt (dwz. het profiel, de rest kan wel worden bewerkt,
maar bedenk dat aanpassen van het moment van de duik, de decompressieberekening
ongeldig maakt). Her-plannen kan door de duik te selecteren en dan uit het hoofdmenu
<em>Logboek → Duik bewerken in de planner</em> te kiezen</p></div>
<div class="paragraph"><p>Daarnaast is er een optie <em>bewaar als nieuw bestand</em>. Er ontstaat nu een
duplicaat van de eerder geplande duik (die wordt bewerkt). Als de duplicaten
dezelfde duiktijd hebben, worden ze beschouw als meerdere versies van dezelfde
duik, en beïnvloeden elkaar niet voor wat betreft decompressie.</p></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_herhalingsduiken">14.6. Herhalingsduiken</h3>
<div class="paragraph"><p>Herhalingsduiken kunnen eenvoudig gepland worden door de start datum en tijd in
te stellen in de planner. <em>Subsurface</em> houdt rekening met de eerdere duiken in de
<strong>Duiklijst</strong> om de decompressie verplichting te bepalen. Om deze berekening te kunnen
dient dient de eerdere duik natuurlijk wel in <em>Subsurface</em> te zijn ingevoerd.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Als er met een beperkt aantal apparatuur configuraties wordt gedoken (zoals dat
bijvoorbeeld bij GUE het geval is), is het mogelijk een aantal voorbeeld duiken
te maken. Door de voorbeeld duik te selecteren, en dan de planner te openen, worden
de uit in geselecteerde duik gekozen cilinders automatisch is het plan opgenomen.</p></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_het_duikplan_afdrukken">14.7. Het duikplan afdrukken</h3>
<div class="paragraph"><p>Met behulp van de <em>afdrukken</em> knop kan de tekst (uit de details van het duikplan) worden
afgedrukt, bijvoorbeeld voor in de wetnotes. Ook kan de tekst data via copy-paste
in andere programmatuur (zoals een tekstverwerker) worden opgenomen. Als de geplande
duik eenmaal in de duiklijst is opgenomen kan de duik nog alleen maar afgedrukt
worden op de manier zoals gebruikelijk voor alle duiken via het hoofdmenu
<em>Bestand → Afdrukken</em>.</p></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="S_MergeDivePlan">14.8. Een duikplan combineren met de werkelijke duik</h3>
<div class="paragraph"><p>Eerder in deze handleiding is al gesproken over
<a href="#S_MultipleDiveComputers">duiken met meerdere duikcomputers</a> waar met pijltjes
toetsen op het toetsenbord gebladerd kan worden tussen de profielen van de meerdere
duikcomputers. Een vergelijkbare functionaliteit bestaan om een duik en het
plan van een duik samen te voegen. Dit werkt op de volgende manier:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Bewaar het duikplan in de <em>Duiklijst</em>.
</p>
</li>
<li>
<p>
Importeer na de duik de gegevens van de duikcomputer in <em>Subsurface</em>.
</p>
</li>
<li>
<p>
Verander de datum en tijd van het plan zodat deze samenvalt met de werkelijke duik.
</p>
</li>
<li>
<p>
Selecteer zowel plan als de duik tegelijkertijd, en kies uit het context menu de
optie <em>geselecteerde duiken samenvoegen</em> (via de rechter muisknop).
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Na samenvoegen is de tekst uit het duikplan toegevoegd aan de notities van de werkelijke duik,
en kan er (zoals bij meerdere profielen uit duikcomputers) met pijltjes
toetsen tussen plan en werkelijk duik gebladerd worden.</p></div>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="_em_subsurface_em_uitvoeren_vanaf_de_commando_regel">15. <em>Subsurface</em> uitvoeren vanaf de commando regel</h2>
<div class="sectionbody">
<div class="paragraph"><p><em>Subsurface</em> kan ook via de commando regel worden gestart, bijvoorbeeld om specifieke
instellingen mee te geven of als onderdeel van een automatisch proces om
de duiklog te bewerken. Het formaat is als volgt:</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>subsurface [opties] [logfile ...] [--import logfile ...]</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>De volgende opties zijn mogelijk:</p></div>
<div class="tableblock">
<table rules="all"
width="100%"
frame="border"
cellspacing="0" cellpadding="4">
<col width="50%" />
<col width="50%" />
<tbody>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table"><strong>Commando regel optie</strong></p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table"><strong>Beschrijving</strong></p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">--help/-h</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">Toon een samenvatting van de opties op de commando regel</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">--import logfile</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">Een duiklog bestand vóór deze optie is een bestaande logboek, alles erna wordt geïmporteerd in het logboek</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">--verbose/-v</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">Druk debug informatie af tijdens het uitvoeren van <em>Subsurface</em></p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">-v -v</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">Druk nog meer debug informatie af tijdens het uitvoeren van <em>Subsurface</em></p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">--version</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">Druk de huidige versie af van <em>Subsurface</em></p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">--survey</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">Opent de <a href="#S_UserSurvey">gebruikers enquête</a> bij opstarten van <em>Subsurface</em></p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">--user=<username></p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">Kies de <a href="#S_user_space">instellingen</a> van gebruiker <username></p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">--cloud-timeout=<duration></p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">Stel de timeout in voor de verbinding ,met de cloud (0 < duration < 60). Soms handig op trage Internet verbindingen</p></td>
</tr>
</tbody>
</table>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="_index_van_alle_items_in_het_em_subsurface_em_hoofdmenu">16. Index van alle items in het <em>Subsurface</em> hoofdmenu</h2>
<div class="sectionbody">
<div class="paragraph"><p>Hieronder (ter referentie) alle opties in het <em>Subsurface</em> hoofdmenu. Deels
voorzien van verwijzingen naar beschrijvende artikelen in deze handleiding</p></div>
<div class="sect2">
<h3 id="_file">16.1. File</h3>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<a href="#S_NewLogbook"><em>Nieuw logboek</em></a> - Sluit het huidige open logboek en begin een nieuwe.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Logbook openen</em> - Opent een bestandskiezer om een logboek bestand te kunnen openen.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Bewaar</em> - Bewaart het huidige open logboek.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Bewaar als</em> - Bewaart het huidige open logboek met een nieuwe naam.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Open cloud opslag</em> - Opent het logboek zoals eerder opgeslagen in de
<a href="#S_Cloud_storage"><em>cloud opslag</em></a>.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Bewaar in cloud opslag</em> - Bewaar het huidige loegoek in de
<a href="#S_Cloud_storage"><em>cloud opslag</em></a>.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Maak cloud opslag online</em> - <strong><strong></strong></strong><strong><strong></strong></strong><strong><strong></strong></strong><strong><strong></strong></strong><strong><strong></strong></strong><strong><strong></strong></strong><strong><strong></strong></strong><strong><strong></strong></strong><strong><strong></strong></strong>
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Sluiten</em> - Sluit het huidige open logboek.
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="#S_ExportLog"><em>Exporteren</em></a> - Exporteer het huidige open logboek (of enkele
geselecteerde duiken) in één van de beschikbare formaten.
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="#S_PrintDivelog"><em>Afdrukken</em></a> - Druk duiken af.
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="#S_Preferences"><em>Voorkeuren</em></a> - Stel voorkeuren in.
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="#S_FindMovedImages"><em>Vind verplaatste afbeeldingen</em></a> - Als foto’s die aan
duiken zijn gekoppeld zijn verplaatst kunnen deze worden teruggevonden met deze optie.
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="#S_Configure"><em>Duikcomputer configureren</em></a> - Stel een duikcomputer in.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Afsluiten</em> - Beëindig <em>Subsurface</em>.
</p>
</li>
</ul></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_bewerken">16.2. Bewerken</h3>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Deze optie maakt het ongedaan maken of opnieuw doen van een aatal acties
mogelijk. Bijvoorbeeld verwijderen van duiken.
</p>
</li>
</ul></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_importeren">16.3. Importeren</h3>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<a href="#S_ImportDiveComputer"><em>Importeren uit duikcomputer</em></a> - Importeer informatie
uit een duikcomputer.
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="#Unified_import"><em>Importeer logbestanden</em></a> - Importeer duik informatie uit
een bestand dat ondersteund wordt door <em>Subsurface</em>.
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="#S_Companion"><em>GPS gegevens importeren van Subsurface web service</em></a> - Importeer
GPS coördinaten zoals opgeslagen via de mobiele applicaties.
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="#S_ImportingDivelogsDe"><em>Importeren van Divelogs.de</em></a> - Importeer duik informatie
van <em>www.Divelogs.de</em>.
</p>
</li>
</ul></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_logboek">16.4. Logboek</h3>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<a href="#S_EnterData"><em>Duik toevoegen</em></a> - Voeg handmatig een duik toe aan de <strong>Duiklijst</strong>.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Bewerk duik</em> - Bewerk een handmatig ingevoerde duik.
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="#S_DivePlanner"><em>Duik plannen</em></a> - Duik plannen.
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="#S_Replan"><em>Duik bewerken in planner</em></a> - Bewerk een duik in de planner.
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="#S_CopyComponents"><em>Kopieer duikcomponenten</em></a> - Kopieer een aantal
duikcomponenten naar het plakbord.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Plak duikcomponenten</em> - Plak de data van het plakbord naar de geselecteerde duiken.
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="#S_Renumber"><em>Hernummeren</em></a> - Hernummer de duiken uit de <strong>Duiklijst</strong>
panel.
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="#S_Group"><em>Automatisch groeperen</em></a> - Groepeer de duiken in de duiklijst op automatische
manier.
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="#S_DeviceNames"><em>Namen duikcomputers wijzigen</em></a> - Bewerk namen van duikcomputers.
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="#S_Filter"><em>Duiklijst filteren</em></a> - Filter duiken op een aantal criteria.
</p>
</li>
</ul></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_toon">16.5. Toon</h3>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<a href="#S_ViewPanels"><em>Alle</em></a> - Toon de vier hoofd panelen van <em>Subsurface</em>
tegelijktijd.
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="#S_ViewPanels"><em>Duiklijst</em></a> - Toon alleen het <strong>Duiklijst</strong> paneel.
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="#S_ViewPanels"><em>Profiel</em></a> - Toon alleen het <strong>Duikprofiel</strong> paneel.
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="#S_ViewPanels"><em>Info</em></a> - Toon alleen het <strong>Notities</strong> paneel.
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="#S_ViewPanels"><em>Wereldbol</em></a> - Toon alleen het <strong>Wereldbol</strong> paneel.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Jaarlijkse statistieken</em> - Toon samenvatting van aantal duiken per jaar.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Vorige duikcomputer</em> - Kies de vorige duikcomputer als de duik met meer dan
één duikcomputer is vastgelegd. Zie ook <a href="#S_MultipleDiveComputers">meerdere duikcomputers tegelijkertijd gebruiken</a> en <a href="#S_MergeDivePlan">combineren van een duik en zijn plan</a>.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Volgende duikcomputer</em> - Kies de volgende duikcomputer.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Volledig scherm</em> - Volledig gevuld scherm aan en uit.
</p>
</li>
</ul></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_deel_via">16.6. Deel via</h3>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<a href="#S_Facebook"><em>Facebook</em></a> - Deel de geselecteerde duik op de Facebook tijdslijn.
</p>
</li>
</ul></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_help">16.7. Help</h3>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<em>Over Subsurface</em> - Toont een paneel met versienummer van <em>Subsurface</em> en
licentievoorwaarden.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Zoek naar updates</em> - Controleer of er een nieuwere versie van <em>Subsurface</em>
beschikbaar is op de <a href="https://subsurface-divelog.org/"><em>Subsurface</em> web site</a>.
</p>
</li>
<li>
<p>
<a href="#S_UserSurvey"><em>Gebruikersenquête</em></a> - Help ons om <em>Subsurface</em> nog beter
te maken door onze Gebruikersenquête in te vullen. Opnieuw invullen is
ook mogelijk, bijvoorbeeld als je wijze van duiken veranderd.
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Gebruikershandleiding</em> - Open deze gebruikershandleiding.
</p>
</li>
</ul></div>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="_bijlage_a_besturingssysteem_specifieke_informatie_om_data_van_duikcomputers_te_importeren">17. Bijlage A: Besturingssysteem specifieke informatie om data van duikcomputers te importeren.</h2>
<div class="sectionbody">
<div class="sect2">
<h3 id="_controleer_dat_de_juiste_drivers_zijn_geïnstalleerd_op_het_besturingssysteem">17.1. Controleer dat de juiste drivers zijn geïnstalleerd op het besturingssysteem</h3>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/drivers.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Het besturingssysteem heeft de juiste drivers nodig die aansluiten bij
de techniek die de duikcomputer gebruikt om te communiceren. Bijvoorbeeld,
Bluetooth, USB, infra-rood.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Op Linux dienen de juiste kernel modules te zijn geladen. De meeste Linux
versies doen dit automatisch, maar soms, met name als er een niet (meer) veel
gebruikte techniek zoals infra-rood wordt gebruikt, is mogelijk enige handmatige
configuratie noodzakelijk.
</p>
</li>
<li>
<p>
Windows biedt, normaal gesproken bij het voor de eerste keer aansluiten van
een nieuwe apparaat, aan om de noodzakelijke drivers te installeren.
</p>
</li>
<li>
<p>
Apple MacOS gebruikers moeten soms op zoek naar specifieke drivers. Zo kan
bijvoorbeeld de juiste driver voor de Mares Puck, of andere duikcomputers
die USB-naar-seriele techniek gebruiken op basis van de Silicon Labs CP2101 of
gelijkwaardige chip, de benodigde drivers vinden als
<em>Mac_OSX_VCP_Driver.zip</em> op de
<a href="https://www.silabs.com/support/pages/document-library.aspx?p=Interface&f=USB%20Bridges&pn=CP2101">Silicon Labs document en software repository</a>.
</p>
</li>
</ul></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="S_HowFindDeviceName">17.2. Het vinden van de naam van USB apparaten en het instellen van juiste rechten</h3>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/usb.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Als er een USB gebaseerde duikcomputer aangesloten wordt, stelt <em>Subsurface</em> meestal
een keuzelijst op met daarin de juiste apparaat naam of mount point (voor de
Uemis Zurich). Ook kan de keuzelijst inactief worden als er geen selectie
nodig is. In enkele bijzondere gevallen moet de juiste naam op een andere wijze
worden bepaald:</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><div class="title">Op Windows:</div><p>Probeer eenvoudigweg de COM1, COM2, enzovoort poorten. De keuzelijst bevat alle
aangesloten COM apparaten.</p></div>
<div class="paragraph"><div class="title">Op MacOS:</div><p>De keuzelijst zou alle aangesloten duikcomputers moeten herkennen.</p></div>
<div class="paragraph"><div class="title">Op Linux:</div><p>Hier is een methode die altijd zou moeten werken:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Maak de USB kabel van de duikcomputer los
</p>
</li>
<li>
<p>
Open een terminal
</p>
</li>
<li>
<p>
Type het commando: <em>dmesg</em> en <enter>
</p>
</li>
<li>
<p>
Verbind de duikcomputer opnieuw
</p>
</li>
<li>
<p>
Type het commando: <em>dmesg</em> en <enter>
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Als bericht zoals hieronder dient te verschijnen:</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>usb 2-1.1: new full speed USB device number 14 using ehci_hcd
usbcore: registered new interface driver usbserial
USB Serial support registered for generic
usbcore: registered new interface driver usbserial_generic
usbserial: USB Serial Driver core
USB Serial support registered for FTDI USB Serial Device
ftdi_sio 2-1.1:1.0: FTDI USB Serial Device converter detected
usb 2-1.1: Detected FT232BM
usb 2-1.1: Number of endpoints 2
usb 2-1.1: Endpoint 1 MaxPacketSize 64
usb 2-1.1: Endpoint 2 MaxPacketSize 64
usb 2-1.1: Setting MaxPacketSize 64
usb 2-1.1: FTDI USB Serial Device converter now attached to ttyUSB3
usbcore: registered new interface driver ftdi_sio
ftdi_sio: v1.6.0:USB FTDI Serial Converters Driver</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>De derde regel van onderen laat zien dat de FTDI USB adapter is gedetecteerd
en is verbonden met <code>ttyUSB3</code>. De bijbehorende poort is dan <code>/dev/ttyUSB3</code> waarmee
<em>Subsurface</em> verbinding kan maken met de duikcomputer.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Controleren of de gebruiker de juiste schrijf rechten heeft op de USB poort:</p></div>
<div class="paragraph"><p>Op Unix-achtige systemen kunnen USB poorten alleen benaderd worden door gebruikers
in een speciale groep, meestal <code>dialout</code> of <code>uucp</code> genaamd. De benodigde groep
kan bijvoorbeeld worden bepaald door <code>ls -l /dev/ttyUSB*</code> uit te voeren. Neem
aan dat de gebruikersnaam <em>johnB</em> is.</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Als root, type: <code>usermod -a -G dialout johnB</code> (Ubuntu gebruikers: <code>sudo usermod
-a -G dialout johnB</code>)
Dit maakt <code>johnB</code> lid van de groep <code>dialout</code>.
</p>
</li>
<li>
<p>
Met <code>id johnB</code> kunnen de rechten/groepslidmaatschappen van <code>johnB</code> worden bepaald. De
<code>dialout</code> groep dient hier nu tussen te staan.
</p>
</li>
<li>
<p>
In een aantal gevallen (bijvoorbeeld op Ubuntu) dient eerst uit en dan weer ingelogd
te worden voordat de groepswijziging is doorgevoerd.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Met het juiste device (zoals <code>dev/ttyUSB3</code>) en de juiste rechten kunnen nu
duiken geïmporteerd worden door <em>Subsurface</em>.</p></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="S_HowFindBluetoothDeviceName">17.3. Handmatig opzetten van Bluetooth gekoppelde duikcomputers</h3>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/bluetooth.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Voor duikcomputers die gebruik maken van een Bluetooth verbinding, zoals
diverse modellen van Heinrichs Weikamp en Shearwater Research, is een andere procedure
om de device naam van de duikcomputer te bepalen. Volg deze stappen:</td>
</tr></table>
</div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<strong>Zet Bluetooth aan op de desktop PC, en op de duikcomputer, en zet de duikcomputer
in upload mode.</strong>
</p>
</li>
<li>
<p>
<strong>Koppel de desktop PC met de duikcomputer</strong>
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Raadpleeg de handleiding van de duikcomputer voor details hoe deze instellingen
op de duikcomputer moeten worden uitgevoerd.</p></div>
<div class="sect3">
<h4 id="_op_windows_2">17.3.1. Op Windows:</h4>
<div class="paragraph"><p>Bluetooth is zeer waarschijnlijk al beschikbaar. Om de koppeling tot stand te brengen
kies het volgende: <em>Control Panel → Bluetooth Devices → Add Wireless Device</em>.
Hiermee verschijnt een dialoog waarin de duikcomputer ook wordt getoond, en via
de rechter muisknop kan de koppeling tot stand worden gebracht. Als er onder
<em>Properties→ COM Ports</em> meerdere poorten van de duikcomputer worden genoemd, kies dan
de uitgaande poort en niet de ingaande poort.</p></div>
<div class="paragraph"><p>De keuzelijst in <em>Subsurface</em> dient de juiste COM poort al te bevatten, maar als
dit niet het geval is, kan deze ingetikt worden.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Opmerking: als er problemen met downloaden zijn na gebruik van andere
programmatuur, verwijder dan de koppeling, en zet deze opnieuw op in <em>Subsurface</em>.</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_op_macos">17.3.2. Op MacOS:</h4>
<div class="paragraph"><p>Klik op het Bluetooth symbool in de menu regel en selecteer <em>Set up
Bluetooth Device…</em>. De duikcomputer dient nu te verschijnen, en de koppeling kan
tot stand worden gebracht. Deze stap is alleen de eerste keer nodig.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Als de koppeling gereed is, staat de juiste <em>Device of Mount Point</em> ingesteld
in de <em>Subsurface</em> <strong>Importeer</strong> dialoog.</p></div>
</div>
<div class="sect3">
<h4 id="_op_linux">17.3.3. Op Linux</h4>
<div class="paragraph"><p>Controleer dat Bluetooth aan staat. Op veel desktop computers is dit het geval,
en koppeling zou eenvoudig moeten zijn.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Enkele gebruikers hebben echter verbindingsproblemen met sommige Bluetooth controllers
gemeld. Probeer, indien beschikbaar, eerst de interne Bluetooth controllers.
Het loskoppelen van alle externe USB Bluetooth dongles is verstandig.
Als de duikcomputer is geleverd met een USB dongle, probeer deze dan als eerste.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Het opzetten van een verbinding met een Bluetooth duikcomputer, zoals een
Shearwater Petrel 2, is nog geen geautomatiseerd proces en vereist gebruik
van de commando regel. Het is in essentie een 3-staps proces.</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Activeer je Bluetooth controller en paar je duikcomputer
</p>
</li>
<li>
<p>
Zet de RFCOMM verbinding op
</p>
</li>
<li>
<p>
Laad de duiken met Subsurface
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Kijk in de handleiding van de duikcomputer hoe deze in upload mode te zetten.
Bijvoorbeeld de Shearwater Petrel and Petrel 2, Selecteer <em>Dive Log</em>, dan <em>Upload Log</em>.
Het scherm toont <em>Initializing</em>, gevolgd door <em>Wait PC 3:00</em> en begint met aftellen.
Op moment dat de verbinding tot stand is gekomen toont het scherm <em>Wait CMD …</em>
en het aftellen gaat door. Als de werkelijke download begint toont het
scherm <em>Sending</em> gevolgd door <em>Sent Dive</em>.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Om een verbinding initieel op te zetten zijn beheerdersrechten nodig
via sudo of su. De gebruiker die Subsurface draait dient de juiste rechten
te hebben. Op Fedora 22, en vele andere Linux distributies betekent dit
dat de gebruiker in de dailout groep dient te zitten. In een aantal distributies
kan dit via de grafische interface, of anders via de commando regel:</p></div>
<div class="paragraph"><p><code>sudo usermod -a -G dialout username</code></p></div>
<div class="paragraph"><p>Uit en weer inloggen voor het juiste effect.</p></div>
<div class="sect4">
<h5 id="_de_bluetooth_controller_activeren_en_koppelen_van_een_duikcomputer">De Bluetooth controller activeren en koppelen van een duikcomputer</h5>
<div class="paragraph"><p>Mogelijk kan de instelling van de Bluetooth controller en koppel operatie uitgevoerd
worden via de grafische interface van je Linux distributie. Zet de duikcomputer in upload
mode, selecteer het Bluetooth icoon op het scherm, en selecteer ‘Apparaat toevoegen’.
De duikcomputer dient te verschijnen, en als om een wachtwoord wordt gevraagd,
probeer 0000. Schrijf (of kopieer) het MAC adres van de duikcomputer, deze is
later nodig. Een MAC adres heeft de volgende vorm: 00:11:22:33:44:55.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Als de grafische methode niet werkt, dient de koppel operatie vanaf de commando
regel te worden gedaan. Open een terminal en gebruik hciconfig om de Bluetooth
controller toestand te bekijken.</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>$ hciconfig
hci0: Type: BR/EDR Bus: USB
BD Address: 01:23:45:67:89:AB ACL MTU: 310:10 SCO MTU: 64:8
*DOWN*
RX bytes:504 acl:0 sco:0 events:22 errors:0
TX bytes:92 acl:0 sco:0 commands:21 errors:0</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>Dit laat zien dat er één controller is, met MAC adres 01:23:45:67:89:AB,
verbonden als hci0. De status is ‘DOWN’, hetgeen betekent dat hij uit staat.
Meer dan één controller zal verschijnen als hci1, enzovoort. Als er geen Bluetooth
USB dongle was ingeplugd toen de desktop computer werd aangezet, is hci0 zeer
waarschijnlijk de interne Bluetooth controller. Nu dient de controller te
worden aangezet, en authenticatie dient te worden geactiveerd:</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>sudo hciconfig hci0 up auth+ (beheerderswachtwoord wanneer gevraagd)
hciconfig
hci0: Type: BR/EDR Bus: USB
BD Address: 01:23:45:67:89:AB ACL MTU: 310:10 SCO MTU: 64:8
*UP RUNNING PSCAN AUTH*
RX bytes:1026 acl:0 sco:0 events:47 errors:0
TX bytes:449 acl:0 sco:0 commands:46 errors:0</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>Controleer nu dat de status ‘UP’, ‘RUNNING’ AND ‘AUTH’ bevat.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Als er meerdere controllers draaien, is het het eenvoudigst om de ongebruikte uit te zetten:</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>sudo hciconfig hci1 down</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>De volgende stap is koppelen en vertrouwen van de duikcomputer. Op Linux distributies
met Bluez 5, zoals Fedora 22, kan de tool blutootctl gebruikt worden die zijn
eigen commando regel heeft.</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>bluetoothctl
[NEW] Controller 01:23:45:67:89:AB localhost.localdomain [default]
[bluetooth]# agent on
Agent registered
[bluetooth]# default-agent
Default agent request successful
[bluetooth]# scan on <----now set your dive computer to upload mode
Discovery started
[CHG] Controller 01:23:45:67:89:AB Discovering: yes
[NEW] Device 00:11:22:33:44:55 Petrel
[bluetooth]# trust 00:11:22:33:44:55 <----you can use the tab key to autocomplete the MAC address
[CHG] Device 00:11:22:33:44:55 Trusted: yes
Changing 00:11:22:33:44:55 trust succeeded
[bluetooth]# pair 00:11:22:33:44:55
Attempting to pair with 00:11:22:33:44:55
[CHG] Device 00:11:22:33:44:55 Connected: yes
[CHG] Device 00:11:22:33:44:55 UUIDs: 00001101-0000-1000-8000-0089abc12345
[CHG] Device 00:11:22:33:44:55 Paired: yes
Pairing successful
[CHG] Device 00:11:22:33:44:55 Connected: no</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>Als er een wachtwoord wordt gevraagd, probeer dan 0000. Het is geen probleem
als de laatste regel ‘Connected: no’ toont. De regel erboven ‘Pairing successful’
is de belangrijke.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Als het systeem Bluez version 4 (bijvoorbeeld Ubuntu 12.04 tot en met 15.04) heeft,
is er vermoedelijk geen bluetoothctl, maar is er een script genaamd
bluez-simple-agent of gewoon simple-agent.</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>hcitool -i hci0 scanning
Scanning ...
00:11:22:33:44:55 Petrel
bluez-simple-agent hci0 00:11:22:33:44:55</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>Als de duikcomputer gekoppeld is, kan achtereenvogens de RFCOMM verbinding
opgezet worden.</p></div>
</div>
<div class="sect4">
<h5 id="_de_rfcomm_verbinding_opzetten">De RFCOMM verbinding opzetten</h5>
<div class="paragraph"><p>Het commando om de RFCOMM verbinding op te zetten is:</p></div>
<div class="paragraph"><p><code>sudo rfcomm -i <controller> connect <dev> <bdaddr> [channel]</code></p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
<code><controller></code> is de Bluetooth controller, <code>hci0</code>
</p>
</li>
<li>
<p>
<code><dev></code> is het RFCOMM device bestand, <code>rfcomm0</code>
</p>
</li>
<li>
<p>
<code><bdaddr></code> is het MAC adres van de duikcomputer, <code>00:11:22:33:44:55</code>
</p>
</li>
<li>
<p>
<code>[channel]</code> is het Bluetooth kanaal van de duikcomputer waarmee we willen
verbinden. Als dit weggelaten wordt, wordt kanaal 1 aangenomen. Op basis van een
beperkt aantal rapporten lijken de volgende kanalen in gebruik te zijn:
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Shearwater Petrel 1</em>: channel 1
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Shearwater Petrel 2</em>: channel 5
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Shearwater Nerd</em>: channel 5
</p>
</li>
<li>
<p>
<em>Heinrichs-Weikamp OSTC Sport</em>: channel 1
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Dus om een Shearwater Petrel 2 te verbinden, zet de duikcomputer in upload mode en doe:</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>sudo rfcomm -i hci0 connect rfcomm0 00:11:22:33:44:55 5 (enter a password, probably 0000, when prompted)
Connected /dev/rfcomm0 to 00:11:22:33:44:55 on channel 5
Press CTRL-C for hangup</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>En om een Shearwater Petrel 1 of OSTC Sport te verbinden, zet de duikcomputer in upload mode en doe:</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>sudo rfcomm -i hci0 connect rfcomm0 00:11:22:33:44:55 (enter a password, probably 0000, when prompted)
Connected /dev/rfcomm0 to 00:11:22:33:44:55 on channel 1
Press CTRL-C for hangup</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>Als het juiste kanaal dat de duikcomputer gebruikt niet bekend is, en bovenstaande
niet werkt, kan met het commando ‘sdptool records’ mogelijk het juiste kanaal
bepaald worden. De uitvoer hieronder is van een Shearwater Petrel 2.</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code>sdptool -i hci0 records 00:11:22:33:44:55
Service Name: Serial Port
Service RecHandle: 0x10000
Service Class ID List:
"Serial Port" (0x1101)
Protocol Descriptor List:
"L2CAP" (0x0100)
"RFCOMM" (0x0003)
Channel: 5</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>Als je Bluetooth duikcomputer niet in de lijst staat, of het beschreven kanaal
onjuist is, meld het aan de ontwikkelaars via het gebruikersforum, of op
de mailinglijst (<em>subsurface@subsurface-divelog.org</em>)</p></div>
</div>
<div class="sect4">
<h5 id="_download_de_duiken_met_em_subsurface_em">Download de duiken met <em>Subsurface</em></h5>
<div class="paragraph"><p>Met een actieve RFCOMM verbinding en de duikcomputer nog steeds in upload mode,
ga in Subsurface naar <em>Importeren → Importeren uit duikcomputer</em>, kies juiste merk
en type duikcomputer, het juiste device of mountpoint en klik downloaden.</p></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="_appendix_b_dive_computer_specific_information_for_importing_dive_information">18. Bijlage B: Duikcomputer specifieke informatie over importeren van duik data.</h2>
<div class="sectionbody">
<div class="sect2">
<h3 id="S_ImportUemis">18.1. Importeren uit Uemis Zurich</h3>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/iumis.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content"><em>Subsurface</em> laadt de informatie van de SDA; het ingebouwde file systeem van de
Uemis, inclusief informatie over duiklocatie en apparatuur. Buddy informatie is
nog niet te downloaden. De koppeling lijkt sterk op een normaal via USB aangesloten
duikcomputer. De Uemis wordt overigens ook opgeladen als deze is aangesloten
via USB. Het grootste verschil is dat er geen device naam wordt ingevoerd, maar
een locatie waar het UEMISSDA file systeem is geladen. Op Windows is dit een letter
van een harde schijf (zoals E: of F:), op MacOS is het <em>/Volumes/UEMISSDA</em> en
op Linux distributies verschilt het per distributie. Op Fedora staat het
bijvoorbeeld op <em>/var/run/media/<your_username>/UEMISSDA</em>. In alle gevallen zal
<em>Subsurface</em> de juiste locatie voorstellen in de keuzelijst.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><p>Download de duiken na het selecteren van juiste locatie zoals hierboven
uitgelegd. Er is één technische probleem bij de de eerste keer downloaden (dit
is een firmware probleem van de Uemis Zurich, niet van <em>Subsurface</em>): je kunt
niet meer dan 40-50 duiken in één keer downloaden zonder tegen een geheugengebrek
probleem aan te lopen. Dit is bij regelmatig downloaden geen probleem, want
bij regelmatig downloaden is 40-50 duiken zelfs voor een trip wel genoeg.
De oplossing is eenvoudig. Koppel de Uemis los, en weer vast, en download opnieuw.
De download gaat dan verder waar deze eerder is gestopt. Hoe vaak deze procedure
nodig is, is natuurlijk afhankelijk van het aantal duiken dat gedownload moet
worden.</p></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="S_ImportingGalileo">18.2. Importeren uit Uwatec Galileo</h3>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/Galileo.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Uwatec Galileo duikcomputers gebruiken infrarood (IrDA) communicatie tussen duikcomputer
en <em>Subsurface</em>. De Uwatec hardware gebruikt een USB dongle die gebaseerd is
op het seriele infrarood (SIR) protocol en de MSC7780 IrDA controller gemaakt door
MosChip en op de markt gebracht door Scubapro en enkele elektronica fabrikanten.
De Linux kernel ondersteund communicatie via het IrDA protocol, maar de gebruiker
dient nog wel driver programmatuur te installeren. Het eenvoudigste is om een
package te installeren genaamd <strong>irda-tools</strong> van het
<a href="http://irda.sourceforge.net/docs/startirda.html">Linux IrDA Project</a>. Na installatie
kan de <strong>root</strong> gebruiker een device specificeren (vanaf de commando regel):</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><p><code>irattach irda0</code></p></div>
<div class="paragraph"><p>Hierna kan <em>Subsurface</em> de Galileo duikcomputer herkennen, en data downloaden.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Onder Windows is de situatie vergelijkbaar. Drivers voor de MCS7780 zijn beschikbaar
van enkele websites zoals
<a href="http://www.drivers-download.com/Drv/MosChip/MCS7780/">www.drivers-download.com</a>.
Windows IrDA drivers voor de Galileo kunnen ook op de ScubaPro website worden
gevonden op de pagina van de ScubaPro SmartTrak programmatuur.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Helaas is voor Apple’s OS/X geen IrDA via de MCS7780 meer beschikbaar sinds
OS/X 10.6.</p></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="S_ImportingDR5">18.3. Importeren uit Heinrichs Weikamp DR5</h3>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/HW_DR5.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Als de Heinrichs Weikamp DR5 als USB schijf is geladen, kan voor iedere duik
een UDDF bestand worden gevonden. Selecteer alle duiken en importeer of open deze.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><p>Opmerking: De DR5 lijkt geen gradiënt factoren of andere decompressie informatie
op te slaan. <em>Subsurface</em> kan deze dan ook niet tonen. Stel de gewenste
gradiënt factoren in, bij de <em>Voorkeuren → Profiel</em> om via <em>Subsurface</em> toch
decompressie informatie te berekenen (in het <strong>duikprofiel</strong>). Merk echter op dat
deze zeer waarschijnlijk verschilt van de tijdens de duik getoonde informatie
door de DR5.</p></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="S_ImportingXDeep">18.4. Importeren uit xDEEP BLACK</h3>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/HW_xdeepblack.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Iedere duik moet op de duikcomputer individueel naar UDDF formaat geëxporteerd
worden. Achtereenvolgens, kunnen deze vanuit <em>Subsurface</em> worden geopend of
geïmporteerd, nadat deze als USB drive is aangesloten.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><p>Opmerking: De xDEEP BLACK bewaard wel NDL tijden maar lijkt geen gradiënt
factoren of andere decompressie informatie
op te slaan. <em>Subsurface</em> kan deze dan ook niet tonen. Stel de gewenste
gradiënt factoren in, bij de <em>Voorkeuren → Profiel</em> om via <em>Subsurface</em> toch
decompressie informatie te berekenen (in het <strong>duikprofiel</strong>). Merk echter op dat
deze zeer waarschijnlijk verschilt van de tijdens de duik getoonde informatie
door de xDEEP BLACK.</p></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_importeren_uit_shearwater_predator_petrel_nerd_using_bluetooth">18.5. Importeren uit Shearwater Predator/Petrel/Nerd using Bluetooth</h3>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/predator.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Specifieke instructies over het downloaden van Bluetooth gekoppelde
duikcomputers worden <a href="#S_Bluetooth"><em>hier</em></a> gegeven.</td>
</tr></table>
</div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="S_PoseidonMkVI">18.6. Importeren uit Poseidon MkVI Discovery</h3>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/MkVI.jpeg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Downloaden van data uit de MkVI duikcomputer maakt gebruik van de eigen communicatie
adapter en de <em>Poseidon PC Configuration Software</em>, welke geleverd zijn bij de
aanschaf van de MkVI apparatuur. De genoemde programmatuur is Windows specifiek en
gebruikt het IrDA protocol om met de computer te communiceren. Er kan één duik per
keer gedownload worden, elke duik bestaat uit drie bestanden:</td>
</tr></table>
</div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Basisinstellingen en specifiek ingestelde duik parameters (.txt bestand)
</p>
</li>
<li>
<p>
Duik log details (.csv betand)
</p>
</li>
<li>
<p>
Redbook formaat duik log details (.cvsr bestand). Dit is een gecomprimeerde
versie van de duik log details in een fabrikant specifiek formaat.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p><em>Subsurface</em> gebruikt de .txt en de .csv bestanden om de duik te kunnen importeren.</p></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_importeren_uit_apd_inspiration_evolution_ccr">18.7. Importeren uit APD Inspiration/Evolution CCR</h3>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/APDComputer.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">De duiklogs van een APD Inspiration of gelijkwaardige CCR kunnen gedownload worden met
de, tijdens de aanschaf van de unit verkregen, communicatie adapter en de
<em>AP Communicator</em> programmatuur. De duiklogs kunnen worden bekeken met de <em>AP Log Viewer</em>, welke
beschikbaar is voor Windows en Apple’s OS/X. De APD Inspiration kunnen in <em>Subsurface</em>
worden geïmporteerd op de volgende manier.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Download de duik met <em>AP Communicator</em>.
</p>
</li>
<li>
<p>
Open de duik met <em>AP Log Viewer</em>.
</p>
</li>
<li>
<p>
Selecteer het tabblad bovenaan het scherm met de naam "<em>Data</em>".
</p>
</li>
<li>
<p>
Met de ruwe data op het scherm, klik "<em>Copy to Clipboard</em>".
</p>
</li>
<li>
<p>
Open een tekst editor zoals Notepad (Windows) of TextWrangler (Mac).
</p>
</li>
<li>
<p>
Plak de inhoud van het plakbord in de tekst editor, en bewaar het bestand met
een extensie <em>.apd</em>.
</p>
</li>
<li>
<p>
In <em>Subsurface</em>, kies <em>Importeer → Importeer logbestanden</em> om de
<a href="#Unified_import">universele importeer dialoog</a> te openen.
</p>
</li>
<li>
<p>
Open het eerder bewaarde .apd_ bestand.
</p>
</li>
<li>
<p>
Een importeer dialoog verschijnt en de data kan geïmporteerd worden. Zie
<a href="#S_ImportingCSVDives">CSV bestanden importeren</a> voor meer informatie.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/APD_CSVimportF22.jpg" alt="Figuur: APD log viewer import" />
</div>
</div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
In de rechtsboven hoek is een keuzelijst om de specifieke duikcomputer te kiezen.
Standaard staat deze op DC1; de eerst van de twee duikcomputers die de CCR gebruikt.
Het is mogelijk ook de tweede duikcomputer te laden, en beide profielen kunnen
dan bekeken en opslagen worden in <em>Subsurface</em>.
</p>
</li>
<li>
<p>
Selecteer <em>Ok</em> om de duik op te nemen in de <strong>Duiklijst</strong>.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>De duik is nu opgenomen in de <strong>Duiklijst</strong>. Het door de duikcomputer bepaalde
opstijgplafond kan worden getoond door deze aan te zetten aan de linker
zijde van het profiel. Cilinder druk wordt niet geimporteerd maar kan zelf
wel worden ingevoerd in het <strong>Uitrusting</strong> tabblad.</p></div>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="_bijlage_c_duiken_exporteren_uit_externe_duik_log_programmatuur">19. Bijlage C: Duiken exporteren uit externe duik log programmatuur</h2>
<div class="sectionbody">
<div class="paragraph"><p>Het importeren in <em>Subsurface</em> van duiken uit andere duik log programmatuur vindt
meestal plaats via de <em>Importeren → Importeer logbestanden</em> optie uit het hoofdmenu.
Dit is een proces waarover meer informatie in <a href="#Unified_import">importen van logbestanden</a>
kan worden gevonden. In sommige gevallen is er echter meer nodig om de duikgegevens
in <em>Subsurface</em> te krijgen:</p></div>
<div class="olist arabic"><ol class="arabic">
<li>
<p>
Exporteer het externe logboek formaat naar een formaat dat <em>Subsurface</em> kan
inlezen.
</p>
</li>
<li>
<p>
Importeer het geconverteerde formaat in <em>Subsurface</em>.
</p>
</li>
</ol></div>
<div class="paragraph"><p>In deze appendix wordt voor een aantal externe logboek formaten uitgelegd hoe
deze te converteren naar een formaat waarmee <em>Sursurface</em> overweg kan. Het
betreft voornamelijk Windows en Linux processen.</p></div>
<div class="sect2">
<h3 id="S_ImportingDivesSuunto">19.1. Exporteren uit <strong>Suunto Divemanager (DM3, DM4 of DM5)</strong></h3>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/suuntologo.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">DiveManager is een Windows applicatie voor Suunto duikcomputers. Divemanager
3 (DM3) is de oudere versie, meer recente versies zijn Divemanager versie 4
of 5 (DM4 of DM5). De verschillende versies vereisen verschillende methodes en
andere bestandsnaam afspraken om duiken te exporteren.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><p><strong>Divemanager 3 (DM3):</strong></p></div>
<div class="olist arabic"><ol class="arabic">
<li>
<p>
Start <em>Suunto Divemanager 3</em> en log in met de naam waaronder de logs zijn opgeslagen.
</p>
</li>
<li>
<p>
Start <strong>niet</strong> de importeer wizard waarmee duiken uit de duikcomputer kunnen
worden geladen.
</p>
</li>
<li>
<p>
Selecteer in de navigatie-boom links de duiken om te exporteren.
</p>
</li>
<li>
<p>
Selecteer in de lijst met duiken op de volgende manier:
</p>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
met ctrl-klik kan een duik aan de selectie worden toegevoegd
</p>
</li>
<li>
<p>
om alle duiken te selecteren, selecteer de eerste, en shift-klik op de laatste.
</p>
</li>
</ul></div>
</li>
<li>
<p>
Selecteer nu <em>File → Export</em>
</p>
</li>
<li>
<p>
De exporteer dialoog verschijnt met daarin een veld <em>Export Path</em>.
</p>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
klik op de browser knop rechts hiervan
</p>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Er verschijnt een file manager.
</p>
</li>
<li>
<p>
navigeer naar de gewenste locatie op de export op te slaan.
</p>
</li>
<li>
<p>
kies eventueel een eigen naam voor het export bestand
</p>
</li>
<li>
<p>
Klik <em>Save</em>
</p>
</li>
</ul></div>
</li>
<li>
<p>
terug in de exporteer dialoog, klik nu <em>Export</em>
</p>
</li>
</ul></div>
</li>
<li>
<p>
De geselecteerde duiken zijn nu geëxporteerd naar het gekozen bestand.
</p>
</li>
</ol></div>
<div class="paragraph"><p><strong>Divemanager 4 (DM4) en Divemanager 5 (DM5):</strong></p></div>
<div class="paragraph"><p>DM4 en DM5 gebruiken een identieke manier om duiken te exporteren. Om duiken
te exporteren is de interne database nodig van het programma. Hieronder worden
twee manieren beschreven. Het gebruiken van de reguliere database of het eerst
maken van een backup.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Opzoeken van de Suunto DM4 (of DM5) database:</p></div>
<div class="olist arabic"><ol class="arabic">
<li>
<p>
Start Suunto DM4/DM5
</p>
</li>
<li>
<p>
Selecteer <em>Help → About</em>
</p>
</li>
<li>
<p>
Klik <em>Copy</em> achter de tekst <em>Copy log folder path to clipboard</em>
</p>
</li>
<li>
<p>
Open Windows Explorer
</p>
</li>
<li>
<p>
Plak het gekopieerde adres in, in de adresbalk van Windows Explorer
</p>
</li>
<li>
<p>
De database heet DM4.db of DM5.db
</p>
</li>
</ol></div>
<div class="paragraph"><p>Making a backup copy of the Suunto DM4/DM5 database:</p></div>
<div class="olist arabic"><ol class="arabic">
<li>
<p>
Start Suunto DM4/DM5
</p>
</li>
<li>
<p>
Selecteer <em>File - Create backup</em>
</p>
</li>
<li>
<p>
Selecteer de gewenste locatie en naam van de backup. DB4 (of DB5) met
de standaard extensie .bak volstaat
</p>
</li>
<li>
<p>
Klik <em>Save</em>
</p>
</li>
<li>
<p>
De duiken zijn nu geëxporteerd naar het gekozen bestand.
</p>
</li>
</ol></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_exporteren_uit_atomic_logbook">19.2. Exporteren uit Atomic Logbook</h3>
<div class="admonitionblock" id="Atomic_Export">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/atomiclogo.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Atomic Logbook is Windows programmatuur gemaakt door Atomic Aquatics. Het wordt
gebruikt om data uit te lezen van de Cobalt en Cobalt 2 duikomputers. De data is
opslagen in een SQLite bestand dat normaal gesproken op de volgende locatie staat:
C:\ProgramData\AtomicsAquatics\Cobalt-Logbook\Cobalt.db. Dit bestand kan direct in
<em>Subsurface</em> worden ingelezen.</td>
</tr></table>
</div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_exporteren_uit_mares_dive_organiser_v2_1">19.3. Exporteren uit Mares Dive Organiser V2.1</h3>
<div class="admonitionblock" id="Mares_Export">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/mareslogo.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">Mares Dive Organizer is een Windows applicatie. De duiklog is een Microsoft SQL
Compact Edition database met de'.sdf' extensie. De database bevat alle duiken, van
alle gebruikers van de desktop PC. De veiligste manier om de duiklog te exporteren
is het exporteren via een backup.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="olist arabic"><ol class="arabic">
<li>
<p>
Selecteer in Dive Organizer, <em>Database → Backup</em> uit het hoofdmenu en maak een
backup. Er onstaat een bestand met de naam DiveOrganizerxxxxx.dbf, en dit is een
zip bestand,
</p>
</li>
<li>
<p>
Hernoem het bestand naar DiveOrganizerxxxxx.zip. In het zip bestand zit
een bestand <em>DiveOrganizer.sdf</em>.
</p>
</li>
<li>
<p>
Pak de <em>DiveOrganizer.sdf</em> uit uit het zip bestand.
</p>
</li>
<li>
<p>
Het wachtwoord om het zip bestand te openen is <em>mares</em>.
</p>
</li>
</ol></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="S_ImportingDivingLog">19.4. Exporteren uit <strong>DivingLog 5.0 and 6.0</strong></h3>
<div class="admonitionblock">
<table><tr>
<td class="icon">
<img src="images/icons/divingloglogo.jpg" alt="Note" />
</td>
<td class="content">De beste manier om duiken uit DivingLog naar <em>Subsurface</em> te verplaatsen
is het converteren van de gehele database. De reden is dat de andere formaten
niet alle details bevatten, bijvoorbeeld gaswissels en instelling van eenheden
ontbreken dan.</td>
</tr></table>
</div>
<div class="paragraph"><p>Doe het volgende om alle bestanden over te zetten naar <em>Subsurface</em>:</p></div>
<div class="olist arabic"><ol class="arabic">
<li>
<p>
In DivingLog open het <em>File → Export → SQLite</em> menu
</p>
</li>
<li>
<p>
Selecteer de <em>Settings</em> knop
</p>
</li>
<li>
<p>
Zet <em>RTF2Plaintext</em> op <em>true</em>
</p>
</li>
<li>
<p>
Sluit de <em>Settings</em> dialoog
</p>
</li>
<li>
<p>
Klik de <em>Export</em> knop en kies een bestandsnaam.
</p>
</li>
</ol></div>
<div class="paragraph"><p>Het bestand kan nu direct met <em>Subsurface</em> worden geopend.</p></div>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="_bijlage_d_een_spreadsheet_naar_csv_formaat_exporteren">20. Bijlage D: Een spreadsheet naar CSV formaat exporteren</h2>
<div class="sectionbody">
<div class="paragraph" id="S_Appendix_D"><p>Veel duikers houden een duiklog bij in een of ander digitaal formaat, en vaak
is dat een spreadsheet met diverse velden op de gewenste data op te slaan. Dit
soort duiklogs kunnen eenvoudig via het CSV traject in <em>Subsurface</em> worden overgezet.
Deze bijlage legt hier meer over uit. Een CSV bestand maken dat achtereenvolgens in
<em>Subsurface</em> kan worden ingelezen is eenvoudig, maar er zijn wat verschillen afhankelijk
van het soort spreadsheet dat is gebruikt.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Organiseer de data zo, dat de eerste regel de kolom namen bevat, en de duiken ieder
op een enkele regel zijn opgeslagen. <em>Subsurface</em> ondersteund vele items: nummer
van de duik, datum, tijd, duikduur, locatie, GPS positie, maximum diepte, gemiddelde
diepte, buddy, notities, gewichten, en labels. Houd je aan de volgende eenvoudige regels:</p></div>
<div class="olist arabic"><ol class="arabic">
<li>
<p>
Datum: gebruik één van de volgende formaten: yyyy-mm-dd, dd.mm.yyyy, mm/dd/yyyy
</p>
</li>
<li>
<p>
Duur: formaat is minuten:seconden.
</p>
</li>
<li>
<p>
Eenheden systeem: mix geen metrische en imperiale data door elkaar.
</p>
</li>
<li>
<p>
Labels en buddies: waarden te scheiden met komma.
</p>
</li>
<li>
<p>
GPS positie: gebruik decimale graden, zoals 30.22496 30.821798
</p>
</li>
</ol></div>
<div class="sect2">
<h3 id="_em_libreoffice_calc_em_en_em_openoffice_calc_em">20.1. <em>LibreOffice Calc</em> en <em>OpenOffice Calc</em></h3>
<div class="paragraph"><p>Beide zijn open source spreadsheet applicaties die onderdeel uitmaken van een
grotere office suite. Het gebruik van beide applicaties is sterk vergelijkbaar.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Het tijdformaat in Libreoffice Calc moet op minuten:seconden- [mm]:ss worden gezet
en datum waarden op: yyyy-mm-dd, dd.mm.yyyy of mm/dd/yyyy. Een duiklog kan er
bijvoorbeeld zo uitzien:</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/LOffice_spreadsheetdata.jpg" alt="Figuur: Spreadsheet data" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Selecteer <em>File → Save As</em> om in LibreOffice de export naar CSV te starten. Kies
in de dan verschijnende dialoog het <em>Text CSV (.csv)</em> bestandstype, en kies dan
de <em>Edit filter settings</em> optie.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/LOffice_save_as_options.jpg" alt="Figuur: Save as options" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Kies, na het klikken op <em>Save</em>, het veld-scheidingsteken (kies <em>Tab</em> om conflicten
met komma’s in getallen te voorkomen), en selecteer dan <em>OK</em>.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/LOffice_field_options.jpg" alt="Figuur: Field options" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Controleer het aangemaakte .csv bestand in een tekstverwerker en als goed bevonden
is, importeer dan het bestand in <em>Subsurface</em> zoals beschreven in
<a href="#S_ImportingCSVDives">importeren van CSV bestanden</a>.</p></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_microsoft_em_excel_em">20.2. Microsoft <em>Excel</em></h3>
<div class="paragraph"><p>Het veld-scheidingsteken ("<em>list separator</em>" genoemd in Microsoft handleidingen)
is niet in te stellen vanuit <em>Excel</em> zelf, maar dient te worden ingesteld via het
<em>Microsoft Control Panel</em>. Na het instellen, werkt alle programmatuur met deze
instelling, dus niet alleen <em>Excel</em>. Mogelijk is het verstandig na het exporteren
van de CSV data, de instelling terug te zetten. De procedure is als volgt:</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Klik, in Microsoft Windows, de <strong>Start</strong> knop en selecteer het <em>Control Panel</em>
uit de lijst aan de rechter zijde.
</p>
</li>
<li>
<p>
Open de <em>Regional and Language Options</em> dialoog.
</p>
</li>
<li>
<p>
Doe het volgende:
</p>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
Klik, in Windows 7, het <em>Formats</em> tabblad, en klik achtereenvolgens <em>Customize this format</em>.
</p>
</li>
</ul></div>
</li>
<li>
<p>
Tik het nieuw gewenste scheidingsteken in in de <em>List separator</em> veld.
Om een TAB scheidingsteken te gebruiken, tik dan het woord TAB in.
</p>
</li>
<li>
<p>
Klik tweemaal <em>OK</em>.
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="paragraph"><p>Hieronder is het <em>Control Panel</em> afgebeeld:</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Win_SaveCSV2.jpg" alt="Figuur: Win List separator" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Het exporteren van een duik in CSV formaat werkt als volgt:</p></div>
<div class="paragraph"><p>Met de duiklog geopend in <em>Excel</em>, selecteer het de ronde Windows knop in de rechtsboven
hoek, en kies <em>Save As</em>.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Win_SaveCSV1.jpg" alt="Figuur: Excel save as optie" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Klik op de linker linkerkant van de <em>Save as</em> optie, NIET op de pijl aan de
rechter zijde. Hiermee verschijnt een dialoog om de spreadsheet in een alternatief
formaat te exporteren. Kies uit de keuzelijst, gemarkeerd met <em>Save as Type:</em> de
optie <em>CSV (Comma delimited) (*.CSV)</em>. Zorg ervoor dat de juiste folder is gekozen om
het bestand in weg te schrijven.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Win_SaveCSV3.jpg" alt="Figuur: Excel save CSV dialoog" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Kies de <em>Save</em> knop. Het als CSV formaat opgemaakte bestand wordt
weggeschreven in de geselecteerde folder. Met dubbel-klikken kan het bestand
in de tekstverwerker worden geladen, en het bestand kan in <em>Subsurface</em>
geïmporteerd worden zoals beschreven in <a href="#S_ImportingCSVDives">CSV duiken importeren</a>.</p></div>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="S_APPENDIX_E">21. Bijlage E: Een eigen afdruk sjabloon maken</h2>
<div class="sectionbody">
<div class="paragraph"><p><em>Subsurface</em> heeft een manier om eigen afdruk sjablonen te maken of aan te passen.
De sjablonen worden in HTML geschreven, in combinatie met een eenvoudige Grantlee
instructieset.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Sjablonen zijn beschikbaar via de afdruk dialoog, zie figuur <strong>B</strong> hieronder.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Print1_f22.jpg" alt="Figuur: Afdruk dialoog" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Met de knoppen in het sjabloon vak kunnen sjablonen bewerkt (<em>Bewerken</em>),
geïmporteerd (<em>Importeren</em>), verwijderd (<em>Verwijderen</em>), en geëxporteerd (<em>Exporteren</em>)
worden (zie figuur <strong>A</strong> hierboven). Nieuwe of bewerkte sjablonen worden opgeslagen
in dezelfde folder als het logboekbestand. Om een nieuw of aangepast sjabloon te
maken, kies er één die lijkt op de nieuw gewenste uit de keuzelijst in het sjabloon
vak, en kies <em>Bewerken</em>.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Het bewerk sjabloon heeft drie tabbladen:</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Template1_f22.jpg" alt="Figuur: bewerk sjabloon dialoog" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>1) Op het <em>Stijl</em> tabblad (figuur <strong>A</strong> hierboven) kunnen lettertype en grootte,
kleurenpalet, regelhoogte en lijndikte worden ingesteld. Kies één van de vier
kleurenpaletten als afdrukken in kleur gewenst is.</p></div>
<div class="paragraph"><p>2) Op het <em>kleuren</em> tabblad (figuur <strong>B</strong> hierboven) kunnen de kleuren van de
individuele onderdelen van de afdruk worden ingesteld.</p></div>
<div class="paragraph"><p>3) Op het <em>Sjabloon</em> tabblad van het bewerken panel (zie figuur hieronder), kan
met behulp van HTML en een aantal Grantlee primitieven (zie hieronder) het sjabloon
worden gemaakt. Het sjabloon kan worden bewaard en wordt opgeslagen in dezelfde
folder als het logboekbestand. Standaard bevat een <em>Eigen</em> sjabloon geen specifieke
afdruk instructies; het is een leeg skelet. De onderdelen die zelf moeten worden
ingevuld zijn gemarkeerd met "<!-- Template must be filled -→". Gebruikmakend van
deze methode levert een vrijwel onbeperkte vrijheid voor wat betreft het zelf
aanmaken van afdrukformaten.</p></div>
<div class="imageblock" style="text-align:center;">
<div class="content">
<img src="images/Template2_f22.jpg" alt="Figuur:Sjabloon tabblad" />
</div>
</div>
<div class="paragraph"><p>Bestaande sjablonen kunnen ook op deze wijze worden aangepast, en met de
<em>Exporteren</em> knop kan een sjabloon met een nieuwe naam worden opgeslagen.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Om een eigen sjabloon te maken, moeten de volgende elementen in het sjabloon
worden opgenomen om het op een juiste manier te laten werken.</p></div>
<div class="sect2">
<h3 id="_iteratie_over_de_af_te_drukken_duiken">21.1. Iteratie over de af te drukken duiken</h3>
<div class="paragraph"><p><em>Subsurface</em> exporteert een lijst met duiken (genaamd <strong>dives</strong>) naar <em>Grantlee</em>.
Op de volgende manier kan de lijst met af te drukken duiken worden doorlopen:</p></div>
<div class="literalblock">
<div class="title">template.html</div>
<div class="content">
<pre><code> {% for dive in dives %}
<h1> {{ dive.number }} </h1>
{% endfor %}</code></pre>
</div></div>
<div class="literalblock">
<div class="title">output.html</div>
<div class="content">
<pre><code> <h1> 1 </h1>
<h1> 2 </h1>
<h1> 3 </h1></code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>Meer informatie over <em>Grantlee</em> kan <a href="http://www.grantlee.org/apidox/for_themers.html">hier</a> worden gevonden.</p></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_door_em_grantlee_em_geëxporteerde_variabelen">21.2. Door <em>Grantlee</em> geëxporteerde variabelen</h3>
<div class="paragraph"><p>Slechts een deel van de duik data wordt door <em>Grantlee</em> geëxporteerd:</p></div>
<div class="tableblock">
<table rules="all"
width="100%"
frame="border"
cellspacing="0" cellpadding="4">
<col width="50%" />
<col width="50%" />
<tbody>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table"><strong>Naam</strong></p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table"><strong>Beschrijving</strong></p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">number</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>int</strong>) duik nummer</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">id</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>int</strong>) uniek duik ID, dient te worden gebruikt om het duikprofiel op te halen</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">date</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) datum van de duik</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">time</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) tijdstip van de duik</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">location</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) locatie van de duik</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">duration</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) duur van de duik</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">depth</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) diepte van de duik</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">divemaster</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) duikleider voor de duik</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">buddy</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) buddy tijdens de duik</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">airTemp</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) lucht temperatuur voor de duik</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">waterTemp</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) water temperatuur tijdens de duik</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">notes</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) duik notities</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">rating</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>int</strong>) waardering van de duik van 0 to 5 sterren</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">sac</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) SAC waarde tijdens de duik</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">tags</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) lijst van labels zoals van toepassing op de duik</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">gas</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) lijst van gebruikte gassen in de duik</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">suit</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) gebruikt pak tijdens de duik</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">cylinders</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) volledige informatie over alle gebruikte cilinders</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">cylinder0-7</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) informatie over een specifieke cilinder</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">weights</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) volledige informatie over alle gebruikte gewichtssystemen</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">weight0-5</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) informatie over een gewichtssysteem</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">maxcns</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) maxCNS waarde tijdens de duik</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">otu</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) OTU waarde tijdens duik</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">sumWeight</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) opgetelde gewicht van alle gewichtssystemen</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">startPressure</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) begindruk</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">endPressure</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) einddruk</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">firstGas</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) eerst gebruikte gas</p></td>
</tr>
</tbody>
</table>
</div>
<div class="paragraph"><p><em>Subsurface</em> exporteert ook <strong>template_options</strong> data. Deze data moet als <em>CSS</em> waarden
worden gebruikt om een dynamisch sjabloon te verkrijgen. De geëxporteerde data
staat in de volgende tabel:</p></div>
<div class="tableblock">
<table rules="all"
width="100%"
frame="border"
cellspacing="0" cellpadding="4">
<col width="50%" />
<col width="50%" />
<tbody>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table"><strong>Naam</strong></p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table"><strong>Beschrijving</strong></p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">font</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) font family</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">borderwidth</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>int</strong>) border-width value dynamically calculated as 0.1% of the page width with minimum value of 1px</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">font_size</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>double</strong>) size of fonts in vw, ranges between 1.0 and 2.0</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">line_spacing</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>double</strong>) distance between text lines, ranges between 1.0 and 3.0</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">color1</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) background color</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">color2</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) primary table cell color</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">color3</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) secondary table cell color</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">color4</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) primary text color</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">color5</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) secondary text color</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">color6</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">(<strong>string</strong>) border colors</p></td>
</tr>
</tbody>
</table>
</div>
<div class="literalblock">
<div class="title">template.html</div>
<div class="content">
<pre><code> border-width: {{ template_options.borderwidth }}px;</code></pre>
</div></div>
<div class="literalblock">
<div class="title">output.html</div>
<div class="content">
<pre><code> border-width: 3px;</code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>Een andere variabele die <em>Subsurface</em> exporteert is <strong>print_options</strong>. Deze variabele
heeft één enkel lid:</p></div>
<div class="tableblock">
<table rules="all"
width="100%"
frame="border"
cellspacing="0" cellpadding="4">
<col width="50%" />
<col width="50%" />
<tbody>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table"><strong>Naam</strong></p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table"><strong>Beschrijving</strong></p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">grayscale</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">Gebruik <em>CSS</em> filters om de pagina naar zwart-wit te converteren
(dient te worden toegevoegd aan de body style om zwart-wit te kunnen afdrukken).</p></td>
</tr>
</tbody>
</table>
</div>
<div class="literalblock">
<div class="title">template.html</div>
<div class="content">
<pre><code> body {
{{ print_options.grayscale }};
}</code></pre>
</div></div>
<div class="literalblock">
<div class="title">output.html</div>
<div class="content">
<pre><code> body {
-webkit-filter: grayscale(100%);
}</code></pre>
</div></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_gedefinieerde_css_selectors">21.3. Gedefinieerde CSS selectors</h3>
<div class="paragraph"><p><em>Subsurface</em> gebruikt de specifieke CSS selectors om in de HTML uitvoer te zoeken.
De volgende selectors moeten worden gebruikt:</p></div>
<div class="tableblock">
<table rules="all"
width="100%"
frame="border"
cellspacing="0" cellpadding="4">
<col width="33%" />
<col width="33%" />
<col width="33%" />
<tbody>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table"><strong>Selector</strong></p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table"><strong>Type</strong></p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table"><strong>Beschrijving</strong></p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">dive_{{ dive.id }}</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">id</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">wordt gebruikt om het juiste duik profiel op te halen</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">diveProfile</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">class</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">iedere duik die een profiel bevat dient deze class selector te
hebben (naast de dive_{{ dive.id }} selector)</p></td>
</tr>
<tr>
<td align="left" valign="top"><p class="table">dontbreak</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">class</p></td>
<td align="left" valign="top"><p class="table">voorkomt dat een duik over twee pagina’s wordt gesplitst. Dit kan
alleen in flow layout sjablonen (met data-numberofdives = 0) worden gebruikt.</p></td>
</tr>
</tbody>
</table>
</div>
<div class="paragraph"><p>Belangrijk: Afdrukken van profielen met flow layout sjablonen (met data-numberofdives = 0) wordt
niet ondersteund.</p></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_speciale_attributen">21.4. Speciale attributen</h3>
<div class="paragraph"><p>Er zijn twee manieren om meerdere duiken op één pagina te krijgen. Met het
<strong>data-numberofdives</strong> data attribuut kan het aantal gewenste duiken per pagina
worden gekozen, of door deze op 0 te zetten, zoveel mogelijk op één pagina (flow
rendering).</p></div>
<div class="paragraph"><p>Het <strong>data-numberofdives</strong> data attribuut wordt toegevoegd aan de body tag.</p></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
druk 6 duiken per pagina af:
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code> <body data-numberofdives = 6></code></pre>
</div></div>
<div class="ulist"><ul>
<li>
<p>
druk zoveel mogelijk duiken per pagina af:
</p>
</li>
</ul></div>
<div class="literalblock">
<div class="content">
<pre><code> <body data-numberofdives = 0></code></pre>
</div></div>
<div class="paragraph"><p>BELANGRIJK: Alle CSS eenheden dienen relatieve lengtes te bevatten om afdrukken op
willekeurige pagina formaten mogelijk te maken.</p></div>
</div>
</div>
</div>
<div class="sect1">
<h2 id="_bijlage_f_faqs">22. Bijlage F: FAQs.</h2>
<div class="sectionbody">
<div class="sect2">
<h3 id="S_APPENDIX_F">22.1. <em>Subsurface</em> lijkt rekenfouten te maken bij gas gebruik en SAC waarden</h3>
<div class="paragraph" id="SAC_CALCULATION"><p><em>Vraag</em>: Ik dook met een 12.2 l cilinder, met startdruk van 220 bar en einddruk van
100 bar, en mijn berekening van de SAC waarde levert een andere waarde dan de berekening
van <em>Subsurface</em>. Maakt <em>Subsurface</em> rekenfouten?</p></div>
<div class="paragraph"><p><em>Antwoord</em>: Niet echt. <em>Subsurface</em> berekent gas gebruik op een andere, en betere
manier. Het neemt namelijk de samendrukbaarheid van gas mee in de berekening, iets dat
met een handmatige berekening meestal niet wordt gedaan. In meest eenvoudige vorm
is het aantal gebruikte liters ademgas tijdens een duik:</p></div>
<div class="paragraph"><p><code>consumptie = cilinder inhoud (L) x (begindruk - einddruk)</code></p></div>
<div class="paragraph"><p>en dit is waar voor een ideaal gas, en wordt meestal zo aangeleerd in duikopleidingen.
Maar een ideaal gas bestaat niet, en in werkelijkheid is de relatie tussen druk en
inhoud niet lineair. Ook gaat het voorbij aan het feit dat 1 atmosfeer (atm) niet precies
1 bar is.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Dus de echte berekening is:</p></div>
<div class="paragraph"><p><code>consumptie = (hoeveelheid_gas_aan_het_begin - hoeveelheid_gas_aan_het_eind)</code></p></div>
<div class="paragraph"><p>waar de hoeveelheid <strong>niet</strong> gewoon cilinder inhoud maal druk is. Het is een
combinatie van: "houd rekening met samendrukbaarheid" (dit is een kleine afwijking
onder 220 bar, maar neemt flink toe naar 300 bar en hoger), en "converteer bar naar atm"
(waar het grootste verschil door wordt veroorzaakt).
Ter herinnering: 1 atm is ~1.013 bar, dus zonder samendrukbaarheidsverschil is het
gasgebruik in het voorbeeld:</p></div>
<div class="paragraph"><p><code>12.2*((220-100)/1.013)</code></p></div>
<div class="paragraph"><p>en dit is ongeveer 1445 l en niet 1464 l. De eenvoudige berekening was dus 19 l
meer. Door de samendrukbaarheidsverschillen neemt de 1445 l met ongeveer 8 l
verder af; het gasgebruik was dus 1437 l aan de oppervlakte.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Dus wees blij: je SAC is beter dan met de eenvoudige berekening.
Of wees teleurgesteld: je cilinder bevatte minder gas dan je eerst dacht.
En zoals al gezegd, het "minder gas bevatten dan je dacht" is met name
relevant bij hoge drukken. 400 bar bevat echt niet 2x zoveel gas als 200 bar.
Bij lage drukken is lucht overigens bijna een ideaal gas.</p></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_sommige_duikprofielen_hebben_tijdsverschillen_met_de_gegevens_van_mijn_duikcomputer_8230">22.2. Sommige duikprofielen hebben tijdsverschillen met de gegevens van mijn duikcomputer…</h3>
<div class="paragraph"><p><em>Subsurface</em> lijkt oppervlaktetijd te verwaarlozen in allerlei berekeningen (SAC, duiktijd,
gemiddelde diepte, enzovoort).
<em>Vraag</em>: Waarom verschilt de duikduur van mijn duikcomputer van de waarde die <em>Subsurface</em> toont?</p></div>
<div class="paragraph"><p><em>Antwoord</em>: Voorbeeld: je doet een korte controle of je juist bent uitgelood (diep genoeg
zodat je duikcomputer het vastlegt), komt terug aan de oppervlakte, wacht 5 minuten op je
buddies, en maak een duik totdat je duikcomputer 50 minuten aangeeft. <em>Subsurface</em> vindt
dan dat je duikduur 45 minuten was, want je hebt 5 minuten aan de oppervlakte gewacht.
Nog duidelijker wordt het verschil als je lang in het water ligt als instructeur en
veel aan de oppervlakte komt voor uitleg en evaluatie. Misschien wel net zoveel tijd als
onder water.</p></div>
</div>
<div class="sect2">
<h3 id="_er_ontbreken_duiken_tijdens_het_downloaden">22.3. Er ontbreken duiken tijdens het downloaden</h3>
<div class="paragraph" id="DC_HISTORY"><p><em>Vraag</em>: Ik kan minder duiken downloaden dan de handleiding van mijn
duikcomputer aangeeft?</p></div>
<div class="paragraph"><p><em>Antwoord</em>: Duik historie is iets anders dan duikprofiel data beschikbaar.
De historie bevat bijvoorbeeld alleen maximum diepte, duiktijd, en datum van
de duik. Voor een gedetailleerd profiel zijn echter diverse metingen per
minuut noodzakelijk. De meeste duikcomputers verwijderen de oudste profiel
data op moment dat het geheugen vol is. Hoeveel duiken dat precies zijn
is natuurlijk ook afhankelijk van de duiktijd en meetfrequentie.</p></div>
<div class="paragraph"><p>Als je duiken met andere logboek programmatuur gedownload hebt, is er goede
kans dat je deze data alsnog in Subsurface kan importeren. Natuurlijk
alleen als deze nog niet zijn overschreven door nieuwere duiken.</p></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<div id="footnotes"><hr /></div>
<div id="footer">
<div id="footer-text">
Last updated 2017-10-21 09:35:40 CEST
</div>
</div>
</body>
</html>
|
